Κρεβάτι για τρεις

Κοιμάστε άκρη άκρη στο κρεβάτι, κάθετα, στο ένα πλευρό και ξυπνάτε από το μυρμήγκιασμα στα πόδια; Ανοίγετε τα μάτια και ορκίζεστε «Δεν θα το ξαναφήσω ποτέ να κοιμηθεί στο κρεβάτι μας»; Μη στενοχωριέστε καθόλου, δεν είστε η μόνη. Εάν λάβετε μέρος στις «εξομολογήσεις» των μαμάδων στα παγκάκια της παιδικής χαράς θα ανακαλύψετε ότι είναι πάρα πολλοί οι γονείς που περνούν δύσκολες νύχτες, στριμωγμένοι σε ελάχιστα εκατοστά του μεγάλου διπλού κρεβατιού τους, από φόβο μήπως χτυπήσουν κατά λάθος το μωρό τους, που μετά το βραδινό τάισμα αποκοιμήθηκε διαγώνια στο στρώμα. Ή για να αποφύγουν κλωτσιές και κεφαλιές του τρίχρονου πια παιδιού τους, που όμως αρνείται κατηγορηματικά να κοιμηθεί στο κρεβάτι του. Πολλά έχουν επίσης να σας πουν οι μπαμπάδες που συχνά πυκνά ξεκουράζονται υποταγμένοι και κουβαριασμένοι, στο παιδικό κρεβατάκι παρέα με τα αρκουδάκια, γιατί το συζυγικό κρεβάτι τους είναι απαγορευμένο. Γιατί συμβαίνει αυτό; Η συστηματική επιδρομή στο κρεβάτι της μαμάς και του μπαμπά και η άρνηση να κοιμηθούν στο κρεβατάκι τους, ή να γυρίσουν εκεί εάν ξυπνήσουν, έχει τη ρίζα του στο σύνδρομο του αποχωρισμού, ένα πολύ κοινό πρόβλημα, καθώς μετά από αρκετές νύχτες αϋπνίας και αναρίθμητα «πήγαινε-έλα» μεταξύ του κρεβατιού του δικού του και των γονιών του, ακόμη και οι πιο αυστηρές μαμάδες κυριεύονται από τον πειρασμό να παραδοθούν. Στην πραγματικότητα το πρόβλημα γεννιέται από την ευχαρίστηση που προξενεί η στενή σχέση ανάμεσα στη μαμά και το παιδί. Το να κρατά το μωρό της αγκαλιά, ή έστω να το έχει δίπλα της, είναι τόσο ευχάριστο που κάνει τη μαμά να ξεχάσει τις καλύτερες προθέσεις της. Πολύ συχνά, οι ιδιοτροπίες των παιδιών που δεν θέλουν να κοιμηθούν μόνα τους οφείλονται στη συμπεριφορά του γονιών τους που φοβούνται ότι το μικρό υποφέρει από μοναξιά. Έτσι τα παιδιά, που έχουν πολύ ευαίσθητες κεραίες και συλλαμβάνουν τις αποχρώσεις των συναισθημάτων, διαισθάνονται ότι η μαμά τους, παρότι τα πιέζει να κοιμηθούν στο κρεβατάκι τους, δεν είναι πραγματικά πεπεισμένη ούτε η ίδια.  Παρόλα αυτά, ο ίδιος ο πολιτισμός μας μάς ωθεί στην αυτονομία. Οι γονείς επιπλώνουν το παιδικό δωμάτιο πριν ακόμα γεννηθεί το μικρό και οι περισσότεροι δε σκέφτονται από πριν ότι θα κοιμούνται όλοι μαζί. Ωστόσο, το να γίνει η θεωρία πράξη δεν είναι και τόσο απλό. Γιατί το σύνδρομο του άδειου κρεβατιού δεν είναι αποκλειστικά πρόβλημα των παιδιών. Και στους περισσότερους ενήλικες δεν αρέσει να κοιμούνται μόνοι τους.  Μόνο κατ’ εξαίρεση… Επιτρέπεται λοιπόν πού και πού καμιά “παράβαση”; Ίσως σε ιδιάζουσες περιπτώσεις, όπως μια αρρώστια, ένα ταξίδι ή μια γιορτή; Τα παιδιά για να είναι ήρεμα χρειάζονται μια ρουτίνα. Και για να μάθουν να κοιμούνται μόνα τους χρειάζονται μια καλή δόση ασφάλειας, την οποία τους προσφέρει η καθημερινή ιεροτελεστία του ύπνου, η οποία επαναλαμβάνεται κάθε βράδυ χωρίς μεταβολές. Μόνο με μεγάλη μεθοδικότητα θα μάθουμε ακόμη και στο πιο δύστροπο παιδάκι να γυρίσει και να κοιμηθεί στο κρεβάτι του. Οι μαμάδες πρέπει να είναι οι ίδιες πεπεισμένες ότι κάνουν το σωστό, ότι το παιδί τους είναι σε θέση να ελέγξει τον εαυτό του. Μόνο έτσι θα καταφέρουν