Πότε ένα ζευγάρι ζητάει βοήθεια
Όπως μας συμβουλεύει και ο κ. Αλέξανδρος Τζεφεράκος, μαιευτήρας – γυναικολόγος, όταν ένα ζευγάρι χωρίς εμφανές πρόβλημα και επιβαρυμένο ιστορικό με το γεννητικό του σύστημα, έρχεται σε ελεύθερη σεξουαλική επαφή για περισσότερο από 1 χρόνο και δεν έχει επιτευχθεί εγκυμοσύνη, τότε πρέπει να απευθυνθεί σε κάποιο ειδικό. Όμως, ζευγάρια που έχουν κάποιες ενδείξεις ότι πιθανώς υπάρχει πρόβλημα, θα πρέπει να απευθύνονται νωρίτερα από τη συμπλήρωση ενός έτους ή ακόμα και πριν από την έναρξη της προσπάθειας.
Τέτοιες ενδείξεις για τις γυναίκες είναι:
- Ιστορικό φλεγμονών ή επεμβάσεων στο γεννητικό σύστημα (ενδομητρίτιδα, σαλπιγγίτιδα, αφαίρεση σαλπίγγων, αφαίρεση κύστεων στις ωοθήκες, ενδομητρίωση κ.ά.).
- Διαταραχές στον κύκλο (αραιομηννόροια, μητρορραγίες, ανωορρηκτικοί κύκλοι).
- Ιστορικό αποβολών.
- Προχωρημένη ηλικία (άνω των 35 ετών)
Ενδείξεις για τους άντρες είναι:
- Προβλήματα σπέρματος.
- Διαταραχές στύσης.
- Αζωοσπερμία.
Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
Πριν από τη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει μια σειρά από απλές θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως η πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας και η ενδομήτριος σπερματέγχυση. Η πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας ενδείκνυται σε γυναίκες με διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας και περιλαμβάνει τη χορήγηση φαρμάκων και τον υπερηχογραφικό έλεγχο της ανάπτυξης των ωοθυλακίων. Όταν τα ωοθυλάκια φτάσουν στο επιθυμητό μέγεθος, προγραμματίζεται η επαφή με το σύντροφο. Η ενδομήτριος σπερματέγχυση (IUI) περιλαμβάνει την παρακολούθηση της ανάπτυξης των ωοθυλακίων, όπως και παραπάνω, και επιπλέον την επεξεργασία του σπέρματος στο εργαστήριο, με σκοπό το διαχωρισμό των κινητών σπερματοζωαρίων από τα ασθενώς κινούμενα ή ακίνητα. Και οι δύο τεχνικές έχουν το πλεονέκτημα ότι είναι ελάχιστα παρεμβατικές και έχουν μικρότερο κόστος, ωστόσο έχουν χαμηλότερα ποσοστά επιτυχίας σε σχέση με την εξωσωματική γονιμοποίηση, ενώ δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε γυναίκες με αποφραγμένες σάλπιγγες ή σε σοβαρά προβλήματα ανδρικού παράγοντα (πολύ χαμηλός αριθμός ή κινητικότητα σπερματοζωαρίων).
Πώς επιλέγουμε μια μονάδα γονιμότητας;
Η καλύτερη συμβουλή για την επιλογή της κατάλληλης μονάδας είναι να επιλέξετε κάποια που παρέχει ασφάλεια, αλλά και σύγχρονες υποδομές και τεχνικές. Όπως τονίζει ο κ. Τζεφεράκος, «η ασφάλεια που παρέχεται στη γυναίκα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της επιλογής. Η Μονάδα Γονιμότητας που θα επιλέξετε θα πρέπει να παρέχει όλη την ιατρική φροντίδα εντός αυτής, ώστε να μην υπάρχει αναγκαιότητα μετακίνησης σε άλλες εξωτερικές μονάδες, εάν απαιτηθεί. Επιπλέον, οι αίθουσες χειρουργείων θα πρέπει να είναι σύγχρονες και εξοπλισμένες πλήρως, προκειμένου να αντεπεξέλθουν σε κάθε έκτακτο περιστατικό». Σύγχρονες θα πρέπει να είναι και οι υποδομές που παρέχονται. Σύμφωνα με τα πρότυπα της Ε.Ε., πρέπει να υπάρχουν προδιαγραφές clean room, δηλαδή όσον αφορά το επίπεδο της ποιότητας του αέρα του εργαστηρίου, να χρησιμοποιούνται ειδικά φίλτρα, που διατηρούν το χώρο σε υψηλότερη πίεση από τους γειτονικούς του. Με αυτό τον τρόπο, μπορούμε να εξασφαλίσουμε για κάθε περιστατικό τη μέγιστη πιθανότητα επιτυχίας. Σημαντικό ρόλο στην επιλογή της Μονάδας παίζουν και οι σύγχρονες τεχνικές, όπως μας ενημερώνει ο κ. Τριαντάφυλλος Τριανταφύλλου, κλινικός εμβρυολόγος. Κάποιες από τις τεχνικές που θα μπορούσαν να παρέχονται σε μια οργανωμένη Μονάδα είναι:
– Η τεχνική της επιλογής των σπερματοζωαρίων με μορφολογικά κριτήρια σε μεγάλη μεγέθυνση (IMSI), η οποία χρησιμοποιείται κατά την εφαρμογή της μικρογονιμοποίησης (ICSI). Με αυτή την τεχνική επιτυγχάνεται η καλύτερη επιλογή των σπερματοζωαρίων, κι έτσι βελτιώνονται τα ποσοστά εμφύτευσης και εγκυμοσύνης και μειώνεται ο κίνδυνος αποβολών.
– Η τεχνική της Time Lapse παρακολούθησης μέσω συστήματος κάμερας-μικροσκοπίου. Με αυτό τον τρόπο, γίνεται η παρακολούθηση των εμβρύων κατά συνεχή τρόπο καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιέργειας.
*Η καλλιέργεια των εμβρύων έως το στάδιο της βλαστοκύστης, δηλαδή η καλλιέργεια έως την 5η ή 6η ημέρα, είναι μια τεχνική που μπορεί υπό προϋποθέσεις να αυξήσει τις πιθανότητες επιτυχίας.
*Το σύστημα laser χαμηλής ισχύος, που χρησιμοποιείται στη διαδικασία της βιοψίας εμβρύου για προεμφυτευτική διάγνωση και επιλογή (PGD κ PGS) και στην υποβοηθούμενη εκκόλαψη (assisted hatching).
*Η τεχνική της υαλοποίησης (vitrification), που χρησιμοποιεί την κρυοσυντήρηση των εμβρύων, με ποσοστά επιτυχίας σε κύκλο απόψυξης που προσεγγίζουν αυτά του «φρέσκου» κύκλου.
*Η ίδια τεχνική εφαρμόζεται και στην κρυοσυντήρηση των ωαρίων, με ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Έτσι, το μέχρι τώρα άπιαστο για τις γυναίκες όνειρο της διατήρησης της γονιμότητας, σε προχωρημένη αναπαραγωγικά ηλικία, μπορεί να γίνει εφικτό.
Με τη συνεργασία των Αλέξανδρου Τζεφεράκου (μαιευτήρας-γυναικολόγος) και Τριαντάφυλλου Τριανταφύλλου (κλινικός εμβρυολόγος).