Από την ηλικία των δύο ετών, τα παιδιά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τα συναισθήματά τους. Αναγνωρίζουν την αυτονομία τους και θέλουν να την απολαύσουν. Και όταν δεν μπορούν – είτε λόγω έλλειψης ικανότητας είτε λόγω ορίων – απογοητεύονται και μπορεί να… εκραγούν! Ας μάθουμε πώς «το κουτάκι του θυμού» μπορεί να μας βοηθήσει να διαχειριστούμε τέτοιες συνήθεις καταστάσεις.
Διαβάστε επίσης: Πιτσιρίκια σε κίνηση: 4 παιχνίδια εξωτερικού χώρου που θα τους μάθουν τη χαρά της άσκησης
Μικρό παιδί: Από «άγγελος» σε… ηφαίστειο που εκρήγνυται
Σε αυτή την πρώιμη ηλικία, τα μικρά δεν έχουν ακόμη αποκτήσει τον έλεγχο των συναισθημάτων τους. Ο προμετωπιαίος φλοιός, υπεύθυνος για τη ρύθμιση των συναισθημάτων, είναι ακόμα ανώριμος. Ως αποτέλεσμα, είναι φυσιολογικό να έχουν αντιδράσεις παρόμοιες με ηφαιστειακές εκρήξεις.
Εάν μάλιστα πιστεύουν ότι αυτές οι εκρήξεις είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να πάρουν αυτό που θέλουν, τότε σίγουρα θα καταλήξουν σε αυτές.
Η καλύτερη επιλογή είναι να δράσετε αμέσως και το «κουτάκι του θυμού» μπορεί να σας βοηθήσει να πετύχετε τον στόχο σας.
Τι είναι το «κουτάκι του θυμού»
Η ψυχολόγος Maria Martin σκέφτηκε την ιδέα αυτού του «κουτιού» ως εργαλείου για τον έλεγχο των ξεσπασμάτων θυμού.
Ο θυμός μπορεί να θεωρηθεί γενικά ένας μηχανισμός άμυνας. Όταν ένα άτομο αντιμετωπίζει μια φυσική ή σωματική απειλή, εμφανίζει θυμό για να την «καταστρέψει».
Το «κουτάκι του θυμού» είναι εμπνευσμένο από το παιδικό βιβλίο «What a tantrum» της Mireille d’Allance με πρωταγωνιστή ένα μικρό αγόρι ονόματι Ρόμπερτ.
Το βιβλίο μιλάει για μια κακή μέρα του Ρόμπερτ. Το βράδυ, αφού αντιμετώπισε μια σειρά από αρνητικές καταστάσεις στο σχολείο και στο σπίτι, ο Ρόμπερτ εκρήγνυται. Ένα «γιγάντιο τέρας» παίρνει τον έλεγχο, καταστρέφοντας ό,τι υπάρχει γύρω του. Πάνω στα νεύρα του ο Ρόμπερτ αρπάζει ό,τι μπογιά βρει μπροστά του και αρχίζει να δίνει μορφή σε αυτό το «τέρας» πάνω στο χαρτί. Ζωγραφίζει με μανία μέχρι να δημιουργήσει την άσχημη όψη του.
Ωστόσο, μόλις τελειώνει και αρχίζει να ηρεμεί, ο Ρόμπερτ ξεκινά να σκέφτεται τις πράξεις του και αποφασίζει να διορθώσει τα πράγματα. Φτιάχνει το κρεβάτι του, τακτοποιεί τα βιβλία του και μαζεύει τις λάμπες και τα παιχνίδια που είχε πετάξει στο πάτωμα.
Καθώς το κάνει, παρατηρεί και το τέρας που έχει ζωγραφίσει και που τώρα αρχίζει να «ξεθωριάζει».
Ταυτόχρονα, αρχίζει να αντιλαμβάνεται όλη τη ζημιά που έχει προκαλέσει. Έτσι λοιπόν παίρνει τη ζωγραφιά και τη βάζει σε ένα κουτάκι. Εντέλει ο θυμός του ήταν πλεόν τόσο μικρός που μπορεί να χωρέσει σε ένα κουτί.
Ο Ρόμπερτ λοιπόν από αυτή τη διαδικασία έμαθε αρχικά ότι μπορούσε να αντιμετωπίσει το θυμό του. Δεύτερον, έμαθε ότι το να επιτρέψει σε αυτό το μικρό τέρας στο χαρτί να κυριαρχήσει ήταν επιζήμιο για αυτόν και το περιβάλλον του.
Το ηθικό δίδαγμα αυτής της ιστορίας έχει να κάνει με την κατανόηση του θυμού και το να μάθει κανείς να τον αντιμετωπίζει, αντί να τον αποφεύγει.
Η ζωγραφική και το «κουτάκι του θυμού» κουτί ως εργαλεία διαχείρισης του θυμού
Το «κουτάκι του θυμού» είναι στην ουσία μια τεχνική χαλάρωσης που βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν τα συναισθήματά τους μέσω της ζωγραφικής.
Αφού διαβάσατε την ιστορία, δώστε στο παιδί σας ένα χαρτί και πολλούς μαρκαδόρους όταν ξαναθυμώσει.
Επιτρέψτε του να ζωγραφίσει το «τέρας» του θυμού του μέχρι να χαλαρώσει. Ζητήστε του να βάλει στο τέρας μάτια, χέρια, πόδια. Έτσι, το τέρας θα έχει ταυτότητα και το παιδί σας θα μπορεί να αναγνωρίσει το συναίσθημα.
Όσο περισσότερο ζωγραφίζει, τόσο περισσότερο το τέρας θα εξημερώνεται.
Κάθε φορά που θα νιώθει απογοήτευση ή θυμό, μπορει να σχεδιάζει ένα νέο τέρας και να το κλείνει σε ένα κουτί, το λεγόμενο «κουτάκι του θυμού» του. Σιγά σιγά, το παιδί θα αρχίσει να ανακτά τον έλεγχο και να μετατρέπει τα αρνητικά του συναισθήματα σε θετικά.
Με κάθε σχέδιο, το τέρας θα παίρνει νέα χρώματα και σχήματα. Εσείς, μπορείτε να παρατηρείτε τις διαφορετικές μουντζούρες και να μιλάτε εκ των υστέρων με το παιδί για το τι ένιωσε. Τελικά, το παιδί θα καταλάβει πως ο θυμός μπορεί να χωρέσει σε κάτι τόσο μικρό, όσο ένα κουτάκι…
Να θυμάστε πως η ουσία δεν είναι να αλλάξετε συμπεριφορές, αλλά να διευκολύνετε δυσάρεστες καταστάσεις, να βοηθήσετε το παιδί να ηρεμήσει και να μάθει σταδιακά να αναγνωρίζει και να ελέγχει καλύτερα μεγαλώνοντας όλα όσα αισθάνεται.