Εδώ και εβδομάδες το μικρό σας δεν έχει ησυχία. Σας έχει ρωτήσει «Πότε θα φύγουμε;» πάνω από εκατό φορές. Και όταν άκουσε ότι στις διακοπές η μαμά και ο μπαμπάς δεν θα δουλεύουν και θα περνούν όλη μέρα μαζί τα μάτια του άνοιξαν διάπλατα. Και εσείς είστε πανευτυχείς που θα το χαρείτε λιγάκι, έπειτα από μια χρονιά που την πέρασε περισσότερο με την δασκάλα του παιδικού σταθμού ή την μπέιμπι σίτερ. Τέσσερις εβδομάδες μαζί στη θάλασσα ή στο βουνό (ακόμα και στην πόλη) θα έχετε χίλια πράγματα να κάνετε. Να παίζετε σαν τρελοί, να το μάθετε να κολυμπάει, να τρώει κι άλλες γεύσεις, να κάνετε κοντινές εκδρομές, να ξεκουραστείτε…τι άλλο; Ένα βασικό πράγμα που πρέπει να έχετε πάντα στο μυαλό σας είναι ότι ο καλύτερος τρόπος για να κάνετε χαλαρές και ανέμελες διακοπές με τα παιδιά είναι να μην τις γεμίσετε με προσδοκίες. Να θεωρείτε ότι μπορείτε να καλύψετε όλο το χαμένο  χρόνο του χειμώνα μέσα σε λίγες μέρες, ότι μπορείτε να του αλλάξετε συνήθειες μηνών.  Το ιδανικό θα ήταν να μην ζητάτε τίποτα άλλο από το να είστε με τα παιδιά σας και να διώξετε το άγχος και την ένταση. Τα παιδιά, είτε είναι ακόμη πολύ μικρά, είτε πηγαίνουν ήδη στο σχολείο, έχουν ανάγκη να χαλαρώσουν, να σας νιώσουν κοντά τους, να μπορέσουν να απολαύσουν κάποιες εξαιρέσεις στους κανόνες. Δεν είναι λοιπόν η στιγμή να δώσετε έμφαση στους κανόνες, πολύ περισσότερο, δε, να επιβάλλετε καινούργιους. Το αντίθετο μάλιστα, ίσως θα ήταν καλύτερα να τους παραβιάσετε λιγάκι. Γιατί κατά βάθος αυτό που θέλετε είναι να περνάει το παιδί καλά μαζί σας και εσείς μαζί του. Πως θα το καταφέρετε αυτό; Απλά, ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές: Διώξτε τις ενοχές Ωθούμενοι από ένα αίσθημα ενοχής που τρέφεται από ένα ολόκληρο χρόνο υπερβολικής εργασίας και απουσίας, σπάμε το κεφάλι μας να σκεφτούμε πράγματα που θα το κάνουν να γελά και να περνάει καλά. Δυο λεπτά να μείνει σιωπηλό και μας πιάνει πανικός.  Για να μην αναφέρουμε τις ατελείωτες ώρες που παίζουμε μαζί του χωρίς να έχουμε καμία όρεξη. Στην πραγματικότητα, το μόνο που κάνουμε με αυτή την αγωνία μας είναι να το εκνευρίζουμε. Ας είμαστε ειλικρινείς, δεν είμαστε συνηθισμένοι να το φροντίσουμε όλη την μέρα και είναι φυσικό κάποιες στιγμές να νιώθουμε εξαντλημένοι. Πρέπει να βρεθεί ισορροπία: λίγο παιχνίδι μαζί του και  λίγος χρόνος για μας. Παίξτε μαζί του Στις διακοπές το παιχνίδι είναι διαφορετικό. Καθαρός αέρας, ήλιος, θάλασσα, λουλούδια, χιλιάδες ευκαιρίες για την επινόηση νέων ασχολιών. Η σχέση μεταξύ γονιών και παιδιών έχει πολλά να κερδίσει από το κοινό παιχνίδι. Το παιχνίδι είναι μια ευκαιρία για διάλογο, ακόμη και με ένα μωρό 6 μηνών. Θα μάθετε να αναγνωρίζετε τις αντιδράσεις του στους ήχους και στα χρώματα, τις προτιμήσεις του. Και αυτό θα χαίρεται γιατί θα μπορεί να σας εμπιστευτεί στην προσπάθειά του να ανακαλύψει ένα καινούργιο κόσμο. Το ίδιο ισχύει όταν μέσα από το παιχνίδι θα βοηθήσετε το τρίχρονο παιδάκι σας να ξεπεράσει τον φόβο του π.