Το σιάτσου στοχεύει στη διασφάλιση και στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής ευεξίας, ενεργοποιώντας εγγενές σε κάθε οργανισμό θεραπευτικό δυναμικό, και βοηθά τις εγκύους να νιώσουν ευεξία, ενώ απαλλάσσει από τις ενοχλήσεις
«Σιάτσου» στα ιαπωνικά σημαίνει πίεση με τα δάχτυλα. Πρόκειται για μια αγωγή υγείας που εμφανίστηκε στην Ιαπωνία στις αρχές του 20ού αιώνα και, όπως και ο βελονισμός, βασίζει τη θεωρία της στην παραδοσιακή κινέζικη και γιαπωνέζικη ιατρική. Κάθε ασθένεια, σύμπτωμα ή ενόχληση δείχνει κατά τη θεωρία του σιάτσου μια ανισορροπία στη ζωτική ενέργεια του ατόμου.
Ο ασκών χρησιμοποιώντας τους αντίχειρες, τα δάχτυλα, τους αγκώνες ή ακόμη και τα δάχτυλα εφαρμόζει πιέσεις στους «μεσημβρινούς», δηλαδή στα κανάλια μέσα στα οποία «ρέει» η ενέργεια σε όλο το σώμα. Με αυτό τον τρόπο βοηθάει στην αποκατάσταση της ροής της ενέργειας και συνεπώς στην ανακούφιση των ενοχλήσεων, προάγοντας έτσι το αίσθημα της σωματικής και ψυχικής ευεξίας.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πραγματοποιούνται στο σώμα μεγάλες αλλαγές που επιφέρουν και ψυχολογικές επιπτώσεις. Ναυτίες, πονοκέφαλοι, πόνοι στη μέση, δυσκαμψίες και μυοσκελετικά προβλήματα, στρες, υπερένταση, αϋπνίες, κούραση και μειωμένες αντοχές παρατηρούνται από τους πρώτους κιόλας μήνες της εγκυμοσύνης σε όλες σχεδόν τις εγκύους. Το σιάτσου έχει μια απάντηση για όλα τα συμπτώματα. Με προσεκτικό άγγιγμα στα σωστά σημεία όχι μόνο εξαλείφει τις ενοχλήσεις, αλλά βοηθάει και τη μητέρα να συνδεθεί και να επικοινωνήσει με το σώμα και το μωρό της και να συμφιλιωθεί με τις σημαντικές αλλαγές που προκαλούνται.
Εγκυμοσύνη και yin
Κατανοώντας τα ενεργειακά συστήματα της μητέρας και του μωρού, η θεραπεία αυτή μπορεί να βοηθήσει όχι μόνο στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης, αλλά και να αποκτήσει η μέλλουσα μαμά μια πιο τρυφερή σχέση με το έμβρυο.
Το σιάτσου στηρίζεται στους μεσημβρινούς, στα μονοπάτια που μεταφέρουν ενέργεια από τα όργανα προς όλο το σώμα. Οι συνηθισμένοι μεσημβρινοί αφορούν την καρδιά ή το περικάρδιο, τα πνευμόνια, το στομάχι και τη σπλήνα. Αυτοί οι 12 μεσημβρινοί είναι που μεταφέρουν την ενέργεια σε όλο το σώμα και ρυθμίζουν τη ροή του, ιδιαίτερα σε περιόδους όπου το σώμα έχει υποστεί κάποιο σοκ. Το ρυθμιστικό αγγείο είναι ο τελικός και σημαντικότερος ρυθμιστής της ενέργειας yang του σώματος και το αγγείο της σύλληψης είναι ο κύριος ρυθμιστής της ενέργειας yin.
Το κινέζικο γράμμα για το yin και το yang αναπαριστά τις σκιώδεις και ηλιόλουστες πλαγιές ενός βουνού. Αυτές οι δυο έννοιες αναπαριστούν τη ροή της ενέργειας από το βράδυ στην ημέρα, σαν δυο αντίθετες αλλά και αλληλένδετες δυνάμεις, καθώς η μια δεν υπάρχει χωρίς την άλλη.
