H στοματική υγεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ένα σοβαρό θέμα. Τα προβλήματα των ούλων συχνά ξεκινούν στην εγκυμοσύνη κι αυτό γιατί τα επίπεδα των ορμονών αλλάζουν. Η οδοντική πλάκα είναι στην ουσία ένα διάφανο στρώμα μικροβίων που βρίσκεται γύρω και πάνω στην επιφάνεια των δοντιών σας και η οποία πετρώνει. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται διαφορετικά στην πλάκα κατά την κύηση. Έτσι, το πιο κοινό πρόβλημα της στοματικής υγιεινής που πρέπει να αντιμετωπίσετε είναι η ουλίτιδα, η οποία χαρακτηρίζεται από τα κόκκινα ούλα τα οποία ερεθίζονται από την πλάκα, με αποτέλεσμα να ματώνουν κάθε φορά που τα πλένετε. Είναι τόσο έντονο το φαινόμενο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, που ακόμη και η τέλεια στοματική υγιεινή πολλές φορές δεν είναι αρκετή. Για τον λόγο αυτό, η ουλίτιδα κατά την διάρκεια της κύησης ονομάζεται «ουλίτιδα της εγκυμοσύνης» και εξαφανίζεται μετά το πέρας της κύησης.
Συνήθως η ουλίτιδα δεν πονάει, αν όμως τα ούλα σας πονάνε κι είναι γεμάτα πληγές, η φυσική αντίδρασή σας ίσως να είναι να σταματήσετε το βούρτσισμα. Μην το κάνετε όμως. Όταν δε γίνεται θεραπεία για την ουλίτιδα, μπορεί να προκληθεί περιοδοντίτιδα, οπότε η φλεγμονή προχωρά στη ρίζα του δοντιού. Με την περιοδοντίτιδα προκαλείται καταστροφή των ιστών που στηρίζουν τα δόντια. Με αλλά λόγια, τα θεμέλια του δοντιού ελαττώνονται, το δόντι μπορεί να παρουσιάσει κινητικότητα και, στα τελικά στάδια της περιοδοντικής νόσου, το δόντι μπορεί να πέσει!
Και για να σας θέσουμε και τα πιο σοβαρά ζητήματα, υπάρχει σχέση μεταξύ των άρρωστων ούλων και των πρόωρων γεννήσεων. Οι έρευνες έδειξαν ότι οι γυναίκες που υπέφεραν χρόνια από τα ούλα τους είχαν την τάση να γεννούν από τρεις έως οχτώ εβδομάδες νωρίτερα από τις προβλεπόμενες ημερομηνίες. Τα προβλήματα ξεκινάνε κυρίως από τις τοξίνες που παράγονται από την φλεγμονή και την καταστροφή των περιοδοντικών ιστών.
Όπως επισημαίνεται από το Βρετανικό Ίδρυμα για την Υγεία των Δοντιών, περίπου το 80% του πληθυσμού των ενηλίκων έχει κάποια στιγμή κάποιο πρόβλημα με τα ούλα του. Κι αφού γνωρίζουμε ότι τα προβλήματα με την ουλίτιδα χειροτερεύουν την περίοδο της εγκυμοσύνης, είναι αναγκαίο να φροντίσετε πολύ περισσότερο τα δόντια σας αυτή την εποχή!
Τα ευχάριστα νέα είναι ότι περαιτέρω έρευνα έδειξε ότι η θεραπεία των ούλων και η φροντίδα της ρίζας τους μπορεί να περιορίσει τις πρόωρες γέννες που προκαλούνται από τις αρρώστιες των ούλων μέχρι και 84%.