να μεταδώσουν στο μικρό την ηρεμία που χρειάζεται για να μείνει στο κρεβάτι του. Εάν του αλλάξετε ξαφνικά τη ρουτίνα για λίγα βράδια ριψοκινδυνεύετε πολλά, που πιθανόν να το πληρώσετε με πολλές ιδιοτροπίες αργότερα. Επιπλέον, όλα οξύνονται καθώς αναπτύσσεται. Μετά τα τρία τους χρόνια, τα παιδιά εισέρχονται πλήρως στην οιδιπόδεια φάση και προσπαθούν με διάφορα τεχνάσματα να πάρουν τη θέση του αντιπάλου. Ας μην καθιερωθεί το να έρχεται στο κρεβάτι σας όποτε λείπει ο μπαμπάς. Γιατί έτσι το παιδί δεν θα βλέπει την ώρα να τον δει να φεύγει, ώστε να απολαύσει αυτό του το προνόμιο. Εννοείται ότι μπορείτε να τα αφήνετε να παίζουν ή να βλέπουν κινούμενα σχέδια στο κρεβάτι σας, ίσως και ως επιβράβευση για κάτι καλό που έκαναν. Αλλά και όταν είναι άρρωστα ή έχουν ανάγκη από λίγα επιπλέον χάδια, καλύτερα να περνάτε λίγο χρόνο παραπάνω μαζί τους στο κρεβάτι τους, να κουλουριάζεστε δίπλα τους, παρά να τους επιτρέπετε να χωθούν στο κρεβάτι σας. Διπλή πολιορκία Καμιά φορά η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη. Στο σπίτι δεν υπάρχει μόνο ένα παιδί και στο πρωτότοκο η είσοδος στο μεγάλο κρεβάτι ήταν πάντα ελεύθερη. Πώς θα δοθεί μια δίκαιη λύση στο πρόβλημα. Ευτυχώς κάθε παιδί έχει την προσωπικότητά του. Εάν το πρώτο είναι πιο δεμένο με την μαμά, το δεύτερο συνήθως γίνεται πιο ανεξάρτητο. Εκμεταλλευτείτε το για να βοηθήσετε και το μεγαλύτερο να αποκτήσει περισσότερη αυτονομία. Εξηγήστε τους πόσο ωραίο είναι να ξαπλώνει ο καθένας στο κρεβάτι του και να κάνει συντροφιά ο ένας στον άλλον. Εάν αυτό δεν «πιάσει», η μόνη λύση είναι η αγορά ενός κρεβατιού με παράξενο σχήμα, π.χ. κάστρου ή αυτοκινήτου που θα ενθουσιάσει το παιδί και θα το κάνει να θέλει να κοιμηθεί σ’ αυτό. Γενικά πάντως όσα λάθη και να έχουν γίνει κατά την διαπαιδαγώγηση του πρώτου παιδιού, ο ερχομός του δεύτερου δίνει την ευκαιρία στους γονείς να αναθεωρήσουν τις – ως τώρα – στρατηγικές τους, να επαναπροσδιορίσουν την σχέση τους με τα παιδιά τους και να επανορθώσουν, ακολουθώντας τώρα πιο σωστές και πιο αποτελεσματικές μεθόδους. Μήπως είναι άλλοθι για ν’ αποφύγετε το σεξ;   Ο μπαμπάς μετά από πολλές εφιαλτικές νύχτες μετακόμισε στον καναπέ και μετά στο κρεβάτι του παιδιού. Οι προηγούμενες γενιές είχαν πολλά άλλα προβλήματα, αλλά οι πατεράδες δεν εκτοπίστηκαν ποτέ, γιατί πανίσχυροι μέσα στην ανδρική τους υπόσταση, αντιστέκονταν σθεναρά στην παντοδυναμία του παιδιού. Σήμερα, όμως, οι νέοι μπαμπάδες είναι εξ’ ορισμού πιο ευαίσθητοι, με αποτέλεσμα να ξενιτεύονται από το κρεβάτι τους. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που αυτό συνεπάγεται διακοπή της σεξουαλικής ζωής του ζευγαριού, ενώ η παρουσία του μικρού στο συζυγικό κρεβάτι γίνεται ένα πολύ βολικό άλλοθι για τη μαμά της οποίας η λίμπιντο, λόγω της κούρασης και του θηλασμού κατεβαίνει στα …τάρταρα. Δεν αναζητεί πια το σύντροφό της γιατί νιώθει ικανοποιημένη από τη συμβίωση με το παιδί. Προσοχή, όμως, η κατάσταση είναι πολύ επικίνδυνη και εάν παραταθεί μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές στο ζευγάρι. Με την συνεργασία της Αναστασίας Φρόντζου – Χρηστίδη (Σύμβουλος σχέσεων παιδιού & οικογένειας)