Οι δύο αυτές δυνάμεις συνδέονται εξίσου με σωματικές και συναισθηματικές λειτουργίες του σώματος. Το yin αναφέρεται στο εσωτερικό μέρος του σώματος και στις αργές αλλαγές στις οποίες υποβάλλεται. Το yang συνδέεται με το εξωτερικό μέρος του σώματος και με τις γρήγορες αντιδράσεις του, όπως είναι, για παράδειγμα, τα νευρικά ερεθίσματα. Ως εικόνα το yin είναι το ωάριο και το yang το σπέρμα. Συναισθηματικά το βασικό yin είναι ένας χώρος εσωτερικής αντανάκλασης και εκφράζεται μέσω του στοιχείου του νερού. Το νερό συμβολίζει τη θέληση, τη δύναμη και τη φιλοδοξία που μας πηγαίνει μπροστά όπως ένα ποτάμι κυλάει με δύναμη ανάμεσα στις όχθες του διαβρώνοντάς τις. Μπορεί, όμως και να μένει στάσιμο, όπως συμβαίνει στα λιμνάζοντα νερά. Η εγκυμοσύνη είναι το ανώτατο στάδιο του yin, που σημαίνει κρυμμένη ανάπτυξη και ζωή σε υγρό περιβάλλον. Στην κουλτούρα των δυτικών πολιτισμών κλίνουμε περισσότερο προς το yang, δηλαδή προς το να είμαστε δραστήριοι εξωτερικά. Για να το πετύχουμε όμως πρέπει να ενισχύσουμε τις yin αρετές από την περίοδο ακόμη που είμαστε έμβρυα στην εγκυμοσύνη. Η γέννηση είναι η κίνηση από το yin στο yang, από το εσωτερικό προς το εξωτερικό. Η καινούργια ζωή στο εξωτερικό περιβάλλον και η ανάπτυξη αντιπροσωπεύονται από την ενέργεια του ξύλου. Μαθαίνοντας να συντονίζουμε αυτές τις διαφορετικές ενεργειακές μονάδες στην εγκυμοσύνη βοηθάμε τη μητέρα να αντιμετωπίσει τις συναισθηματικές και σωματικές προκλήσεις της εγκυμοσύνης και του τοκετού.
Η αρχέγονη δύναμη του σιάτσου
Οι μεσημβρινοί, εκτός από σημαντικά κανάλια ροής ενέργειας, έχουν μια ακόμη σημαντική λειτουργία: μεταφέρουν το απόσταγμα jing, την προγονική μας δηλαδή ενέργεια. Από την ώρα ακόμη της σύλληψης κληρονομούμε την ουσία αυτή από τους γονείς μας. Η ποιότητα της γενετικής μας κληρονομιάς επηρεάζεται κατά πολύ από την ενέργεια των γονιών μας, μεταβιβάζεται στα παιδιά μας κ.ο.κ. Αυτή ακριβώς η ενέργεια είναι που δηλώνει κάθε οργανική αλλαγή, αλλά και εξουσιάζει το σύστημα της αναπαραγωγής. Στις γυναίκες το απόσταγμα αυτό σχετίζεται με τον υποθάλαμο, αλλά και τον άξονα των ωοθηκών. Κυλάει σε κύκλους επταετείς, ενώ στους άντρες αλλάζει ανά οχταετία. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, εμφανίζονται πολλές απαιτήσεις σε αυτό το κύκλωμα, μια που σχετίζεται στενά με τα αναπαραγωγικά όργανα. Για παράδειγμα, το δέρμα συχνά μαυρίζει στην περιοχή της κοιλιακής χώρας ή παρατηρούνται σωματικές αλλαγές στους σπονδύλους. Μπορεί επίσης να εμφανιστούν προβλήματα στα οστά του εφηβαίου, πόνοι στη μέση, εξάντληση και όλα αυτά να οδηγήσουν τη μητέρα σε εκνευρισμό με συνέπεια την έλλειψη σύνδεσής της με το μωρό. Η θεραπεία σιάτσου έχει ένα συγκεκριμένο μονοπάτι αντιμετώπισης αυτών των τεράστιων αλλαγών τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό. Όταν, για παράδειγμα, το μωρό παίρνει τη σωστή θέση, είναι επειδή ακριβώς καθησυχάζεται από αυτόν τον ενεργειακό δεσμό. Μερικές φορές η μητέρα και το παιδί θα χρειαστεί να συνεργαστούν συναισθηματικά σε επίπεδο εμβάνθυσης. Είναι γνωστό πως κάποιες φορές τα έμβρυα αλλάζουν θέση όταν η μητέρα τους παθαίνει κάποιο σοκ. Οι Κινέζοι λένε ότι το παιδί που γεννιέται ανάποδα είναι επειδή κρατιέται σφιχτά από την καρδιά της μητέρας του. Ο φόβος και το σοκ ρυθμίζονται από τα ενεργειακά αυτά κανάλια που προαναφέραμε και τα οποία συνδέονται άμεσα με τα νεφρά.
