Μήπως να καταψύξετε τα ωάριά σας;

1. Ποιες γυναίκες θα πρέπει ίσως να σκεφτούν να καταψύξουν τα ωάριά τους; Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι για τους οποίους μια γυναίκα είναι πιθανό να επιθυμεί να παρατείνει τη γονιμότητά της για κάποια χρόνια. Οι πιο συχνοί είναι: – Όταν δεν επιθυμούν να τεκνοποιήσουν άμεσα αλλά θέλουν να έχουν τη δυνατότητα να κάνουν παιδιά αργότερα στη ζωή τους, αφού ολοκληρώσουν τους επαγγελματικούς, προσωπικούς ή άλλους στόχους. Η γονιμότητα, όπως είναι γνωστό εξαρτάται άμεσα από την ηλικία της γυναίκας και γι’ αυτό βάζοντας όταν είναι νέα τα ωάριά της στην κατάψυξη αυξάνει τις πιθανότητές της να πετύχει εγκυμοσύνη στο μέλλον. Αντίθετα από τα ωάρια, η μήτρα δεν γερνάει με τους ίδιους γοργούς ρυθμούς, κι κατά συνέπεια μια γυναίκα 40 ή και 50 ετών μπορεί να φέρει εις πέρας μια εγκυμοσύνη. – Όταν έχει γίνει διάγνωση κάποιας ασθένειας, όπως καρκίνος, για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτούνται θεραπείες (ακτινοβολία, χημειοθεραπεία ή χειρουργική αφαίρεση) που ενδέχεται να προκαλέσει βλάβη στις ωοθήκες. – Όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης. Εάν για παράδειγμα η μητέρα σας είχε μπει στην εμμηνόπαυση σε μικρή ηλικία, είναι πιθανό να συμβεί το ίδιο και σε εσάς. Στην περίπτωση λοιπόν που δεν έχετε αποκτήσει ακόμα παιδί –ή θα θέλατε να κάνετε κι άλλο στο μέλλον- ίσως είναι σκόπιμο να προχωρήσετε στην κατάψυξη ωαρίων, ώστε να είστε σίγουρη ότι δεν θα σας πετύχει η εμμηνόπαυση… απροετοίμαστη. 2. Πώς ακριβώς γίνεται η διαδικασία; Αφού γίνει ορμονική διέγερση των ωοθηκών, τα ωάρια που προκύπτουν συλλέγονται με τη βοήθεια βελόνας που παρακολουθείται υπερηχογραφικά και καταψύχονται σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία. Πριν καταψυχθεί, το ωάριο αφυδατώνεται και το νερό που περιέχει φυσιολογικά αντικαθίσταται από ένα ειδικό υγρό κρυοσυντήρησης. Ο λόγος για τον οποίο γίνεται αυτό είναι ότι το ωάριο είναι το μεγαλύτερο κύτταρο του ανθρώπινου οργανισμού και περιλαμβάνει μια πολύ μεγάλη ποσότητα νερού. Όταν το νερό αυτό παγώσει δημιουργεί κρυστάλλους που μπορεί να καταστρέψουν τη δομή του κυττάρου. Ολόκληρη η διαδικασία διαρκεί 4 έως 6 εβδομάδες. Όταν η γυναίκα επιθυμεί να κάνει παιδί, τα ωάρια αποψύχονται και γονιμοποιούνται στο εργαστήριο και μεταφέρονται στη μήτρα ως έμβρυα.  3. Πόσα ωάρια θα πρέπει να καταψύξω ώστε να έχω πιθανότητες να πετύχω εγκυμοσύνη στο μέλλον; Έρευνες έχουν δείξει ότι κατά την απόψυξη μπορεί να καταστραφεί το 40% των κατεψυγμένων ωαρίων. Αυτό σημαίνει ότι εάν καταψύξετε 10, από αυτά τα έξι αναμένεται να είναι αξιοποιήσιμα μετά την απόψυξη. Από αυτά, τα 4 με 5 θα καταφέρουν να γονιμοποιηθούν και να εξελιχθούν σε έμβρυα. Γενικά, συνιστάται η συλλογή δέκα ωραίων για κάθε προσπάθεια εγκυμοσύνης. 4. Ποια είναι η καλύτερη ηλικία για να καταψύξεις τα ωάριά σου; Η ηλικία στην οποία ενδείκνυται μια γυναίκα να καταφύγει στη συγκεκριμένη τεχνική εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και κυρίως σχετίζονται με τους λόγους για τους οποίους θέλει να παρατείνει τη γονιμότητά της. Αν εκτιμήσουμε αποκλειστικά τους ιατρικούς παράγοντες, η απάντηση είναι: όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα! Στην ηλικία των 18 έως 25 ετών, η ποιότητα των ωαρίων θεωρείται ιδανική, όμως συνήθως σ’ αυτή την ηλικία οι γυναίκες δεν έχουν ούτε τους λόγους ούτε τα μέσα να προχωρήσουν σε μια τέτοιου είδους απόφαση. Η πιθανότητα να προκύψει εγκυμοσύνη και να γεννηθεί ένα υγιές μωρό με ωάριο που καταψύχθηκε στην ηλικία των 30 είναι περίπου 50% -ένα ποσοστό που είναι αρκετά υψηλό. Στα 40, η πιθανότητα αυτή πέφτει στο 10%. Μετά τα 43, οπότε τόσο ο αριθμός όσο και η ποιότητα των ωαρίων έχει μειωθεί σημαντικά, δεν συνιστάται η κατάψυξή τους. 5. Είναι υγιή τα μωρά που γεννιούνται από κατεψυγμένα ωάρια; Μέχρι στιγμής, υπάρχουν μερικές εκατοντάδες παιδιά σε όλο τον κόσμο που έχουν γεννηθεί με τη βοήθεια αυτής της μεθόδου και οι δείκτες γενετικών ανωμαλιών στα παιδιά αυτά είναι ίδιοι με εκείνους του γενικού πληθυσμού. Με τη συνεργασία του Γρηγόρη Κυρούση (γυναικολόγος – μαιευτήρας, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών)