Όταν οι γονείς προσπαθούν να παρακινήσουν τα παιδιά τους επευφημώντας τα με ενθουσιασμό σε υπερβολικό βαθμό, μπορούν ορισμένες φορές να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό.
Αυτό μπορεί να ακούγεται αντιφατικό, αλλά είναι ένα συνηθισμένο λάθος που επισημαίνουν οι παιδοψυχολόγοι.
Ως γονείς μπορεί να σκεφτόμαστε: «Αν θέλω το παιδί μου να έχει κίνητρα, πρέπει να το παρακινήσω ο ίδιος για να το φτάσει εκεί».
Διαβάστε επίσης: Παιδί: Πώς θα μάθει να εμπιστεύεται τη διαίσθησή του
Αλλά στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει και μπορεί να χρειαστεί να μετριάσουμε λίγο τον υπερβολικό έπαινο για να δώσουμε ουσιαστικά κίνητρα στα παιδιά.
Να γιατί:
Οι κίνδυνοι του υπερβολικού επαίνου
Ο υπερβολικός έπαινος μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα παιδιά, δείχνει η έρευνα. Μπορεί να μάθουν να κυνηγούν συνεχώς την επιβράβευση και να συνδέεουν την αυτοεκτίμησή τους με την εξωτερική έγκριση.
Αυτά τα παιδιά περιμένουν απροκάλυπτο έπαινο και απογοητεύονται εξαιρετικά όταν δεν τον λαμβάνουν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε άγχος και φόβο της αποτυχίας. Τα παιδιά χρειάζονται να αναπτύξουν την ανθεκτικότητα για να ξεπερνούν τα εμπόδια και να ανακάμπτουν από τις αποτυχίες τους.
Τα παιδιά είναι εγγενώς περίεργα. Κάτι που τους βοηθά να τροφοδοτούν το κίνητρό τους να δοκιμάσουν νέα πράγματα και να αντιμετωπίσουν νέες προκλήσεις. Αλλά οι επευφημίες αφαιρούν την περιέργεια και θολώνουν τα όρια για το αν μια δραστηριότητα ή μια συμπεριφορά καθεαυτή είναι ανταποδοτική.
Γι’ αυτό οι ψυχολόγοι συχνά συμβουλεύουν τους γονείς να επαινούν την προσπάθεια του παιδιού τους και όχι το αποτέλεσμα. Τα παιδιά που θέλουν να έχουν καλή απόδοση μόνο για να λάβουν επαίνους από τους γονείς τους μπορούν να γίνουν ενήλικες των οποίων το μόνο κίνητρο για υψηλές επιδόσεις είναι μια πιθανή αύξηση ή προαγωγή.
Αντίθετα, τα παιδιά που λαμβάνουν υποστήριξη και ενθάρρυνση για να αναζητήσουν διασκεδαστικές, ανταποδοτικές προκλήσεις από μόνα τους – από τη δοκιμή ενός νέου αθλήματος έως την εκτέλεση ενός επιστημονικού πειράματος – είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν το εσωτερικό κίνητρο που χρειάζονται για να πετύχουν.
Το εσωτερικό κίνητρο αυξάνει την περιέργεια και την επιμονή, οδηγώντας σε βελτιωμένη απόδοση στην εργασία και ψυχολογική ευεξία, σύμφωνα με έρευνα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να επαινούμε τα παιδιά
Τα παιδιά σας πρέπει ακόμα να αισθάνονται ότι τα υποστηρίζετε. Απλά πρέπει να τους αφήσετε να πρωτοστατήσουν στην ανακάλυψη δραστηριοτήτων και συμπεριφορών που τους παρακινούν να πετύχουν.
Καθώς μεγαλώνουν, αναπτύσσουν συνεχώς τη δική τους «αίσθηση του εαυτού». Αυτό σημαίνει να εξερευνούν και να δοκιμάζουν νέα πράγματα. Και κάθε φορά που κατακτούν μια νέα δεξιότητα ή λύνουν ένα δύσκολο πρόβλημα ενισχύεται η αυτοπεποίθησή τους.
Η καλλιέργεια αυτού του συναισθήματος μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας να αναπτύξει το δικό του εσωτερικό κίνητρο, το οποίο θα το οδηγήσει να συνεχίσει να θέτει νέους στόχους και να προσπαθεί για επιτυχία καθώς μεγαλώνει.
Πού πρέπει λοιπόν να εστιάσετε τον έπαινο σας; Σχετικά με τις μεθόδους ή τις δεξιότητες που χρησιμοποιούν τα παιδιά για την επίλυση προβλημάτων. Αρκεί να είστε παρόντες, υποστηρικτικοί και ενθαρρυντικοί όταν το παιδί χρειαστεί να αντιμετωπίσει τις φυσικές απογοητεύσεις της ζωής.
Μην φοβάστε να αφήσετε το παιδί σας να αποτύχει πριν το πετύχει. Το να αφήνετε τα παιδιά να δοκιμάσουν πολλές στρατηγικές μόνα τους για να λύσουν ένα πρόβλημα, τα βοηθά να μάθουν περισσότερα και να αναπτύξουν μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.