Ίσως πιστεύετε πως τα εγκαύματα και η αφυδάτωση είναι δύο από τις λιγότερο σοβαρές παρενέργειες που προκαλεί η υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Κι όμως, μπορεί να αποβούν υπερβολικά επικίνδυνες για τα παιδιά, τα οποία έχουν λιγότερη μελανίνη από τους ενηλίκους και πιο ευαίσθητο δέρμα. Η ποσότητα της υπεριώδους ακτινοβολίας που απορροφάται από ένα παιδί κάτω των 6 ετών είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από εκείνη που απορροφάται από έναν ενήλικο.
Επιπλέον, αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η πρόκληση σοβαρών εγκαυμάτων κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία αυξάνει τις πιθανότητες για εκδήλωση μιας μορφής καρκίνου του δέρματος σε μεγαλύτερη ηλικία. Επομένως, είναι απαραίτητο η προφύλαξη από τον ήλιο να γίνει τρόπος ζωής από τη βρεφική κιόλας ηλικία. Για αποτελεσματική προστασία των παιδιών από τον ήλιο, θα πρέπει να προσέξουμε τα εξής: Να αποφεύγεται η έκθεση στον ήλιο από τις 11.00 π.μ. έως τις 4.00 μ.μ. Να μην εκτίθενται απευθείας στον ήλιο βρέφη ηλικίας έως 6 μηνών. Να χρησιμοποιούνται αντιηλιακές κρέμες με δείκτη προστασίας μεγαλύτερο από 15. Να γίνεται η πρώτη επάλειψη με αντιηλιακό μισή ώρα πριν βγουν τα παιδιά στον ήλιο και να ανανεώνεται κάθε 1-2 ώρες. Μετά από κάθε βουτιά τα παιδιά να σκουπίζονται καλά, επειδή έχει αποδειχθεί ότι η βρεγμένη επιδερμίδα απορροφά περισσότερη ακτινοβολία, και να ανανεώνεται το αντιηλιακό, το οποίο είναι απαραίτητο και μέσα στο νερό, ενώ είναι προτιμότερο να φοράνε και ένα ανοιχτόχρωμο μπλουζάκι. Ο ήλιος φτάνει σε βάθος περίπου 3 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Να επαναλαμβάνεται η επάλειψη στην περίπτωση που το παιδί ιδρώσει, μιας που η εφίδρωση μειώνει την αποτελεσματικότητα του αντιηλιακού περίπου στο 50%. Να χρησιμοποιούνται εξειδικεύμενα αντιηλιακά προϊόντα για το πρόσωπο και τα χείλη των παιδιών. Να ελέγχεται η ημερομηνία λήξης του εκάστοτε αντιηλιακού προϊόντος, πριν από τη χρήση του. Να χορηγούνται στα παιδιά άφθονο νερό και χυμοί, που περιέχουν πολύτιμα θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες. Να φορούν απαραιτήτως γυαλιά ηλίου, καπέλο και ελαφρά, ανοιχτόχρωμα ρούχα. Αν το παιδί ακολουθεί αποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή, κρίνεται απαραίτητη η ιατρική συμβουλή σχετικά με την έκθεση του παιδιού στον ήλιο. Τα πιο συνηθισμένα λάθη Θεωρούμε υπερβολή το μπλουζάκι: Η προστασία που εξασφαλίζει στο παιδί ένα ανοιχτόχρωμο μπλουζάκι είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει να επιμένουμε, ώστε να το φοράει καθημερινά στην παραλία, και όχι μόνο αφού έχει ήδη κοκκινίσει το δέρμα του. Θυμηθείτε πως, όταν το μπλουζάκι βραχεί, μειώνεται η προστασία που προσφέρει, η οποία παραμένει όμως πολύτιμη. Χαλαρώνουμε: Τις πρώτες μέρες στην παραλία «κυνηγάμε» το παιδί, για να