Η σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σε ένα παιδί και την κούκλα του είναι μια σχέση ιδιαίτερη, που καθορίζει το μεγαλύτερο μέρος των παιδικών του αναμνήσεων. Η κούκλα για ένα μωρό και ένα νήπιο αλλάζει δεκάδες συμβολικούς ρόλους κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του: Στην αρχή είναι ένα μαλακό νάνι που ξαπλώνει πάντα μαζί στο μαξιλάρι του και το βοηθάει να διώξει την μοναξιά και τους φόβους του. Μεγαλώνοντας τα «άφυλα» μαλακά κουκλάκια αντικαθιστώνται με μεγάλα γελαστά ξανθά μωρά που θέλουν μπάνιο, ντύσιμο, βόλτα, παρεούλα και μερικές ξυλιές όταν κάνουν αταξίες. Γύρω στα τέσσερα οι κούκλες γίνονται για τα κορίτσια «εργαλεία αναγνώρισης» ρόλων. Οι κόρες μεταμορφώνονται σε τρυφερές και προστατευτικές μαμάδες, ενώ άλλες φορές οι κούκλες τους γίνονται οι κολλητές τους φίλες που τους εκμυστηρεύονται όλα τους τα μυστικά. Με την κούκλα το ίδιο το παιδί γίνεται σκηνοθέτης της εμπειρίας του και των συναισθημάτων του και μπορεί έτσι να αναπαραστήσει με πολλούς τρόπους ξανά και ξανά τη χαρά, τη λύπη, την ανησυχία, τον φόβο του. Η κούκλα είναι το πρόσωπο που μπορεί να ενσαρκώσει πολλούς ρόλους, αλλά και να γίνει συναίσθημα, σύμβολο και εικόνα. Το παιδί προστατεύει και φροντίζει την κούκλα του και δημιουργεί ιστορίες, σύμφωνα με τις δικές του εμπειρίες και τη φαντασία του. Βιώνει γεγονότα και καταστάσεις, μέσω ενός φανταστικού φίλου. Όπως λέει ο διάσημος παιδοψυχολόγος, Ζαν Πιαζέ: «Μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι όλα τα συμβάντα στη ζωή του παιδιού, ευχάριστα ή δυσάρεστα, θα έχουν αντίκτυπο στις κούκλες του». Εκτός λοιπόν από την καλύτερη παρέα οι κούκλες αποτελούν και τα βασικά εργαλεία ανάπτυξης των παιδιών.
Βοηθούν στη φυσική τους ανάπτυξη
Η ανάπτυξη ενός παιδιού είναι άμεσα συνδεδεμένη με τα παιχνίδια φαντασίας και καθορίζεται περίπου ανάμεσα στα 2 και τα 4 χρόνια του. Η αναπαραγωγή των καθημερινών κινήσεων της μαμάς οικειοποιούνται και από την κόρη. Όταν η μικρούλα βάζει για ύπνο το μωρό, του μαθαίνει να περπατάει ή το κρατάει στην αγκαλιά της ουσιαστικά εκπαιδεύεται για τον αυριανό της ρόλο.
Ενισχύουν τη φαντασία
Μετά τα 5 χρόνια η μάθηση αποκτάει μια πιο κοινωνικοποιημένη μορφή και η κούκλα εκτός από αντικείμενο μίμησης αποκτά έναν ρόλο πολύ πιο ουσιαστικό. Γίνεται η κολλητή φίλη που θα της διηγηθεί μια ιστορία ή θα αναπαραγάγει όλες τις κινήσεις που θα δει μέσα στον οικογενειακό κύκλο. Με τη βοήθεια της θα αναπτύξει μια πιο ολοκληρωμένη προσωπικότητα θα γίνει πιο δημιουργική και θα αρχίσει να βάζει τις βάσεις προκειμένου να ενταχθεί ομαλά στο κοινωνικό σύνολο.
