Η παρατήρηση της κοιλιάς είναι «must» για κάθε έγκυο, ενώ το παιχνίδι της σύγκρισης αναδύεται αυθόρμητα σε όλες τις συζητήσεις με μέλλουσες μαμάδες καθώς προχωρά η εγκυμοσύνη. Οι γυναίκες συγκρίνουν το μέγεθος και το σχήμα της κοιλιάς τους με άλλες εγκύους και τα ερωτήματα προβάλλουν αναπόφευκτα! Γιατί η κοιλιά της φίλης μου είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη από τη δική μου, ενώ βρισκόμαστε στο ίδιο πάνω κάτω στάδιο της εγκυμοσύνης; Οι ανησυχίες είναι ίδιες είτε η κοιλίτσα είναι μικρή (άραγε αναπτύσσεται σωστά το έμβρυο;) είτε είναι μεγάλη (μήπως είναι μεγαλόσωμο το μωρό μου;).  Τι επηρεάζει το μέγεθος και το σχήμα της Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης η κοιλιά μπορεί να έχει διαφορετικό μέγεθος και σχήμα. Άλλες φορές η κοιλιά μεγαλώνει πολύ γρήγορα και άλλες φορές καθυστερεί να εμφανιστεί. Αυτό δεν έχει να κάνει απαραιτήτως με το μέγεθος του παιδιού. Γενικά, οι διαστάσεις της κοιλιάς στις περισσότερες περιπτώσεις δεν μας δίνουν πληροφορίες για το αν το μωρό είναι υγιές ή όχι, γι’ αυτό δεν πρέπει να ανησυχείτε για το μέγεθός της. Σε περιπτώσεις ακραίων καταστάσεων, δηλαδή αν είναι πολύ μεγάλη ή πολύ μικρή, οι φόβοι για την υγεία του παιδιού καθησυχάζονται με ένα απλό υπερηχογράφημα. Το σχήμα της, μπορεί να είναι στρογγυλωπό ή πιο μυτερό. Και, παρά το σχετικό «μύθο», σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ένδειξη και δεν προσδιορίζει το φύλο του παιδιού. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση της κοιλιάς στην εγκυμοσύνη είναι:

  • Ο τόνος των μυών και του συνδετικού ιστού. Αν η μητέρα έχει γυμνασμένο σώμα, τότε οι μύες συγκρατούν το έμβρυο και η κοιλιά δεν μεγαλώνει πολύ, ενώ αν οι κοιλιακοί είναι πιο χαλαροί και αγύμναστοι, αποκτά μεγαλύτερη κοιλιά. 

  • Η ανατομία και η σχέση μεγέθους μητέρας-παιδιού. Για παράδειγμα, αν μια μαμά έχει σχετικά αδύνατο κορμό και είναι πιο λεπτή στο πάνω μέρος του σώματος ή έχει στενή λεκάνη, υπάρχει λιγοστός χώρος για το μωρό. Έτσι είναι λογικό η κοιλιά να μεγαλώνει προς τα έξω και να γίνεται πιο «πεταχτή». 

  • Η στάση της εγκύου. Αν η γυναίκα δεν καμπουριάζει, τότε φυσικά και η κοιλιά θα είναι πιο εμφανής. 

  • Η θέση του μωρού. Αν το έμβρυο είναι πιο βαθιά στην κοιλιά, αυτό έχει ως αποτέλεσμα η κοιλιά να είναι μικρότερη. Αν πάλι το μωρό είναι «ξαπλωτό», η κοιλιά ανοίγει προς τα πλάγια. 

  • Η ποσότητα του αμνιακού υγρού. Ανάλογα με το αν περιέχει πολύ ή λίγο αμνακό υγρό ο αμνιακός σάκος, η κοιλιά μπορεί να είναι λίγο μεγαλύτερη ή λίγο μικρότερη, περισσότερο ή λιγότερο στρογγυλή. 