Τι μπορείτε να κάνετε
Φυσικά, αυτό που πρέπει να κάνετε στην περίπτωση που σας παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα με τα ούλα σας είναι να κλείσετε ραντεβού με τον οδοντίατρό σας για έναν καλό καθαρισμό. Πέρα απ’ αυτό, όμως, η καθημερινή σωστή περιποίηση αλλά και η ενδεδειγμένη διατροφή θα παίξουν αποφασιστικό ρόλο. Λοιπόν, έχουμε και λέμε:
–  Καλό βούρτσισμα πρώτα απ’ όλα
Να χρησιμοποιείτε μια οδοντόβουρτσα μεσαίου μεγέθους με μαλακή προς μέτρια τρίχα και οδοντόκρεμα. Τοποθετήστε το κεφάλι της βούρτσας στα δόντια και γυρίστε τη ώστε να έχει κλίση 45°. Κάντε πολλές κυκλικές κινήσεις στην επιφάνεια κάθε δοντιού. Πρώτα βουρτσίστε την εξωτερική επιφάνεια των δοντιών κι έπειτα την εσωτερική. Βουρτσίστε επίσης και τα ούλα σας.
–  Να χρησιμοποιείτε νήμα
Το οδοντικό νήμα απομακρύνει την πλάκα ανάμεσα απ’ τα δόντια σας, όπου δεν μπορεί να φτάσει η οδοντόβουρτσα. Χρησιμοποιήστε το νήμα ανάμεσα στα δόντια σας και κάντε απαλές κινήσεις. Όταν το νήμα φτάσει το ούλο, διπλώστε το σχηματίζοντας ένα C. Αρχίστε να το καθαρίζετε με απαλές κινήσεις. Επαναλάβετε σε όλα τα κενά των δοντιών σας.
–  Μερικά διαλύματα είναι ευεργετικά
Προσπαθήστε να ξεπλένετε το στόμα σας με διάλυμα από ζεστό νερό και αλάτι ή με χαμομήλι το οποίο είναι ένα από τα πιο φυσικά αντισυπτικά.. Ένα στοματικό διάλυμα με βότανα ή ακόμη και με εμπορικά στοματικά διαλύματα  με ήπια αντισηπτική δράση θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο.
–  Προσέξτε με τα γλυκά
Να έχετε στο μυαλό σας ότι όσο πιο πολλά ζαχαρώδη και αμυλώδη φαγητά καταναλώνετε, τόσο περισσότερη πλάκα θα κάνετε -το αποτέλεσμα είναι η αύξηση των οξέων στο στόμα σας, τα οποία επιτίθενται στα δόντια και στα ούλα σας.
–  Υπάρχουν τροφές φιλικές στα δόντια!
Αν τρώτε μικρά και συχνά γεύματα, φροντίστε να είναι φιλικά με τα δόντια σας. Οι τροφές που είναι πλούσιες σε ασβέστιο, όπως το γάλα, το τυρί, τα πράσινα λαχανικά και τα λιπαρά ψάρια, αλλά και οι τραγανές τροφές που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως τα καρότα και το σέλερι, έχουν την ιδιότητα να καθαρίζουν το στόμα αυτόματα.
–  Χρειάζεστε βιταμίνη C!
Για να προστατέψετε τα ούλα σας από πιθανή μόλυνση, να καταναλώνετε πολλές τροφές με βιταμίνη C, όπως το μπρόκολο, το λάχανο και το ακτινίδιο.
Tips
Για υγιή ούλα και δόντια, ακολουθήστε μερικούς απλούς εμπειρικούς κανόνες.
1. Φάτε τυρί μετά από γλυκό!
Μετά την κατανάλωση κάποιας γλυκιάς ή αμυλώδους τροφής, καλό είναι να φάτε ένα κομμάτι τυρί, το οποίο θα αυξήσει την αλκαλικότητα και θα επαναφέρει το σάλιο σας σε φυσιολογικά μεταλλικά επίπεδα. Ένα ποτήρι νερό μετά από κάθε γεύμα θα ξεπλύνει τα οξέα και θα προλάβει τη διάβρωση των δοντιών.
2. Πρωινές ναυτίες; Μη βουρτσίζετε τα δόντια σας!
