Από την πρώτη στιγμή που το μωρό σας βλέπει το φως, νιώθει πως βρίσκεται σε έναν κόσμο άγνωστο. Ο μόνος φάρος που μπορεί να του δείξει το «δρόμο» για το νέο του σύμπαν είστε εσείς. Στην αρχή της ζωής του, το μωρό σας είναι αρκετά μπερδεμένο. Όσο δυναμική κι αν είναι η προσωπικότητά του, πάντα χρειάζεται να νιώθει την παρουσία σας. Αυτό που οφείλετε εσείς να του καλλιεργήσετε είναι η σιγουριά και η αυτοπεποίθηση από τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής του, όσο παράξενο κι αν σας ακούγεται. Για να το καταφέρετε, χρειάζεται να είστε πάντα «δίπλα του», να του ενισχύετε τη δυναμικότητα και κυρίως να κατανοήσετε από νωρίς τα «θέλω» του.
1. Υποδεχτείτε το με τρυφερότητα
Πριν δει τον κόσμο, το μωρό ζει μέσα σε ένα προστατευμένο σύμπαν. Βγαίνοντας από εκεί, νιώθει πως φτάνει σε ένα περιβάλλον εντελώς διαφορετικό. Πρόκειται για μια βίαιη αλλαγή, που μπορούμε να απαλύνουμε φροντίζοντας να το μεταφέρουμε ομαλά στο νέο του περιβάλλον. Πώς; Δημιουργώντας μια συνέχεια ανάμεσα στο πριν και το μετά. Κρατήστε σταθερά το μωρό μέσα στα μπράτσα σας, ώστε να νιώσει τη ζεστασιά σας. Μιλήστε του, ψιθυρίστε του γλυκόλογα, ώστε να συνηθίσει και να εξοικειωθεί με τη φωνή σας. Ακουμπήστε το στην κούνια του απαλά και πλησιάστε το πρόσωπό σας στο δικό σας, ώστε να αισθανθεί τη μυρωδιά σας. Τραγουδήστε του χαμηλόφωνα. Αυτές οι πρώτες στιγμές μεταξύ σας θα το κάνουν να νιώσει μια απίστευτη σιγουριά.
2. Μην το αφήνετε να κλαίει
Τις πρώτες εβδομάδες είστε για το μωρό το μόνο πρόσωπο που υπάρχει στη ζωή του. Από εσάς περιμένει τα πάντα. Τροφή, χάδια, μπάνιο, ακόμη και ο ύπνος του εξαρτώνται εν μέρει από τη δική σας συμπεριφορά. Αυτές οι «απαιτήσεις» του θα υπάρχουν για τους δύο-τρεις πρώτους μήνες. Όλο αυτό το διάστημα, το μόνο μέσο που έχει για να διεκδικήσει τα «θέλω» του και να τα εξωτερικεύσει είναι το κλάμα. Για να αισθανθεί ασφαλές, θα πρέπει να ανταποκρίνεστε θετικά στο κλάμα του. Πάρτε το αγκαλιά, ταΐστε το, παρηγορήστε το, νανουρίστε το, μιλήστε του με καθησυχαστική φωνή. Η παρηγορητική σας συμπεριφορά θα το απαλλάξει από το στρες και θα το εκπαιδεύσει στην ηρεμία.
3. Βοηθήστε το να αποκτήσει πρόγραμμα
Το τάισμα, η αλλαγή πάνας, αλλά και ο ύπνος αποτελούν τις πιο βασικές διαδικασίες για τους βιορυθμούς του μωρού σας. Μέρα με τη μέρα το μωρό αρχίζει να συνειδητοποιεί πως στη ζωή του υπάρχει μια ρουτίνα, πράγμα που σαφώς το καθησυχάζει. Καθώς μεγαλώνει και αρχίζει να καταλαβαίνει, μπορείτε να αρχίσετε να του μιλάτε για τη ρουτίνα αυτή. Φράσεις όπως: «Τώρα θα σε βάλω στο κρεβατάκι σου και θα κοιμηθείς» ή «Ο μπαμπάς θα σου αλλάξει την πάνα», θα το βοηθήσουν σιγά-σιγά να κατανοήσει πως το πρόγραμμα είναι κάτι που υπάρχει στη ζωή του.
