«Η αβεβαιότητα και ο φόβος επισκιάζουν τον οικογενειακό προγραμματισμό στην Ελλάδα», έλεγε πρόσφατο πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ της ιστοσελίδας Spiegel-Online. Το ποσοστό των γεννήσεων μέσα στο 2012 έχει παρουσιάσει σοβαρή μείωση, ενώ αντίθετα αυξάνεται δραματικά ο αριθμός των εκτρώσεων. Και, βέβαια, η κρίση χρέους εντείνει αυτή την τάση», καταλήγει το δημοσίευμα, σύμφωνα με το οποίο μία ολόκληρη γενιά Ελλήνων, ηλικίας 30 με 40 ετών, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα όσον αφορά τον οικογενειακό προγραμματισμό. Η δημοσιονομική κρίση, η ανεργία και φόβος για το μέλλον αποτελούν λόγους που δυσχεραίνουν την απόκτηση απογόνων. Παράλληλα, η ελλιπής στήριξη από την πλευρά του κράτους ενισχύει την υπογεννητικότητα, καθώς στο πλαίσιο των περικοπών μειώνονται συνεχώς οι θέσεις σε βρεφονηπιακούς, παιδικούς σταθμούς και νηπιαγωγεία. Σύμφωνα, πάντως, με τελευταία έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από την Eurostat, το 22% των Ελληνίδων δηλώνει πως έχει κάνει τουλάχιστον μία έκτρωση, ενώ το 10% των γυναικών που υφίστανται τέτοιου είδους επεμβάσεις είναι μόλις εφηβικής ηλικίας. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση πανευρωπαϊκά στις εκτρώσεις, καθώς πριν από 10 χρόνια ο αριθμός τους έφτανε τις 200.000 σε πληθυσμό 11 εκατομμυρίων περίπου. Υπολογίζεται, μάλιστα, και «παγκόσμιο ρεκόρ», με 140 διακοπές κύησης ανά 1.000 Ελληνίδες, ενώ πλέον ο αριθμός τους φτάνει τις 300.000 ετησίως.
Πού οφείλεται η δραματική αυτή αύξηση;
Ανασταλτικό παράγοντα για τη δημιουργία οικογένειας θεωρούν οι ειδικοί τις τωρινές συνθήκες, που διαμόρφωσαν τη «Γενιά των 700 ευρώ» (που σήμερα δεν είναι καν 700), όπου ένα σημαντικό ποσοστό των Ελλήνων νεαρής ηλικίας, αν και διαθέτει πανεπιστημιακή μόρφωση, δεν έχει προοπτικές για το μέλλον, καθώς καταλήγει σε δουλειές μερικής απασχόλησης και αναγκάζεται να μένει στο πατρικό του σπίτι και μετά το 30ο έτος της ηλικίας του, προκειμένου να τα βγάλει πέρα οικονομικά.
Οι αριθμοί «μιλούν» από μόνοι τους
Σύμφωνα με στοιχεία της A΄ Πανεπιστημιακής Γυναικολογικής – Μαιευτικής Κλινικής του νοσοκομείου «Αλεξάνδρα», σε δείγμα 1.200 γυναικών, το 22% έχει κάνει έκτρωση, και μάλιστα το 1/3 πάνω από μία φορά. Το 17% διέκοψε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη πριν ακόμη ενηλικιωθεί, σε ηλικία 16 χρόνων. Το 19% προχώρησε στην έκτρωση σε ηλικία 25-34 ετών, και το 32% σε ηλικία 35-45 ετών.Στη χώρα μας, συνεχίζονται οι εκτρώσεις σε μεγάλο ποσοστό σε σχέση με τον πληθυσμό μας, αν και η ακριβής καταγραφή τους είναι πολύ δύσκολη, καθώς το 85% γίνεται ιδιωτικά. Σύμφωνα πάντως με τις έρευνες, ο αριθμός των γυναικών που έχουν υποβληθεί από την αρχή του έτους σε τεχνητή διακοπή της κύησης εμφανίζεται αυξημένος μέχρι και 30% σε σύγκριση με εκείνον της περασμένης χρονιάς Πτώση, όμως, παρουσιάζει και ο αριθμός των προσπαθειών για εξωσωματική γονιμοποίηση στα Κέντρα Γονιμότητας. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μέχρι στιγμής καταγράφεται μια μείωση της τάξεως του 20%, που αντιστοιχεί σε 2.800 λιγότερες προσπάθειες από το σύνηθες ετήσιο νούμερο -περίπου 14.000 προσπάθειες-, κάτι που συνεπάγεται με μειωμένο αριθμό γεννήσεων. Είναι γεγονός πως ο οικονομικός παράγοντας είναι θέμα που απασχολεί πολύ τις γυναίκες και γενικά τα ζευγάρια που βρίσκονται στο στάδιο της αναπαραγωγής. Η περίοδος ύφεσης που διανύουμε προβληματίζει αρνητικά τους γονείς ώστε να κρατήσουν ένα παιδί σε περίπτωση κύησης, γιατί σκέφτονται ότι δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στα έξοδα της ανατροφής. Ωστόσο, οι γιατροί εκφράζουν την ανησυχία πως, αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός με τον οποίο πραγματοποιούνται οι εκτρώσεις στη χώρα μας, τότε ο ετήσιος απολογισμός θα είναι δραματικός.
Ελλάδα και αντισύλληψη
Στην Ελλάδα, όπως έδειξε η έρευνα, η κύρια μέθοδος αντισύλληψης είναι το προφυλακτικό (73% ), ακολουθεί η απόσυρση, το κοινώς λεγόμενο «τράβηγμα» του συντρόφου (36%), ενώ το αντισυλληπτικό χάπι αποτελεί επιλογή για μόλις το 4% των γυναικών. Αντίθετα, στην Ευρώπη η χρήση του αντισυλληπτικού χαπιού φτάνει το 24% και ακολουθεί το προφυλακτικό με ποσοστό 23% ως ο μόνος τρόπος προφύλαξης από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Στην Ελλάδα σήμερα γίνεται κάποια προσπάθεια ενημέρωσης για θέματα σεξουαλικής αγωγής σε μαθητές, που φαίνεται ότι δεν αρκούν στο να αντιστρέψουν καθιερωμένες ιδέες και θέσεις. Οι προσπάθειες ενημέρωσης πρέπει να στοχεύουν την ίδια ώρα και στο γονέα αλλά και στο γιατρό, ο οποίος θα θέσει σωστά το θέμα της αντισύλληψης και της σπουδαιότητάς του. Να σημειώσουμε, τέλος, ότι το αντισυλληπτικό χάπι έχει βγει από τη λίστα των φαρμάκων που συνταγογραφούνται, ενώ οι διακοπές κυήσεων πραγματοποιούνται κυρίως στα ιδιωτικά θεραπευτήρια και δεν εντάσσονται στις δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων.
Με τη συνεργασία της Ιωάννας Τσιαούση (μαιευτήρας-γυναικολόγος).