Εγκυμοσύνη στα 20, στα 30, στα 40…

Αν και δεν υπάρχει η «σωστή» στιγμή, υπάρχουν μερικά απλά βήματα που μπορούν να εξασφαλίσουν μια ανέμελη εγκυμοσύνη. 

Το σώμα σας: Από οργανική άποψη η δεκαετία από τα είκοσι έως τα τριάντα είναι η καλύτερη ηλικία για μια εγκυμοσύνη, επειδή το σώμα της γυναίκας είναι αρκετά δυνατό και υγιές για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που προκύπτουν. Σε αυτή την ηλικία έχετε λιγότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσετε επιπλοκές όπως διαβήτη κύησης, υπέρταση και προεκλαμψία. Επίσης, κινδυνεύετε λιγότερο να αποκτήσετε παιδί με σύνδρομο Down ή δισχιδή ράχη. Συγκεκριμένα, η πιθανότητα να αποκτήσει μια γυναίκα παιδί με σύνδρομο Down στα 25 είναι μία στις 1.250, που αυξάνεται σε μία στις 378 στα 35. Παράλληλα, οι αντοχές και η ενεργητικότητα βρίσκονται στο ζενίθ, κάτι που βοηθά πολύ όχι μόνο στην καλή έκβαση της εγκυμοσύνης, αλλά και στη συνέχεια, στο μεγάλωμα του παιδιού.

Η ψυχολογία σας: Πιθανότατα είστε νιόπαντρη και έχετε μόλις ξεκινήσει ή δρομολογήσει μια καριέρα. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκεστε στο αιώνιο δίλημμα πολλών γυναικών «οικογένεια ή καριέρα» πριν καλά καλά βρείτε το χρόνο να οργανωθείτε σε κάποιον από τους δύο τομείς. Προσοχή: Ένα μωρό μπορεί να προκαλέσει τριγμούς σ’ ένα γάμο που δεν έχει ακόμα αποκτήσει τις απαραίτητες ισορροπίες. Επιπλέον, αν οι περισσότερες γυναίκες του οικογενειακού και φιλικού σας κύκλου δεν έχουν ακόμα παιδιά, ίσως αρχικά να δυσκολευτείτε στην ιδέα ότι εκείνες θα είναι ελεύθερες να πηγαίνουν όποτε θέλουν στο γυμναστήριο, για καφέ ή για ψώνια στα μαγαζιά, ενώ εσείς όταν θα ακολουθείτε θα έχετε σχεδόν πάντα μαζί και το μωρό σας. Αυτό όμως στη συνέχεια μπορεί να γίνει πολύ διασκεδαστικό αν έχετε θετική ψυχολογία. Το μωρό θα γίνει η μασκότ της παρέας, θα είναι περιζήτητο και αγαπητό και θα μοιάζει σαν να το μεγαλώνει όλη η παρέα μαζί, με κέφι, χωρίς εσείς να στερηθείτε τίποτα (ούτε εξόδους ούτε εκδρομές ούτε διασκέδαση). Επιπλέον, επειδή η εμφάνιση σε αυτή την ηλικία παίζει μεγάλο ρόλο, προσπαθήστε να συνηθίσετε στην ιδέα ότι έχετε βάλει κιλά λόγω εγκυμοσύνης, τα οποία σιγά σιγά θα «χαθούν» χωρίς όμως να υποβάλετε τον οργανισμό σας σε σκληρές και επικίνδυνες δίαιτες.  

Το σώμα σας: Οι κίνδυνοι να παρουσιαστούν κάποιες επιπλοκές (διαβήτης κύησης, προεκλαμψία, σύνδρομο Down) αυξάνονται πλέον σημαντικά, ωστόσο η πλειοψηφία των γυναικών σε αυτή την ηλικία καταφέρνει να φέρει εις πέρας μια εγκυμοσύνη χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα -εφόσον βέβαια δεν συντρέχουν άλλοι λόγοι υγείας. Στα 35 η πιθανότητα για χρωμοσωματικές ανωμαλίες είναι περίπου 0,5%, όση δηλαδή και η πιθανότητα αποβολής εξαιτίας της αμνιοπαρακέντησης. Ωστόσο, η απόφαση για το εάν θα γίνει αμνιοπαρακέντηση ή όχι δεν εξαρτάται μόνο από την ηλικία, αλλά από όλο τον προγεννητικό έλεγχο που θα γίνει (αυχενική διαφάνεια, PAP-A, β-επιπέδου). Επίσης, οι γυναίκες σε αυτή την ηλικία έχουν πιθανότητα λίγο μεγαλύτερη από τη μικρότερη ηλικία να αναπτύξουν πολύδυμες κυήσεις, το οποίο συσχετίζεται και με το γεγονός ότι σε αυτή την ηλικία υπάρχει αύξηση των συλλήψεων με τρόπους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Οι ίδιες παράμετροι οδηγούν και σε αυξημένη συχνότητα καισαρικών τομών   

Η ψυχολογία σας: Στα τριάντα τους οι περισσότερες γυναίκες έχουν αρχίσει να «ακούν» το βιολογικό τους ρολόι να χτυπά και νιώθουν πια ψυχολογικά έτοιμες να γίνουν μητέρες. Αν είναι το πρώτο σας παιδί, ίσως αισθάνεστε ικανοποίηση από το γεγονός ότι έχετε αφιερώσει αρκετό χρόνο στον εαυτό σας και στο γάμο σας και μπορείτε πια να αφοσιωθείτε σε ένα πλάσμα που θα σας έχει απόλυτη ανάγκη, ενώ πιθανότατα έχετε πετύχει ή τουλάχιστον οργανώσει τους βασικούς επαγγελματικούς σας στόχους. Τέλος, ξέρετε καλύτερα τις επιθυμίες και τις ανάγκες σας, γνωρίζετε πόσο στέρεες βάσεις έχει η σχέση με το σύντροφό σας και νιώθετε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση -σε σχέση με μια νεότερη γυναίκα. Παρ’ όλα αυτά, κάποιες φορές ίσως νιώθετε ότι δυσκολεύεστε να συνδυάσετε επιτυχώς το ρόλο της μαμάς, της συζύγου και της εργαζόμενης. Χρειάζεται χρόνος, καλή και αισιόδοξη διάθεση, αλλά και βοήθεια (πρακτικής και συναισθηματικής φύσης) τόσο από το σύντροφο, όσο και από τους γονείς (κυρίως οι μαμάδες). Σε περιπτώσεις που αυτή η βοήθεια δεν υπάρχει ή η πίεση από τον επαγγελματικό χώρο είναι έντονη, αυξάνονται οι πιθανότητες η μητέρα να βιώσει επιλόχεια κατάθλιψη. Δεν χρειάζεται πανικός, αυτό είναι φυσιολογικό να συμβαίνει και υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστεί επιτυχώς με την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη.

Το σώμα σας: Πριν από μερικά χρόνια το θέαμα μιας εγκύου σαράντα ή σαρανταπέντε ετών προκαλούσε μάλλον έκπληξη, σήμερα όμως είναι πολύ συνηθισμένο για μια γυναίκα να επιλέγει να φέρει στον κόσμο ένα παιδί σε αυτή την ηλικία. Οι περισσότερες από αυτές τις μαμάδες καταφέρνουν να ολοκληρώσουν την εγκυμοσύνη τους εντελώς ομαλά και φυσιολογικά, όμως η αλήθεια είναι ότι ο κίνδυνος επιπλοκών αυξάνεται πολύ μετά τα σαράντα. Η πιθανότητα πρόωρου τοκετού και γέννησης μωρού με χαμηλό βάρος είναι πια σημαντική -ιδιαίτερα εάν πρόκειται για δίδυμα ή τρίδυμα. Παράλληλα, ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη κύησης, προεκλαμψίας, υπέρτασης και χρωμοσωματικών ανωμαλιών συνεχίζει να αυξάνεται (η πιθανότητα να γεννηθεί ένα παιδί με σύνδρομο Down όταν η μητέρα είναι σαράντα ετών είναι 1 στις 106). Όμως τα καλά νέα είναι ότι αν είστε σε καλή φυσική κατάσταση, τρέφεστε σωστά και δεν έχετε άλλα προβλήματα υγείας, δεν υπάρχει λόγος να μην ολοκληρώσετε την εγκυμοσύνη σας με επιτυχία και να φέρετε στον κόσμο ένα απόλυτα υγιές μωρό.

Η ψυχολογία σας: Εάν η εγκυμοσύνη ήταν προγραμματισμένη και δεν προέκυψε «κατά λάθος» και αιφνιδιαστικά, είναι απολύτως βέβαιο ότι σε αυτή τη φάση της ζωής σας είστε αρκετά προετοιμασμένη να υποδεχτείτε ένα παιδί. Είτε απλώς ξεκινήσατε τις προσπάθειες αργά είτε παλεύατε χρόνια με θεραπείες ενίσχυσης της γονιμότητας, αυτή η εγκυμοσύνη είναι σίγουρα δώρο. Τώρα έχετε ακόμα μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, νιώθετε ικανοποίηση που επιτέλους καταφέρατε να κατακτήσετε κι αυτό το στόχο και η ωριμότητα της ηλικίας σάς χαρίζει την υπομονή που χρειαστείτε όταν σύντομα θα βρεθείτε μπροστά σε ένα απαιτητικό νεογέννητο. Ταυτόχρονα, όμως, η κατάστασή σας σας προκαλεί μεγαλύτερη ανησυχία και κούραση. Εκμεταλλευτείτε όση βοήθεια σας προσφέρετε για να ξεκουράζεστε, να κοιμάστε και να γεμίζετε τις μπαταρίες σας. Κι αν φοβάστε ότι θα πηγαίνετε μόνη στους παιδότοπους γιατί τα παιδιά των φίλων σας είναι πια αρκετά μεγάλα ή γιατί εσείς νιώθετε μεγάλη, ησυχάστε, η μητρότητα είναι μια ιδιότητα που ενώνει σε δευτερόλεπτα τους ανθρώπους. Απ’ την άλλη, σύντομα θα διαπιστώσετε πως δεν είστε η μόνη λαμπερή σαραντάρα μανούλα μέσα στον παιδότοπο ή στα πάρτι.

Με τη συνεργασία της Ιωάννας Τσιαούση (μαιευτήρας-γυναικολόγος) και της Αναστασίας Φρόντζου-Χρηστίδη (ψυχολόγος-ειδική σύμβουλος σχέσεων παιδιού και οικογένειας).