Για τους πόνους στη μέση
Το σιάτσου επικεντρώνεται στην άσκηση πίεσης κατά το τελευταίο κυρίως τρίμηνο της εγκυμοσύνης με σκοπό να απαλυνθούν οι πόνοι του τοκετού. Η συγκεκριμένη πίεση δεν είναι σωματικά έντονη, αλλά κυρίως ενεργειακή. Ωστόσο, αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι πως κάθε σώμα χρειάζεται τους δικούς του χρόνους και τις δικές του αντιδράσεις, που σημαίνει ότι δεν αρκεί να βρίσκουμε απλώς τα σωστά σημεία και να τα πιέζουμε χρονομετρώντας. Για κάποιες γυναίκες δέκα δευτερόλεπτα είναι αρκετά, για κάποιες άλλες μπορεί να χρειαστεί περισσότερη ώρα πίεσης. Υπάρχουν πολλά είδη σιάτσου. Η παραδοσιακή τεχνική δίνει έμφαση στη χρήση και των δύο χεριών: στο μητρικό χέρι που ρυθμίζει το yin και το χέρι του θεραπευτή που ρυθμίζει το yang.
Αρχικός και βασικός στόχος του θεραπευτή είναι να αποκτήσει μια ενεργειακή σύνδεση με την έγκυο, να εμβαθύνει στο θέμα των αναπνοών και να αποκτήσει επικοινωνία με όλα τα εσωτερικά όργανα. Ο κατάλληλος εξοπλισμός για το δέκτη είναι μια ειδική στολή, μπορεί όμως να γίνει και σε γυμνό κορμί με τη χρήση ελαίων. Το παραδοσιακό σιάτσου γίνεται στο πάτωμα πάνω στο ειδικό βαμβακερό στρώμα. Μπορεί, όμως, να γίνει και σε ειδικά διαμορφωμένο τραπέζι. Ωστόσο, το πάτωμα είναι ασφαλώς πιο κατάλληλο για την έγκυο όπως και η κλασική καρέκλα, γιατί ο θεραπευτής μπορεί να δουλέψει όλες τις στάσεις και να απαλύνει τους πόνους της μέσης.
Γιατί να επιλέξουμε το σιάτσου
-Αντιμετωπίζει την έγκυο ως ολότητα και διευρύνει τη συναισθηματική ένωση μητέρας και μωρού.
-Ανακουφίζει από εντάσεις και αρνητικά συναισθήματα.
-Βοηθάει τη μητέρα να κατανοήσει καλύτερα το θαύμα της γέννησης και το μωρό να ξεπεράσει το τραύμα της εξόδου από τη μήτρα.
-Επαναφέρει στο σώμα τη χαμένη του ενέργεια και το βοηθάει να ανακτήσει την παλιά στητή του θέση.
-Βοηθάει στην ανακούφιση των πόνων της μέσης, στα προβλήματα της λεκάνης, στην ισχιαλγία, στις πρωινές ναυτίες, στις κράμπες και στα προβλήματα των πρησμένων αστραγάλων.
Το σιάτσου αντιμετωπίζει το σώμα με γνώμονα τη σοφία και όχι το φόβο, βοηθώντας τις γυναίκες να έρθουν σε ουσιαστική επαφή με τον εαυτό τους και το μωρό τους.
Προσοχή: Το σιάτσου ενδείκνυται μετά τον 6ο μήνα της εγκυμοσύνης και αφού συμβουλευτείτε το γυναικολόγο σας.
Με τη συνεργασία του Κώστα Βάσια (εναλλακτικός θεραπευτής, έγκριτο μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Σιάτσου).