Πολλοί γονείς ανησυχούν ότι μπορεί να δωροδοκούν ή να «κακομαθαίνουν» το παιδί τους. Η επιπράβευση και η δωροδοκία είναι δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για την παρακίνηση της συμπεριφοράς.

Η θετική ενίσχυση συνδέεται με ανταμοιβές – λεκτικές και μη λεκτικές – και οι γονείς μερικές φορές συγχέουν την επιβράβευση με τη δωροδοκία.

Διαβάστε επίσης: Παιδί: 10 εκπληκτικά οφέλη που έχει το δέος στην παιδική ηλικία

Πώς μπορεί κανείς να τα διαχωρίσει;

Ο χρόνος είναι το παν όταν πρόκειται για ανταμοιβές

Η ανταμοιβή είναι κάτι που δίνεται σε ένα παιδί αφού ολοκληρώσει μια εργασία ή επιδείξει θετική συμπεριφορά. Έχει σκοπό να ενισχύσει τη συμπεριφορά και να ενθαρρύνει το παιδί να την επαναλάβει στο μέλλον.

Η επιβράβευση συνήθως προκαθορίζεται και συμφωνείται μεταξύ του γονέα ή του φροντιστή και του παιδιού πριν από την εκδήλωση της συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, ένας γονέας μπορεί να υποσχεθεί ότι θα αφήσει το παιδί του να έχει λίγο χρόνο στην τηλεόραση ή παγωτό, αφού τελειώσει την εργασία του.

Στην ουσία, οι ανταμοιβές είναι μια θετική συνέπεια για τη συμπεριφορά του παιδιού σας που έχει ήδη συμβεί. Εσείς και το παιδί σας μπορείτε να προγραμματίσετε συμφωνημένες (ή μπορούν να αποτελέσουν έκπληξη) ανταμοιβές για να ενισχύσετε τα υγιή κίνητρά του. Έχουν ως στόχο να ενθαρρύνουν τα κίνητρα και να ενισχύσουν τη θετική συμπεριφορά.

Οι δωροδοκίες είναι αυθόρμητες προσπάθειες επηρεασμού της συμπεριφοράς

Από την άλλη πλευρά, η δωροδοκία είναι μια προσπάθεια πειθούς που προσφέρεται στο παιδί εκ των προτέρων -ή κατά τη διάρκεια της αρνητικής συμπεριφοράς του- για να επηρεάσει τη συμπεριφορά του.

Οι δωροδοκίες προσφέρονται συνήθως επί τόπου και δεν είναι προκαθορισμένες. Για παράδειγμα, ένας γονέας μπορεί να προσφέρει στο παιδί του καραμέλες για να σταματήσει να ξεσπάει στο σούπερ μάρκετ. Πόσες φορές έχουμε όλοι μας δει αυτό το σενάριο να διαδραματίζεται;

Αν προσφέρεται εκ των προτέρων, η δωροδοκία είναι ένας γονέας που πείθει το παιδί να κάνει κάτι που δεν θέλει να κάνει. Για παράδειγμα, δωροδοκείτε το παιδί σας για να καθαρίσει το δωμάτιό του.

Εκείνο γκρινιάζει αλλά το κάνει για να πάρει την ανταμοιβή της δωροδοκίας ή κάποιο άλλο προνόμιο. Ναι, το παιδί μπορεί να πειστεί επιτυχώς από εσάς να καθαρίσει το δωμάτιό του. Αλλά επίσης παρακινείται να αφήσει το δωμάτιό του ακατάστατο από την αρχή – για να δωροδοκηθεί επανειλημμένα για να το καθαρίσει.

Κάθε φυσικό κίνητρο πάει περίπατο όταν τα παιδιά δωροδοκούνται από τους γονείς. Τα εκπαιδεύετε άθελά σας να σας χειραγωγούν για να τα δωροδοκήσετε ξανά. Πρόκειται για έναν ανθυγιεινό, καταναγκαστικό κύκλο.

Μην υποτιμάτε τον έπαινο ως επιβράβευση

Οι επιβραβεύσεις για τα παιδιά κάθε ηλικίας δεν χρειάζεται να είναι πάντα, ούτε πρέπει να είναι πάντα, μη λεκτικές ή υλικές. Το πιο ισχυρό είδος ανταμοιβής που μπορεί να προσφέρει ένας γονέας είναι απλό, δεν κοστίζει τίποτα και είναι πάντα διαθέσιμο – είναι ο έπαινος.

Σκεφτείτε επίσης τη δύναμη και την αξία του να αντέχει στη δοκιμασία του χρόνου. Έχετε συναντήσει ποτέ κάποιον ενήλικα που να παραπονιέται ότι οι γονείς του τούς έδιναν υπερβολική ενθάρρυνση και έπαινο κατά την παιδική ηλικία;