του φορέσουμε το καπέλο και να του βάλουμε αντιηλιακό. Όσο περνούν οι μέρες και η επιδερμίδα του μαυρίζει, χαλαρώνουμε την προσοχή μας και ενδέχεται να το εκθέσουμε στην ταλαιπωρία ενός εγκαύματος. Η αλήθεια είναι ότι όσο περισσότερο εκτίθεται το παιδί στον ήλιο, τόσο αυξάνεται η φυσική άμυνα του δέρματος. Και πάλι, όμως, η αντιηλιακή προστασία είναι απαραίτητη. Xρησιμοποιούμε το αντιηλιακό μόνο στην παραλία: O καλοκαιρινός ήλιος καίει παντού, και όχι μόνο στην παραλία. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να βάζουμε στο παιδί αντιηλιακό από τη στιγμή που βγαίνει από το σπίτι – στην πρωινή βόλτα, στις κούνιες, στο παιχνίδι στην αυλή. Δεν το προστατεύουμε στο αυτοκίνητο: Oι ακτίνες του ήλιου φτάνουν στην επιδερμίδα ακόμη κι όταν το παιδί είναι μέσα στο αυτοκίνητο, και μπορούν να προκαλέσουν έγκαυμα. Γι’ αυτό, η πρόταση των παιδιάτρων είναι να χρησιμοποιούμε πάντα αντιηλιακό, ακόμη και στις οδικές μας μετακινήσεις. Ξεχνάμε κάποια ευαίσθητα σημεία: Συνήθως βάζουμε αντιηλιακό στο σώμα και στο πρόσωπο του παιδιού και ξεχνάμε τον αυχένα, τα αυτιά και το κουντεπιέ, όπου μπορεί ευκολότερα να κοκκινίσει το παιδικό δέρμα. Όταν έχει συννεφιά, αφήνουμε πίσω καπέλο, μπλουζάκι, αντιηλιακό: H σκιά δεν προφυλάσσει πάντα από τον ήλιο, αφού σε ορισμένες επιφάνειες η ακτινοβολία αντανακλάται. Για παράδειγμα, στην άμμο αντανακλάται σε ποσοστό 17-25%, οπότε το αντιηλιακό είναι απαραίτητο ακόμη και κάτω από την ομπρέλα. Eπιπλέον, η ηλιακή ακτινοβολία φτάνει σε εμάς ακόμη κι όταν υπάρχει συννεφιά ή την ώρα που κολυμπάμε. Δεν του φοράμε γυαλιά: Τα γυαλιά ηλίου είναι απαραίτητα για τα παιδιά από 4 ετών και πάνω, εκτός κι αν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα, όπως π.χ. επιπεφυκίτιδα, οπότε θα πρέπει να ακολουθήσουμε τη συμβουλή του οφθαλμιάτρου που τα παρακολουθεί. Aυτό που πρέπει να προσέξουμε είναι η ποιότητα των φακών, ώστε να προστατεύουν αποτελεσματικά από την ακτινοβολία. Eπίσης, στα παιδικά γυαλιά θα πρέπει οι φακοί να είναι άθραυστοι και ο σκελετός από ελαφρύ υλικό. Ποιο είναι το κατάλληλο αντιηλιακό για το παιδί μου; Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το αντιηλιακό που θα χρησιμοποιήσετε για το παιδί θα πρέπει να έχει τουλάχιστον SPF 15, ανάλογα και με το χρώμα της επιδερμίδας του, και να είναι τουλάχιστον τύπου broad-spectrum sunscreen. Το ιδανικότερο είναι ένα sunblocker (που μπλοκάρει τελείως, δηλαδή, τον ήλιο). Τα αντιηλιακά τύπου sunscreen απορροφούν τις υπεριώδεις ακτίνες (UV), ενώ τα αντιηλιακά τύπου sunblock τις αντανακλούν. Προτιμήστε προϊόντα που είναι αδιάβροχα, άλλο για το σώμα και άλλο, με μεγαλύτερο δείκτη, για το πρόσωπο ή τους ώμους. Με την συνεργασία της Εύης Τσάτη (πλαστικός χειρουργός, δρ. της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Ph.D. Ebopras, Aesthetic and Reconstructive Surgery).
