Ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε στα παιδιά μπορεί να τα σημαδέψει για πάντα. Εξίσου μεγάλη σημασία έχει η γλώσσα που χρησιμοποιούμε – είτε για να μιλήσουμε απευθείας σε αυτά είτε για να μιλήσουμε για αυτά – καθώς επηρεάζει τις πεποιθήσεις που αναπτύσσουν τα παιδιά μας. Αν και μερικές από τις φράσεις που συνηθίζετε να λέτε τακτικά μπορεί να φαίνονται αβλαβείς, μπορεί να κάνουν τα παιδιά σας να μεγαλώσουν με νοοτροπία θυμάτων ή να πιστέψουν ότι δεν μπορούν να πετύχουν.
Ακολουθούν πέντε τοξικές φράσεις που οι γονείς πρέπει να αφαιρέσουν από το λεξιλόγιό τους αν θέλουν τα παιδιά τους να αναπτύξουν την ψυχική δύναμη που χρειάζονται για να φτάσουν τις μέγιστες δυνατότητές τους:
«Δεν θα μπορέσουμε ποτέ να το αγοράσουμε αυτό»
Εάν κάτι που πραγματικά θέλετε είναι εκτός του budget σας, μην επιμείνετε ότι δεν μπορείτε ποτέ να το αποκτήσετε απλώς και μόνο επειδή σας εμποδίζουν τα χρήματα. Αντίθετα, δείξτε στα παιδιά σας ότι έχετε τον έλεγχο των οικονομικών σας.
Θα μπορούσατε να πείτε, για παράδειγμα, «Το όνειρό μου είναι να αγοράσω ένα μεγάλο σπίτι για εμάς μια μέρα. Αλλά επειδή δεν έχουμε τις οικονομικές δυνατότητες αυτή τη στιγμή, θα παρακολουθήσω κάποια διαδικτυακά μαθήματα για να μπορέσω να αναπτύξω τις δεξιότητές μου στη δουλειά και να πάρω μια αύξηση». Ή, αν το παιδί σας θέλει πραγματικά να πάει στη Disney World, πείτε του: «Δεν μπορούμε να πληρώσουμε τα εισιτήρια γιατί δεν είναι στον προϋπολογισμό μας φέτος». Στη συνέχεια, εξετάστε το ενδεχόμενο να προμηθευτείτε έναν παιδικό κουμπαρά, ώστε τα μικρά σας να αρχίσουν να αποταμιεύουν χρήματα για ένα ταξίδι στο θεματικό πάρκο.
Όταν βοηθάτε τα παιδιά σας να καλλιεργήσουν έξυπνες οικονομικές συνήθειες, θα μεγαλώσουν γνωρίζοντας ότι αν θέλουν κάτι που δεν μπορούν να αγοράσουν στην παρούσα φάση, πρέπει απλώς να τροποποιήσουν τις προτεραιότητές τους.
«Με νευριάζεις τόσο πολύ»
Ως γονείς, είναι σημαντικό να παραμείνετε ήρεμοι και να αντισταθείτε στην παρόρμηση να κατηγορήσετε τα παιδιά σας – ή οποιονδήποτε άλλο – για τα συναισθήματά σας.
Αντί να ενεργείτε από οργή για κάτι που έκανε το παιδί σας, μια πιο υγιής απάντηση θα ήταν: «Δεν μου αρέσει όταν το κάνεις αυτό», και μετά εξηγήστε γιατί. Είναι σημαντικό για τα παιδιά να κατανοήσουν πώς η συμπεριφορά τους μπορεί να επηρεάσει τους άλλους. Αυτό θα τα ενθαρρύνει να έχουν μεγαλύτερη επίγνωση των συναισθημάτων των άλλων, αντί μόνο των δικών τους. Επίσης, παραμένοντας ήρεμοι, διδάσκετε στο παιδί σας ότι όλοι έχουμε την ικανότητα να ελέγχουμε τα συναισθήματά μας και ότι εναπόκειται σε εμάς να τα διαχειριστούμε με υγιή τρόπο. Εξάλλου, δεν θα θέλατε να μεγαλώσουν νομίζοντας ότι είναι εντάξει να κατηγορείτε τους άλλους για τον τρόπο που αισθάνονται.
Φυσικά, είμαστε όλοι άνθρωποι – και μπορεί να υπάρχουν στιγμές που δεν μπορούμε παρά να χάσουμε την ψυχραιμία μας. Εάν συμβεί αυτό και καταλήξετε να πείτε κάτι για το οποίο μετανιώνετε, ξεκινήστε με μια συγγνώμη: «Λυπάμαι που χάνω την ψυχραιμία μου. Την επόμενη φορά, θα κάτσω για λίγο στην άκρη μέχρι να ηρεμήσω».
