Αν και «όσο ζούμε μαθαίνουμε», η διαδικασία της μάθησης είναι συνυφασμένη κυρίως με την παιδική μας ηλικία. Είναι αλήθεια πως ένα παιδί δεν σταματά να ρωτά και να «διψά» για απαντήσεις. Ως εκ τούτου, θα μπορούσαμε να πούμε πως δεν χρειάζεται να έχουμε ιδιαίτερη πειθώ για να καταλήξει το παιδί μας με ένα καλό βιβλίο στο χέρι. Για να το διευκολύνουμε όμως να «αγκαλιάσει» την έμφυτη περιέργειά του, είναι αναγκαίο να καταφέρουμε να κάνουμε τη μάθηση ενδιαφέρουσα και ευχάριστη από μικρή ηλικία.
Τα σωστά πρώτα «βήματα» προς τη μελέτη και τη γνώση
Μολονότι το κεφάλαιο «μάθηση» εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, θα μπορούσατε να κάνετε την αρχή εφαρμόζοντας τις ακόλουθες απλές μεθόδους:
Φροντίστε οι στόχοι σας να είναι εφικτοί
Δεν είναι ασυνήθιστο κάποιες φορές οι γονείς να παρασύρονται από το «άγχος» της μάθησης. Είτε θέλετε να προετοιμάσετε το «πρωτάκι» σας, είτε να εξελίξετε τις γνώσεις του μεγαλύτερου παιδιού σας, είναι πιθανό να ζητήσετε από το παιδί να αναλάβει να φέρει εις πέρας έναν όγκο εργασιών που να μην είναι πρακτικά σε θέση να διαχειριστεί. Τα παιδιά όμως είναι σημαντικό να αισθάνονται την ασφάλεια πως αυτό που αναμένετε από εκείνα είναι παράλληλα και υλοποιήσιμο. «Χτίζοντας» μια σχέση «εμπιστοσύνης» μεταξύ απαιτήσεων και πραγματικότητας, θα βοηθήσετε το παιδί να αξιοποιήσει καλύτερα τις δεξιότητές του και να μην καταλήξει αγχωμένο και φοβισμένο ενώ μελετά.
Βεβαιωθείτε πως το μαθησιακό υλικό συμβαδίζει με το επίπεδό του
Ένα πλήθος νέων πληροφοριών που δεν αντιστοιχούν στο επίπεδο μάθησης του παιδιού αποτελούν αποθαρρυντικό παράγοντα μάθησης. Όταν το παιδί σας έχει ανάγκη κατανόησης βασικών εννοιών σε κάποιο μάθημα, τότε θα ήταν καλύτερα να το βοηθήσετε να «κατακτήσει» πρώτα τα θεμελιώδη και στη συνέχεια να προχωρήσετε στο να εμπλουτίσετε τις γνώσεις του. Σε κάθε περίπτωση, η κάθε του προσπάθεια θα πρέπει να «ενισχύεται» με επαίνους και όχι με αρνητικές αντιδράσεις.
Μοιραστείτε το δικό σας αγαπημένο τομέα μάθησης
Το να μοιράζεστε τις γνώσεις και τις εμπειρίες σας σε σχέση με το δικό σας αγαπημένο μάθημα, δημιουργεί αυτόματα στο παιδί σας ενθουσιασμό. Αν είστε λάτρεις της ιστορίας ή της λογοτεχνίας, γιατί να μην διαβάσετε μαζί του παιδικά βιβλία αντίστοιχου περιεχομένου;
«Ζωντανέψτε» τη γνώση μέσω της αφήγησης
Σε ποιο παιδί δεν αρέσει να ακούει ιστορίες; Ένας εποικοδομητικός λοιπόν τρόπος να αφομοιώσει ευχάριστα καινούριες γνώσεις είναι να του αφηγηθείτε το μάθημα σαν ένα παραμύθι. Ένα ιστορικό γεγονός για παράδειγμα, μπορεί να γίνει με αυτόν τον τρόπο πολύ πιο ενδιαφέρον για το παιδί και είναι σχεδόν βέβαιο πως θα σας ζητήσει από μόνο του να μάθει ακόμη περισσότερα επί του θέματος.
Διατηρήστε την ώρα μελέτης σταθερή
Συνήθως το προβλέψιμο για τους ενήλικες χαρακτηρίζεται ως βαρετό μα τα παιδιά «ευδοκιμούν» στη.. ρουτίνα. Για να γίνει η μάθηση συνήθεια, ορίστε μια σταθερή ώρα της ημέρας για μελέτη και σχολικές εργασίες. Το ίδιο ισχύει και για την ώρα του ύπνου, του παιχνιδιού και της βόλτας.
Αντιδράστε στην «άρνηση» με ψυχραιμία
Στην περίπτωση που δοκιμάσατε όλους τους πιθανούς τρόπους να προσελκύσετε το παιδί ώστε να κάνει τις σχολικές του εργασίες αλλά το μόνο που αντιμετωπίσατε ήταν απόλυτη άρνηση, μην πανικοβάλλεστε. Εστιάστε στη ρίζα του προβλήματος και θα είναι πολύ πιο εύκολο να βρείτε τη λύση. Αφιερώστε λίγο χρόνο και σκεφτείτε: «Μήπως η ύλη είναι πολύ δύσκολη για το παιδί και νιώθει απογοητευμένο; Μήπως έχει ανάγκη συχνά μικρά διαλείμματα ενώ διαβάζει; Μήπως δεν κοιμάται καλά και νιώθει κουρασμένο; Ή μήπως υπάρχουν πολλοί περισπασμοί γύρω του»;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως όσο ευχάριστη κι αν προσπαθήσουμε να κάνουμε την διαδικασία της μάθησης για το παιδί μας, άλλοι παράγοντες όπως η διατροφή, ο ύπνος, ο χρόνος που αφιερώνεται για παιχνίδι στη φύση, σωματική άσκηση ή μπροστά στις κάθε είδους οθόνες, παίζουν καθοριστικό ρόλο στις μαθησιακές του επιδόσεις. Είναι ωφέλιμο λοιπόν να αντιμετωπίσουμε τη μάθηση σφαιρικά και να αποτελέσουμε κι εμείς οι ίδιοι με τις καλές μας συνήθειες, «μαθησιακά παραδείγματα» προς μίμηση.