Δε φαίνεται να είναι και πολύ σωστό, αλλά οι πρωινές ναυτίες ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, οι πολυπληθείς εμετοί μπορούν επίσης να προκαλέσουν προβλήματα στα δόντια σας. Τα οξέα του στομάχου καταστρέφουν τα δόντια, καθώς μαλακώνουν την επιφάνεια του σμάλτου. Αν η πρώτη αντίδρασή σας μετά τον εμετό είναι να πλύνετε τα δόντια σας για να ξεφορτωθείτε την απαίσια γεύση, μην το κάνετε. Το σάλιο θα επαναφέρει τη μεταλλικότητα του σμάλτου αν του δοθεί χρόνος. Χρειάζονται τρεις με τέσσερις ώρες για να ολοκληρωθεί η διαδικασία, αν όμως στο μεταξύ πλύνετε τα δόντια σας στη μαλακή κατάσταση που βρίσκονται, θα βουρτσίσετε επίσης την επιφάνεια του σμάλτου. Αντί γι’ αυτό, ξεπλύνετε με νερό και μετά μασήστε μια τσίχλα ή κάντε μπούκωμα με κάποιο στοματικό διάλυμα ή με γάλα για να εξουδετερώσετε τα οξέα -θα σκληρύνει την επιφάνεια πιο γρήγορα.
3. Όταν η οδοντόβουρτσα σας φέρνει αναγούλα…
Ορισμένες μέλλουσες μαμάδες αισθάνονται τόσο άσχημα στις αρχές της εγκυμοσύνης τους που τους είναι αδύνατο να πλύνουν τα δόντια τους. «Η γεύση της οδοντόκρεμας, η αίσθηση της οδοντόβουρτσας μέσα στο στόμα μου με έκαναν να θέλω να σκάσω», θυμάται η Ελένη. Αν σας συμβαίνει το ίδιο, προσπαθήστε να πλύνετε τα δόντια σας μια ώρα της ημέρας που θα νιώθετε λιγότερο άσχημα. Να χρησιμοποιείτε μια οδοντόβουρτσα μικρού μεγέθους, ή ακόμα κι ένα κομμάτι γάζα, κι αν δεν αντέχετε να χρησιμοποιήσετε έστω και την παραμικρή ποσότητα οδοντόπαστας, τότε μην το κάνετε. Ακόμα και το βούρτσισμα μόνο με νερό θα βοηθήσει.
Θεραπείες για τα δόντια:  Τι επιτρέπεται και τι όχι
Οι περισσότερες θεραπείες για τα δόντια καθώς κι όλα τα φάρμακα αποφεύγονται κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.
–  Ακτινογραφίες
Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης οι ακτινογραφίες καλό είναι ν’ αποφεύγονται εκτός και αν είναι απόλυτη ανάγκη, οπότε στην περίπτωση αυτή και με την χρήση προστατευτικής ποδιάς και περιλαίμιου, μπορούμε με ασφάλεια να κάνουμε χρήση του πολύτιμου αυτού διαγνωστικού μέσου.
–  Τοπική αναισθησία και αντιβιοτικά
Ναι, μόνο αν υπάρχει μεγάλη ανάγκη. Αυτό μπορεί να γίνει αν έχετε σοβαρότατο πονόδοντο που σας κρατά ξύπνια τη νύχτα ή αν υπάρχει μολυσμένο απόστημα. Δεν είναι μόνο αυτό επιζήμιο για την υγεία σας, αλλά και το άγχος σας που θα βλάψει το μωρό σας. Το ιδανικό είναι να αντιμετωπίσετε τέτοιου είδους προβλήματα μετά τους τρεις πρώτους μήνες της κύησης. Παρ’ όλα αυτά, τα τοπικά αναισθητικά και τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται κατά κανόνα στις περισσότερες οδοντιατρικές διαδικασίες θεωρούνται ασφαλή για τις εγκύους.
Με την συνεργασία του Δρ. Θεολόγου Σιούτη (Εμφυτευματολόγος – Αισθητικός Οδοντίατρος