«Μισώ τη δουλειά μου»
Ας υποθέσουμε ότι είχατε μια κουραστική μέρα στη δουλειά και θέλετε απλώς να πάτε σπίτι και να μιλήσετε στον σύντροφό σας. Μπορεί να φαίνεται ακίνδυνο επειδή δεν μιλήσατε με τα παιδιά σας, αλλά να έχετε κατά νου ότι λαμβάνουν αυτό το μήνυμα.
Στην πραγματικότητα, μελέτες έχουν βρει ότι οι στάσεις μας για τη ζωή έχουν μεγάλη επιρροή στον καθορισμό της επιτυχίας των παιδιών μας, ειδικά όταν πρόκειται για ακαδημαϊκά επιτεύγματα. Επιπλέον, το να παραπονιέστε για τη δουλειά σας μπροστά στα παιδιά σας τους διδάσκει ότι η εργασία δεν είναι διασκεδαστική. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να μεγαλώσουν πιστεύοντας ότι η ενηλικίωση είναι να περνάς τη μισή μέρα σε πλήρη δυστυχία.
Ο καλύτερος τρόπος να το χειριστείτε; Ξεκαθαρίστε ότι έχετε επιλογές σταδιοδρομίας και μιλήστε για τα πράγματα που κάνετε για να βελτιώσετε την επαγγελματική σας ζωή.
«Πρέπει να πάω για ψώνια»
Κάθε φορά που λέτε ότι πρέπει να κάνετε κάτι, είτε είναι να πάτε μέχρι το σούπερ μάρκετ είτε να πάτε για δείπνο στο σπίτι της γιαγιάς τους, υπονοείτε ότι αναγκάζεστε να κάνετε πράγματα που δεν θέλετε να κάνετε.
Αντ’ αυτού, δείξτε στα παιδιά σας ότι έχετε τον έλεγχο του χρόνου σας: Εναπόκειται σε εσάς να αποφασίσετε τι θα κάνετε, καθώς και πότε και πώς θα το κάνετε. Τα παιδιά που μεγαλώνουν για να είναι επιτυχημένα καταλαβαίνουν ότι η ζωή έχει να κάνει με τις επιλογές που κάνουν. Μπορείτε να τους διδάξετε αυτό το σημαντικό μάθημα λέγοντας κάτι όπως: «Δεν έχω όρεξη για ψώνια σήμερα, αλλά θέλω να βεβαιωθώ ότι έχουμε φαγητό στο ψυγείο για όλη την εβδομάδα» ή «Είμαι κουρασμένος, αλλά είπαμε στην γιαγιά ότι θα πηγαίναμε σπίτι της. Και θέλω να βεβαιωθώ ότι θα κρατήσω τον λόγο μου».
Φυσικά, πάντα θα υπάρχει κάτι που δεν θέλουν να κάνουν, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να κάνουν, όπως το να πάνε για ύπνο σε λογική ώρα ή να φάνε τα λαχανικά τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι χρήσιμο να εξηγήσετε γιατί τους ζητείται να το κάνουν. Όταν τα παιδιά κατανοήσουν τη σημασία μιας εργασίας, θα είναι πιο πιθανό να συμμορφωθούν.
«Όλα θα πάνε καλά»
Εάν το παιδί σας δεν επιλέχθηκε ως βασικός παίκτης για την αθλητική του ομάδα, το να το πείσετε ότι όλα θα πάνε πάντα καλά δεν θα το προετοιμάσει για το μέλλον.
Αντί να τους λέτε ότι υπάρχει πάντα ένα αίσιο τέλος, διδάξτε τους ότι είναι αρκετά δυνατοί για να διαχειριστούν τις αναπόφευκτες καμπύλες της ζωής. Ίσως το παιδί σας χρειάζεται απλώς να αφιερώσει περισσότερο χρόνο εξάσκησης. Αν συμβαίνει αυτό, παρηγορήστε το με μια αγκαλιά και αναγνωρίστε τα συναισθήματά του λέγοντας: «Ξέρω ότι ήθελες πολύ να σε διαλέξουν σήμερα, αλλά θα υπάρξουν πολλές περισσότερες ευκαιρίες».
Στη συνέχεια, ενθαρρύνετέ το να συνεχίσει να εξασκείται και να προσπαθήσει ξανά όταν νιώσει έτοιμο. Καθοδηγώντας το παιδί σας στις δύσκολες στιγμές, το βοηθάτε να «εξοπλιστεί» καλύτερα για να χειριστεί πράγματα που δεν πάνε καλά στο μέλλον.
