Οι διαφωνίες είναι αναπόφευκτες σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις και πολύ περισσότερο ανάμεσα στα αδέρφια. Με αυτές τις απλές τεχνικές θα καταφέρετε (ελπίζουμε) να φέρετε ξανά την ειρήνη στο σπίτι σας. Και μάλιστα, χωρίς φωνές!
1. Αναλάβετε το ρόλο του διαμεσολαβητή και όχι του δικαστή
Είναι πράγματι δύσκολο να σκεφτεί κάποιος τι είναι σωστό και τι λάθος όταν βλέπει τα παιδιά του να χτυπάνε το ένα το άλλο. Η πρώτη σας αντίδραση να τρέξετε να προστατέψετε τη σωματική τους ακεραιότητα και να τα χωρίσετε είναι σωστή. Προσπαθήστε να τους εξηγήσετε τις επιπτώσεις των πράξεών τους χωρίς απειλές.Το κάθε παιδί καταλαβαίνει ότι με το να χτυπήσει το άλλο παιδί προκαλεί πόνο. Δώστε τους εναλλακτικές λύσεις για να λύσουν τον καυγά τους. Εάν η κατάσταση έχει ξεφύγει και συνεχίζουν, μιλήστε τους αργότερα. Για την ώρα βάλτε τους σε διαφορετικούς χώρους να ηρεμήσουν. Μην φτάσετε στο σημείο να «εμπλακείτε» κι εσείς στον καβγά φωνάζοντας. Μιλήστε απόλυτα και μην ζητάτε εξηγήσεις.
2. Αποφύγετε να πάρετε το μέρος του ενός ή του άλλου
Μην μπείτε στον πειρασμό να ορίσετε ποιος είναι ο «θύτης» και ποιος το «θύμα». Και μην παίρνετε το μέρος του μικρότερου παιδιού επειδή νιώθετε την ανάγκη να το προστατέψετε –κυρίως όταν είναι στατιστικά διαπιστωμένο ότι 7 στους 10 καβγάδες ξεκινούν από τα μικρότερα αδέρφια. Στόχος σας πρέπει να είναι να εξηγήσετε και στα δύο ότι με τον καβγά στο τέλος δεν θα κερδίσει κανένας. Αποφύγετε τους χαρακτηρισμούς «Έλα εσύ που είσαι καλό παιδί», «Είσαι εγωίστρια, τα θέλεις όλα δικά σου»… 3. Ποτέ μην βάζετε «ταμπέλες» στα παιδιά σας Μην το κάνετε, ακόμα κι όταν η πρόθεσή σας είναι καλή (π.χ. «η κόρη μου είναι πολύ κοινωνική, ενώ ο γιος μου ντροπαλός»). Στο κάτω-κάτω, τα παιδιά θα πρέπει να έχουν την ελευθερία να αλλάξουν καθώς μεγαλώνουν. 4. Αν είναι να παρέμβετε, μην το κάνετε ζήτημα Από το να βγάλετε άκρη με το ποιος φταίει και ποιος οφείλει να κάνει τι, είναι προτιμότερο να δώσετε μια απλή και σύντομη εξήγηση, όπως «νομίζω ότι είστε και οι δύο πολύ κουρασμένοι. Καλύτερα να ετοιμαστείτε για ύπνο» ή «η αδερφή σου πέρασε μια άσχημη μέρα στο σχολείο και είναι λίγο εκνευρισμένη. Ας την αφήσουμε λίγη να ηρεμήσει». 5. Βεβαιωθείτε ότι έχετε ορίσει ξεκάθαρους κανόνες Οι κανόνες πρέπει να είναι ίσοι για όλους συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού σας. Επιλέξτε μια ήρεμη στιγμή για να διδάξετε στα παιδιά στρατηγικές επίλυσης συγκρούσεων. Εξηγήστε τους ότι το ξύλο απαγορεύεται, αλλά μπορούν να εκφράσουν αλλιώς το θυμό τους, ώστε να είναι όλοι πιο χαρούμενοι κι ότι όταν έχουν θυμώσει, χρειάζεται να το πουν στον άλλον και να του εξηγήσουν τι δεν τους αρέσει στη συμπεριφορά του. Εάν τα δείτε να χτυπιούνται ξανά, τους υπενθυμίζετε τον καινούριο κανόνα και, χωρίς να ρωτήσετε ποιος φταίει, τα καθοδηγείτε να εκφράσουν το θυμό τους αλλιώς. 