χ. για να απότομη νεροτσουλήθρα. Μένοντας κοντά στο παιδί, του επιβεβαιώνετε ότι μπορεί πάντα να υπολογίζει σε σας. Ξεχάστε το κινητό σας Ο ήχος του σας τριβελίζει συνεχώς το μυαλό. Σας ζητούν από το γραφείο για κάτι επείγον ή είναι εκείνος ο παλιός φίλος που σας ψάχνει από καιρό. Επί μήνες το παιδί βιώνει αυτή την κατάσταση ως κάτι που διακόπτει τον χρόνο που περνάτε μαζί του. Χτυπά το κινητό και εσείς ορμάτε και ψαχουλεύετε στην τσάντα, ξεχνώντας το παιχνίδι που παίζατε μαζί του ή την ιστορία που του λέγατε. Τουλάχιστον στις διακοπές κάντε ένα διάλειμμα. Δεν χρειάζεται ο οποιοσδήποτε να μπορεί να σας βρει οποτεδήποτε. Ενεργοποιείστε τον τηλεφωνητή για να επικοινωνήσετε αργότερα με όποιον κρίνετε αναγκαίο. Βάλτε φρένο στους κανόνες Να παίζει χωρίς περιορισμούς, να βουτάει τα χέρια του στο χώμα, να κυλιέται στα χόρτα. Πράγματα που θα έπρεπε να επιτρέπονται πάντα σε ένα παιδί. Αλλά, ας είμαστε ειλικρινείς. Όταν είστε στην πόλη, δύο μπουγάδες την μέρα σας είναι υπεραρκετές. Στις διακοπές όμως, μπορείτε να εγκαταλείψετε τους περιττούς κανόνες. Και αν λερωθεί, τι έγινε; Θα πλυθεί. Απαλλάξτε το από το στρες των μη αναγκαίων περιορισμών, φροντίστε να είναι και γι’ αυτό μια χαλαρωτική περίοδος, σχεδόν πρωτόγονη, όπως θέλετε να είναι και για σας. Ασφαλώς τα ωράρια του φαγητού και του ύπνου δεν μπορούν να ανατραπούν εντελώς, διαφορετικά να ξεκινήσει το νευρικό κλαψούρισμα που θα επηρεάσει την ηρεμία ολόκληρης της οικογένειας. Ωστόσο αν θέλει να μείνετε μισή ωρίτσα ακόμα στις κούνιες παρόλο που είναι ήδη δέκα το βράδυ, κάντε του το χατίρι. Χαλαρώστε εσείς και θα χαλαρώσει κι αυτό. Απασχολείστε το δημιουργικά Το μόνο συστατικό που δεν πρέπει να λείπει για να περνούν καλά τα παιδιά είναι η φαντασία. Εκμεταλλευτείτε το γεγονός ότι όλα όσα περιβάλλουν το παιδί είναι καινούργια και διαφορετικά γι’ αυτό από τα συνηθισμένα. Μαζέψτε κοχύλια και ωραίες πέτρες από την παραλία και ζωγραφίστε τις. Παίξτε με την άμμο, γίνετε μικροί μηχανικοί (εδώ η βοήθεια του μπαμπά είναι πολύτιμη), φτιάξτε κάστρα, ίσως και μια γέφυρα και ότι άλλο έχετε φανταστεί. Ακόμα και αν πρέπει να μαγειρέψετε, πηγαίνετε μαζί στην αγορά για να ψωνίσετε, διαλέξτε μαζί τα υλικά και αφήστε το αν επιθυμεί να γίνει ο βοηθός σας. Είναι και αυτός ένας τρόπος για να αναπτυχθεί η φαντασία του και να μάθει να χαίρεται καινούργια πράγματα. Περιηγήσεις…με μέτρο Το παιδί σας είναι σε ηλικία κατάλληλη για να γίνει ένα μικρός περιηγητής. Δεν υπάρχει μέρος που να μην λατρέψει το παιδί σας εάν πρόκειται να το ανακαλύψει με δυο γονείς παθιασμένους με τα ταξίδια. Ωστόσο, να θυμάστε, ότι οι συνεχείς μετακινήσεις – διαφορετικές γεύσεις, διαφορετικά κρεβάτια, πολλές ώρες στο αυτοκίνητο –  προκαλούν κούραση