  • Η σειρά της εγκυμοσύνης. Στο δεύτερο παιδί το κάτω μέρος της κοιλιάς φουσκώνει πιο σύντομα, γιατί το σώμα μπαίνει πιο γρήγορα στις νέες συνθήκες. Μετά την τρίτη εγκυμοσύνη, η κοιλιά μεγαλώνει κυρίως κατά πλάτος. 

  • Το μέγεθος του παιδιού. Η περίμετρος της κοιλιάς μπορεί να καθορίζεται από το μέγεθος του παιδιού. Ωστόσο αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Για παράδειγμα, αν το μωρό είναι μεγαλόσωμο και βρίσκεται στο βάθος της λεκάνης, το μέγεθος της κοιλιάς της μέλλουσα μαμάς μπορεί να μην επηρεαστεί ιδιαίτερα και να φαίνεται ίδια με κάποιας άλλης εγκύου που έχει μικρότερο έμβρυο. 

Πότε αρχίζει να μεγαλώνει; Στις πρώτες 12 εβδομάδες, το έμβρυο είναι μόλις 7 εκατοστά και στην κοιλιά σας δεν αλλάζουν και πολλά πράγματα. Τα πρώτα σημάδια αρχίζουν να φαίνονται περίπου τότε. Η μήτρα αλλάζει διαρκώς, κάθε εβδομάδα μεγαλώνει κατά μερικά εκατοστά. Σε άλλες γυναίκες η κοιλιά μεγαλώνει συμμετρικά, σε άλλες μόνο προς τα πάνω.  Στο τέλος του δεύτερου τρμήνου η μήτρα έχει μεγαλώσει πολύ κι έχει φτάσει στο ύψος του αφαλού. Η κοιλιά πλέον δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη! Και το μωράκι είναι πια 30 εκατοστά και ζυγίζει περίπου 650 γραμμάρια.  Μετά την 30ή εβδομάδα η κοιλιά μεγαλώνει έντονα κι αυξάνεται η περίμετρός της. Στην 36η εβδομάδα η κοιλιά πετάγεται «δυναμικά» προς τα εμπρός και το ψηλότερο σημείο της φτάνει στο τόξο των πλευρών. Τώρα η μέλλουσα μαμά έχει κοφτή αναπνοή, αφού η μήτρα πιέζει προς τα πάνω το διάφραγμα, ενώ και η πέψη είναι δύσκολη, αφού το έντερο πιέζεται από το μέγεθος της μήτρας.  Έως την 40ή εβδομάδα, η κοιλιά μοιάζει να «βυθίζεται», παίρνει κλίση προς τα κάτω, καθώς το μωρό παίρνει την κατάλληλη θέση για τη γέννησή του, δηλαδή με το κεφάλι προς τα κάτω. Αυτή είναι η πιο κουραστική φάση για τη μητέρα. Η περίμετρος της μέσης έχει φτάσει περίπου τα 100 εκατοστά και τώρα πια η κοιλίτσα είναι απλώς βαριά κι ενοχλητική.  Και πότε επιστρέφει στη… θέση της  Για να επανέλθει η κοιλιά -και γενικά το σώμα- της νέας μαμάς στην προηγούμενη κατάσταση χρειάζονται 40 εβδομάδες, όσες ακριβώς χρειάστηκε για να ετοιμάσει την καινούργια ζωή. Αμέσως μετά τη γέννα, η περίμετρος της κοιλιάς γίνεται όση ήταν περίπου κατά τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης. Στις δύο επόμενες εβδομάδες γίνεται ήδη πιο επίπεδη. Η μήτρα επανέρχεται εμφανώς στην προηγούμενη θέση της, μειώνεται η κατακράτηση υγρών και ο συνδετικός ιστός γίνεται πιο σταθερός. Μία ανάλογη και σωστή για την περίπτωση γυμναστική βοηθά ώστε να δυναμώσουν οι μύες της κοιλιάς, της πλάτης και της λεκάνης. Οι νέες μητέρες καλό είναι να ξεκινήσουν πέντε με έξι εβδομάδες μετά τον τοκετό ένα κατάλληλο πρόγραμμα γυμναστικής.  Με τη συνεργασία του Νικόλαου Λινάρδου (μαιευτήρας – γυναικολόγος)