6. Αντιμετωπίστε την κατάσταση με χιούμορ Αναζητήστε τρόπους που θα βοηθήσουν στην εκτόνωση της κατάστασης και θα απομυθοποιούν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Σε αυτή την περίπτωση, το χιούμορ βοηθά. 7. Βοηθήστε τα να μάθουν να παίζουν μαζί Παρατηρήστε ποια παιχνίδια αρέσουν και στα δύο. Εάν για παράδειγμα τους αρέσουν οι πλαστελίνες, τα παιχνίδια ρόλων, η ζωγραφική ή οι κατασκευές, φροντίστε να προμηθευτείτε τέτοια παιχνίδια και τα απαραίτητα υλικά και δώστε τα στα παιδιά. Προκειμένου να τα κάνετε να παίξουν μαζί μια καλή πρακτική είναι να καθίσετε στην αρχή μαζί τους και να αποχωρήσετε διακριτικά όταν δείτε ότι έχουν αρχίσει και συνεργάζονται. Καλύτερα να αποφύγετε τις εντολές τύπου «Παίξτε μαζί» ή να βγάζετε λόγους για να τα πείσετε. Προτιμότερο να τα προτρέψτε με έμμεσο τρόπο. 8. Διαθέστε προσωπικό χρόνο με το κάθε παιδί ξεχωριστά Φροντίστε να αφιερώνετε προσωπικό χρόνο στο καθένα και να αναδεικνύετε τα θετικά στοιχεία που κάνουν το κάθε παιδί μοναδικό και διαφορετικό. 9. Μην περιμένετε ότι δεν θα μαλώσουν ποτέ Συχνά οι γονείς εξιδανικεύουν τις οικογενειακές σχέσεις και πιστεύουν ότι πρέπει να είναι όλοι αγαπημένοι, να μη μαλώνουν και, κατά συνέπεια, τ’ αδέλφια οφείλουν να ζουν αρμονικά. Η πραγματικότητα όμως τους διαψεύδει. Οι οικογενειακές σχέσεις είναι οι πιο καθοριστικές σχέσεις στη ζωή μας, άρα σε αυτές θα προβάλουμε και το καλό και το κακό κομμάτι του εαυτού μας. Όσο δεν επιτρέπουμε να εκφραστεί η αρνητική πλευρά μας τόσο αυτή θα επανέρχεται με πλάγιους και ύπουλους τρόπους. 10. Μην προσπαθείτε να είστε απολύτως δίκαιοι Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αγάπη που τρέφουν οι γονείς για όλα τα παιδιά τους ανεξαιρέτως, όμως το κάθε παιδί δεν είναι το ίδιο και ο κάθε γονιός σύμφωνα με τα βιώματα και τις εμπειρίες του, μπορεί να νιώθει πιο κοντά σε ένα συγκεκριμένο παιδί ή αντίθετα να δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με ένα άλλο. Μόνο και μόνο η διαφορά ηλικίας δημιουργεί «αδικίες» ως προς την φροντίδα και την ενασχόληση με το παιδί. Το ζητούμενο δεν είναι να είμαστε όλοι ίσοι αλλά να μπορέσει ο καθένας να βρει τη θέση που του αρμόζει σύμφωνα με την ιδιοσυγκρασία, το φύλο και την ηλικία του. Με τη συνεργασία της Αγγελικής Παρίου (ψυχολόγος, ειδική παιδαγωγός, ομαδική αναλύτρια)