και στρες στα παιδιά. Αφήστε, λοιπόν τους αυτοσχεδιασμούς στις διακοπές όταν ταξιδεύετε οι δυο σας. Εάν δεν θέλετε να τρελαθείτε ταξιδεύοντας με ένα μικρό σε κρίση αποπροσανατολισμού, ενημερωθείτε για τα πάρκα που μπορείτε να επισκεφτείτε, για τα πιο κατάλληλα γι’ αυτό ξενοδοχεία,  και για όλες τις δυνατότητες ψυχαγωγίας που προσφέρονται. Αφήστε το να βρει νέες συνήθειες Τώρα πια το έχετε μάθει. Μεταξύ 6.00 και 7.00 το πρωί ξυπνάει. Ανάλογα με την ηλικία του, τσιρίζει στο κρεβατάκι του ή έρχεται κατευθείαν στο δικό σας. Άλλοτε ξανακοιμάται, άλλοτε όχι. Τα έχετε δοκιμάσει όλα. Το γυρίζετε με το ζόρι στο κρεβάτι του, ξαγρυπνάτε τρυφερά μαζί του, το μαλώνετε…αλλά τίποτα εκείνο. «Τώρα που είμαστε διακοπές και είμαστε πιο χαλαρά, όλα θα αλλάξουν, ακόμα και κολοκυθάκια και ψάρι μπορεί να φάει» σκέφτεστε. Μα είναι δυνατόν να πιστέψετε ότι θα αλλάξετε τις συνήθειες του παιδιού σε λίγες μόνο μέρες διακοπών;  Είναι λίγο άδικο και κυρίως ανέφικτο. Αυτού του είδους οι «αποστολές» θέλουν τον χρόνο τους και πρέπει να γίνονται σταδιακά. Από την άλλη, πολλές κακές συνήθειες του παιδιού εξαφανίζονται ως δια μαγείας κάτω από τον ήλιο. Για παράδειγμα, έρχεται στο κρεβάτι σας το βράδυ επειδή του λείψατε όλη την ημέρα. Κάνει καπρίτσια με το φαγητό απλώς επειδή επιδιώκει την προσοχή σας. Τώρα όμως που του παραχωρείτε περισσότερο από τον χρόνο σας, η ανασφάλεια και η αγωνία κατευνάζονται. Και ένα ωραίο πρωί θα το βρείτε στο κρεβατάκι του να κοιμάται και το ρολόι θα δείχνει εννιά και τέταρτο! Ζήστε με αργούς ρυθμούς Απολαμβάνω τις διακοπές σημαίνει επίσης ανακαλύπτω τη χαρά της βραδύτητας. Εγκαταλείπω τους τρελούς ρυθμούς και ξαναβρίσκω ελεύθερο χρόνο, για να τον γεμίσω όπως θέλω. Τα παιδιά είναι τα πρώτα που επωφελούνται από αυτό. Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από ένα περίπατο αργά το απόγευμα στην παραλία, όταν δεν υπάρχει πολύς κόσμος και δεν καίει ο ήλιος,  για να παίξει, να φάει το φαγητό του με ηρεμία και να κοιμηθεί αργότερα όμορφα. Η ώρα του μπαμπά! Η μαμά ακόμα και όταν δουλεύει είναι συνήθως πιο σταθερή παρουσία από τον μπαμπά. Γιατί γυρίζει στο σπίτι λίγο νωρίτερα, γιατί αυτή είναι που σηκώνεται μέσα στη νύχτα, γιατί είναι….η μαμά. Οι  διακοπές λοιπόν, είναι μια μοναδική ευκαιρία για να «ξαναβρεί» το παιδί τον μπαμπά του. Τα μικρά λατρεύουν να παίζουν μαζί του, να βρίσκονται στο κέντρο της προσοχής του. Την χρειάζονται αυτή την αλλαγή. Με τον μπαμπά τους τα παίξουν πιο έντονα παιχνίδια, θα εμπλακούν σε τολμηρές περιπέτειες, θα κάνουν ανακαλύψεις. Και μια συμβουλή στις μαμάδες: Κάντε ένα βήμα πίσω. Μπορεί να θέλετε να είστε συνέχεια δίπλα στα παιδιά, μάθετε όμως να σέβεστε τον χρόνο τους με τον πατέρα τους. Και εσείς θα πάρετε μια ανάσα και ο σύντροφός σας θα νιώσει πιο κοντά στα παιδιά του. Με την συνεργασία της κας Πολυτίμης Ζέη (Ψυχολόγος)