Βοηθούν στην επικοινωνία Με τους ρόλους που παίζει η μικρή μας κόρη αναπαράγει χιλιάδες καθημερινούς κοινωνικούς ρόλους, υπαρκτούς ή φανταστικούς από τον κόσμο των μεγάλων. Ο μανάβης, η κομμώτρια, ο μάγειρας… είναι τα πιο συχνά επαγγέλματα που διαπραγματεύονται παρέα με την κούκλα τους. «Πάμε για ψώνια; Χρειαζόμαστε ντομάτες», ή «που θα φάμε το βράδυ να τα πούμε;». Οι σχέσεις επεκτείνονται όταν ψωνίζουν, πουλάνε, φτιάχνουν αμπαλάζ, ή χτυπάνε τη φανταστική τους ταμειακή. Όλοι αυτοί οι ρόλοι βοηθούν τα κορίτσια όχι μόνο να κοινωνικοποιηθούν αλλά και να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες.
Ποια είναι η καλύτερη κούκλα για το δικό μου παιδί;
Εδώ ισχύει ότι και στον έρωτα. Αυτή που θα διαλέξει με την πρώτη ματιά!
Κούκλες-μωρά
Είναι οι κούκλες που τα κορίτσια συνήθως διαλέγουν γύρω στα δύο με τέσσερα τους χρόνια και ουσιαστικά είναι τα πρώτα παιχνίδια ανάπτυξης. Τα μωρά χρειάζονται νανούρισμα, κούνημα, προσοχή στο πως θα τα ντύσεις, μπάνιο, χάιδεμα, τάισμα και βέβαια πολλή αγάπη. Είναι δηλαδή για τα νήπια κάτι σαν πρόβα τζενεράλε της μελλοντικής ενήλικης ζωής τους
Οι καλαίσθητες κούκλες
Ανατομικά σωστές, με όμορφα και καθαρά ρούχα αποτελούν τις all time classic επιλογές των κοριτσιών σε ηλικίες γύρω στα πέντε. Όντας πολύ κοντινές στο ανθρώπινο μοντέλο αποτελούν την καλύτερη παρέα για τις μικρές κυρίες, που είτε ταυτίζονται μαζί τους, είτε γίνονται οι τέλειες φίλες που θα τους εκμυστηρευτούν τα πάντα. Αποτελούν δηλαδή το ιδανικό παιχνίδι για την ανάπτυξη της φαντασίας και των κοινωνικών δεξιοτήτων του παιδιού
Οι πάνινες
Μαλακές και αγαπησιάρικες, είναι πάντα πρόθυμες να προσφέρουν μια μόνιμη αγκαλιά και να παίξει οποιοδήποτε παιχνίδι με τα παιδιά. Τους προσφέρει προστασία όταν εκείνα νοιώθουν μόνα.
Οι Barbies
Κάποιοι τις κατηγορούν πως προβάλλουν ένα μοντέλο εντελώς λανθασμένο και πως ευθύνεται για την πρόωρη ενηλικίωση των κοριτσιών. Επίσης πως το πρότυπο αυτό έχει σαν επίπτωση να επηρεάζεται η εικόνα του εαυτού τους και η αυτοπεποίθηση τους, να νιώθουν συνεχώς άγχος και αγωνία να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος με πιθανότητα να εμφανιστούν όλα τα δυσάρεστα συνεπακόλουθα όπως κρίσεις πανικού, φοβίες, διατροφικές διαταραχές. Η αλήθεια είναι πως σχεδόν όλα τα κορίτσια περνούν μια φυσιολογική αναπτυξιακή φάση που χαρακτηρίζεται από την τάση να ανακαλύψουν το γυναικείο κομμάτι τους. Μπορεί να πάρουν το κραγιόν της μαμάς και να πασαλειφτούν ή να φορέσουν τις γόβες της και τα βραχιόλια της και να προσποιούνται τις κυρίες. Με την ίδια λογική λοιπόν μπορούν να διαλέξουν και μια κούκλα που αποτελεί μοντέλο θηλυκότητας. Οι κούκλες από μόνες τους δεν έχουν κάτι το επικίνδυνο. Αν εμείς μάθουμε τα κορίτσια μας από νωρίς πόσο σημαντικό είναι να αγαπάμε τον εαυτό μας και να μην ακολουθούμε τυφλά τα πρότυπα της εποχής, η Barbie κάποια στιγμή θα «περάσει στην ιστορία» και στη συνέχεια στο πατάρι του σπιτιού. Επίσης επειδή ακριβώς η Barbie έχει γύρω της ένα ολοκληρωμένο σύμπαν με γκαρνταρόμπα, αυτοκίνητο, μπορεί να δείξει στο παιδί πως ο κόσμος μας έχει πολλές και διάφορες δυνατότητες