4. Να είστε αληθινή μαζί του
Είναι αλήθεια πως η νέα μαμά είναι κουρασμένη και φυσικά πολύ απασχολημένη. Από την άλλη, να θυμάστε πως το μωρό είναι συναισθηματικό σφουγγάρι. Καταλαβαίνει το βλέμμα σας, ακούει τη φωνή σας, βλέπει την έκφραση των ματιών σας. Το μωρό αντιλαμβάνεται πότε η μητέρα του είναι συναισθηματικά παρούσα. Αν προσποιούμαστε πως όλα είναι καλά, καταλαβαίνει πως κάτι δεν πηγαίνει καλά στη μεταξύ σας επικοινωνία. Είναι καλύτερο να του μιλάτε με ειλικρίνεια, παρά να παίζετε θέατρο. Αντί, λοιπόν, να φοράτε τη μάσκα τού «όλα πάνε καλά», είναι προτιμότερο να του πείτε: «Η μαμά είναι κουρασμένη» ή «Δεν έχω όρεξη να παίξω τώρα μαζί σου». Κάτι που οφείλετε να θυμάστε είναι πως η μεταξύ σας επικοινωνία πρέπει πάντα να είναι ειλικρινής. Αυτό θα το βοηθήσει να σας εμπιστεύεται.
5. Διαχειριστείτε σωστά τους αποχωρισμούς σας
Κανένα μωρό δεν θέλει να αποχωρίζεται τη μητέρα του, ωστόσο δεν μπορείτε να είστε μαζί του παντού και πάντα, όσο κι αν το θέλετε. Απλώς φροντίστε να μη βλέπει τον αποχωρισμό ως ρήξη. Να εξηγείτε κάθε φορά, όταν φεύγετε, πως θα ξαναγυρίσετε, είτε λείψετε για μία ώρα είτε για ένα οχτάωρο. Πριν φύγετε, βρείτε λίγο χρόνο να μιλήσετε με τον άνθρωπο που θα μείνει μαζί του. Αυτό θα το βοηθήσει να αποκτήσει εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του. Αν αρχίσει να κλαίει, πάρτε το για λίγο αγκαλιά και παρηγορήστε το.
6. Δεχτείτε τις αντιδράσεις του
Στους έξι πρώτους μήνες της ζωής του, ένα μωρό αρχίζει πλέον να διεκδικεί. Δεν θέλει να κοιμάται μόνο του, κλαίει όταν συναντά ένα άγνωστο πρόσωπο ή αρνείται να φάει κάποια τροφή. Στους οχτώ μήνες της ζωής του, περνάει -όπως λένε οι ψυχολόγοι- μια περίοδο αγωνίας. Είναι τότε που συνειδητοποιεί πως η μητέρα του το αφήνει μόνο, και αρνείται να το δεχτεί. Αυτό σημαίνει πως αρχίζει να αποκτά συνείδηση του τι συμβαίνει γύρω του. Γι’ αυτό, αποφύγετε να κάνετε μηχανικές κινήσεις. Για παράδειγμα, μην το ταΐζετε βλέποντας τηλεόραση ή μιλώντας με άλλους. Επικεντρώστε το ενδιαφέρον σας πάνω του και σεβαστείτε τα «θέλω» του.
7. Βοηθήστε το να αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό του
Τα μωρά ανακαλύπτουν τον κόσμο με τους δικούς τους ρυθμούς. Το παιδί σας ξέρει πως μπορεί να στηρίζεται σε εσάς, αλλά χρειάζεται να αρχίσει να κατακτά την αυτονομία του. Αν σε κάθε του κλάμα ή ξύπνημα τρέχετε από πάνω του, δεν θα μάθει ποτέ να κοιμάται μόνο του. Αποφύγετε να είστε υπερπροστατευτική. Αφήστε το να μεγαλώσει, όντας βέβαια πάντα «δίπλα του». Όχι από πάνω του. Απλώς, δίπλα του.
8. Προσπαθήστε να είστε ήρεμη
Τα μωρά είναι υπερβολικά δεκτικά στις αντιδράσεις των ανθρώπων που είναι πλάι τους. Αν έχετε στρες, το νιώθει. Αν είστε νευρική, πιάνει αμέσως τον παλμό σας. Όσο κι αν προσπαθήσετε να κρύψετε τα συναισθήματά σας, εκείνο θα τα καταλάβει. Γι’ αυτό, όσο δύσκολο κι αν σας φαίνεται, προσπαθήστε να είστε ήρεμη. Το καλύτερο δώρο που μπορείτε να του κάνετε τον πρώτο χρόνο της ζωής του είναι να είστε μια μητέρα δυνατή και ευχαριστημένη με τον εαυτό της.
Με τη συνεργασία της Νέλλυς Θεοδοσίου (παιδοψυχολόγος).