Η εφηβεία είναι η περίοδος που το σώμα ενός παιδιού αρχίζει να μετατρέπεται σε ενήλικα. Με βάση τη σύγχρονη επιστημονική γνώση θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό οι αλλαγές αυτές να ξεκινούν στα κορίτσια μεταξύ 8 και 14 ετών και στα αγόρια μεταξύ 9 και 15 ετών. Δεδομένου ότι αυτό είναι ένα μεγάλο εύρος ηλικίας, τα παιδιά σας μπορεί να αναπτυχθούν αρκετά χρόνια νωρίτερα ή αργότερα σε σχέση με τους φίλους τους και δεν υπάρχει τίποτα ανησυχητικό σε αυτό.
Μερικές φορές, ωστόσο, τα παιδιά περνούν αυτό το φυσιολογικό εύρος ηλικίας για την εφηβεία χωρίς να παρουσιάζουν σημάδια αλλαγών στο σώμα. Αυτό ονομάζεται καθυστερημένη εφηβεία. Οι γιατροί συνήθως μπορούν να βοηθήσουν τους εφήβους με καθυστερημένη εφηβεία να αναπτυχθούν, ώστε να μπορούν να φτάσουν τη διαφορά με τους συνομηλίκους τους.
Ποια είναι τα κύρια σημάδια της εφηβείας;
Στα κορίτσια, τα σημάδια της εφηβείας περιλαμβάνουν:
- ανάπτυξη του μαστού
- ανάπτυξη τριχοφυΐας ηβικής ή μασχάλης
- ταχεία αύξηση ύψους (έκρηξη ανάπτυξης)
- ευρύτερους γοφούς και πιο καμπυλωτό σχήμα σώματος
- έναρξη της εμμήνου ρύσεως (περίοδος)
Στα αγόρια, τα σημάδια περιλαμβάνουν:
- ανάπτυξη των όρχεων και του πέους
- ανάπτυξη τριχοφυΐας ηβικής περιοχής, μασχάλης ή προσώπου
- ταχεία αύξηση ύψους (έκρηξη ανάπτυξης)
- ευρύτερους ώμους και πιο μυώδης κατασκευή
- εμβάθυνση της φωνής
Αυτές οι αλλαγές προκαλούνται από τις ορμόνες του φύλου – τεστοστερόνη στα αγόρια και οιστρογόνα στα κορίτσια – που το σώμα τους αρχίζει να παράγει σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από πριν.
Τι συμβαίνει στην καθυστερημένη εφηβεία;
Τα σημάδια της καθυστερημένης εφηβείας στα αγόρια περιλαμβάνουν:
- πέος και όρχεις που δεν αρχίζουν να μεγαλώνουν μέχρι την ηλικία των 14 ετών
- ανάπτυξη των γεννητικών οργάνων που διαρκεί περισσότερο από 5 χρόνια
- χαμηλό ανάστημα σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους, οι οποίοι τώρα μεγαλώνουν γρηγορότερα
Στα κορίτσια, τα σημάδια περιλαμβάνουν:
- καμία ανάπτυξη μαστού μέχρι την ηλικία των 14 ετών
- να μην αρχίσει να έχει έμμηνο ρύση εντός 5 ετών από την έναρξη της ανάπτυξης των μαστών ή στην ηλικία των 16 ετών
Τι προκαλεί την καθυστερημένη εφηβεία;
Σε μια οικογένεια με σχετικό ιστορικό τα παιδιά μπορεί να εκδηλώσουν καθυστερημένη εφηβεία. Ορισμένα ιατρικά προβλήματα επίσης, μεταξύ των οποίων ο διαβήτης, η κυστική ίνωση και το άσθμα, συνδέονται με την αργοπορημένη έναρξη της εφηβείας. Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι τα προβλήματα στην υπόφυση ή στον θυρεοειδή αδένα και ο υποσιτισμός.
Αν ο παιδίατρος διαγνώσει ότι υπάρχει πρόβλημα, θα σας παραπέμψει σε έναν παιδοενδοκρινολόγο ή σε άλλο ειδικό για περισσότερες εξετάσεις ή θεραπεία.
Πώς αντιμετωπίζεται η καθυστερημένη εφηβεία;
Συχνά, ο γιατρός δεν θα βρει κανένα υποκείμενο φυσικό πρόβλημα. Τα περισσότερα παιδιά με καθυστερημένη εφηβεία απλώς αναπτύσσονται λίγο αργότερα από τον μέσο όρο και θα καλύψουν τη διαφορά.
Μερικά παιδιά δυσκολεύονται ωστόσο να περιμένουν να ξεκινήσουν οι αλλαγές της εφηβείας. Έτσι, οι γιατροί μπορούν να προσφέρουν ορμονική θεραπεία:
- Τα αγόρια μπορεί να λάβουν μια σύντομη πορεία θεραπείας με τεστοστερόνη (συνήθως μια μηνιαία ένεση για 4-6 μήνες) για να ξεκινήσουν οι αλλαγές της εφηβείας.
- Τα κορίτσια μπορεί να λαμβάνουν χαμηλές δόσεις οιστρογόνων για 4-6 μήνες για να ξεκινήσουν την ανάπτυξη του μαστού.
Μετά το τέλος της θεραπείας, οι ορμόνες του εφήβου συνήθως αναλαμβάνουν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία της εφηβείας. Εάν δεν το κάνουν, ο γιατρός θα συζητήσει τη μακροπρόθεσμη αντικατάσταση της σεξουαλικής ορμόνης.