Η πρώτη του μέρα με το καινούργιο αδερφάκι
Πώς να το χειριστείτε: Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προετοιμάστε το παιδί ψυχολογικά για τον ερχομό του νέου μέλους της οικογένειας, έτσι ώστε να το περιμένει με ανυπομονησία. Μετά τη γέννηση του μωρού, η εκδήλωση επιθετικότητας, θυμού ή αδιαφορίας είναι μέσα στο πρόγραμμα και η ζήλια μια αναμενόμενη αντίδραση. Είναι σημαντικό να το αφήνετε να εκδηλώνει ελεύθερα τα συναισθήματά του, χωρίς να φοβάται ότι θα τιμωρηθεί. Τέλος, αν έχετε προγραμματίσει κάποια αλλαγή, όπως, για παράδειγμα, να πάει σε δικό του δωμάτιο, κάντε το πριν την άφιξη του μωρού στο σπίτι, για να μη συνδέσει αυτά τα δύο γεγονότα.
Προς Θεού, μην… ξεχνάτε να αφιερώνετε χρόνο στο μεγάλο παιδί. Εξακολουθεί να σας έχει ανάγκη όσο και πριν. Επίσης, ενισχύστε την πρωτοβουλία στις κινήσεις του. Είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτό να νιώθει πως μπορεί να βοηθήσει τη μαμά του και να αναλάβει ευθύνες ως ώριμο μέλος της οικογένειας.
Ο πρώτος του καβγάς
Πώς να το χειριστείτε: Συζητήστε το μαζί του. Ακούστε το με προσοχή και αφήστε το να σας εκφράσει τα συναισθήματά του. Ανάλογα με τη βαρύτητα του γεγονότος, αλλά και την ηλικία του παιδιού, εξηγήστε του πως με κάποιους ανθρώπους δεν συμφωνούμε πάντα, γεγονός που οδηγεί ορισμένες φορές σε καβγά. Σημασία έχει να αρχίσει να ξεχωρίζει την έννοια του δίκαιου από το άδικο και του καλού από το κακό.
Προς Θεού, μην… αστειευτείτε μαζί του και μη δείξετε ότι υποτιμάτε το συμβάν. Το παιδί θέλει να νιώσει ότι θεωρείτε κι εσείς εξίσου σημαντικό αυτό που έγινε, όσο αστείο, γελοίο ή χαριτωμένο κι αν φαίνεται. Και βέβαια, αν σας πει «ο Πετράκης με κλότσησε», σε καμιά περίπτωση μην του απαντήσετε «κλότσα τον κι εσύ».
Η πρώτη του αποτυχία στα σπορ
Πώς να το χειριστείτε: Δεν υπάρχει παιδί που να μην ήρθε κάποια στιγμή απαρηγόρητο στην αγκαλιά της μαμάς του για να μιλήσει για κάποια αποτυχημένη του επίδοση. Το μυστικό είναι να επικεντρωθείτε στην προσπάθεια που έκανε και όχι στο αποτέλεσμα που έφερε. Πριν το παρηγορήσετε, αφήστε το παιδί σας να εκφράσει το θυμό ή την απογοήτευσή του και θυμίστε του πως το συγκεκριμένο άθλημα το ξεκίνησε για διασκέδαση ή για να κάνει καινούργιους φίλους κι όχι για τη νίκη ή τις επιδόσεις. Ακόμη, δείξτε κατανόηση για τα συναισθήματά του, θυμίστε του πιθανές προηγούμενες επιτυχίες και ενθαρρύνετέ το να συνεχίσει να ασχολείται με το συγκεκριμένο άθλημα, καθώς μετά από συνεχή προσπάθεια μπορεί να τα καταφέρει. Τέλος, ενδεχομένως ένα παράδειγμα δικής σας αποτυχίας σε κάποιο άθλημα, το οποίο όμως εξελίχθηκε σε επιτυχία, μπορεί να το βοηθήσει να αντιμετωπίσει το γεγονός καλύτερα.
Προς Θεού, μη… θυμώσετε μαζί του και μην αδιαφορήσετε για τα δάκρυά του.
Οι πρώτοι του κακοί βαθμοί
Πώς να το χειριστείτε: Τα παιδιά θα ήταν πιο ανοιχτά στο να μας μιλήσουν για τις επιδόσεις τους στο σχολείο αν κι εμείς τα αντιμετωπίζαμε με ψυχραιμία και τους συμπαραστεκόμασταν λίγο περισσότερο. Αν, για παράδειγμα, το παιδί φέρει ένα κακό αποτέλεσμα, αφήστε το να αντιδράσει, να θυμώσει, να κλάψει, να ντραπεί, να περάσει δηλαδή από όλα αυτά τα φυσιολογικά στάδια που περνάει κάθε παιδί που νιώθει αδικημένο (έστω κι αν δεν είναι στ’ αλήθεια). Κατόπιν, ρωτήστε το και ενθαρρύνετέ το να σας εξηγήσει με σαφήνεια τι συνέβη: Δεν κατάλαβε την εργασία; Μήπως τα λάθη του οφείλονταν σε απροσεξία; Προσπαθήστε να κρατήσετε όσο περισσότερο γίνεται μια υποστηρικτική στάση. Κατόπιν, συζητήστε για το πώς μπορείτε να διορθώσετε το πρόβλημα στο μέλλον. Μοιραστείτε μαζί του μια δική σας παρόμοια εμπειρία και τι κάνατε για να βελτιωθείτε. Τέλος, χαράξτε από κοινού μια νέα πορεία για να λύσετε μαζί το πρόβλημα.
Προς Θεού, μη… θεωρήσετε αυτή του την αποτυχία δεδομένη και για το μέλλον. Ένας κακός έλεγχος ή βαθμός δεν σημαίνει αποτυχία ή καταστροφή. Και φυσικά, δεν προδιαγράφει το μέλλον του.
Η πρώτη του αϋπνία
Πώς να το χειριστείτε: Βασικά, ψάξτε να ανακαλύψετε πού οφείλεται. Μπορεί κάτι να το έχει στρεσάρει κατά τη διάρκεια της ημέρας ή κάτι να το φοβίζει τη νύχτα και γι’ αυτό δεν μπορεί να κοιμηθεί. Οι περισσότεροι γονείς αμελούν ή αποφεύγουν να μιλήσουν με τα παιδιά τους για την αιτία που τα οδηγεί στο να μη κοιμούνται, με αποτέλεσμα να περνάει όλη η οικογένεια επί χρόνια «λευκές» νύχτες. Συζητήστε μαζί του για τους λόγους για τους οποίους μπορεί να νιώθει νευρικό, καθησυχάστε το και χρησιμοποιήστε όλα τα κλασικά τρικ, π.χ. ανάψτε ένα φωτάκι τη νύχτα ή έχετε ανοιχτή την πόρτα του δωματίου του.
Προς Θεού, μην… το πάρετε στο κρεβάτι σας. Θα είναι η αρχή για μια πολύ δυσάρεστη συνήθεια που θα εξελιχθεί εις βάρος σας.
Η πρώτη του νύχτα με την μπέιμπι σίτερ
Πώς να το χειριστείτε: Επιτέλους, μετά από πολύμηνη κλεισούρα, αποφασίζετε να κάνετε τη μεγάλη έξοδο. Το πώς θα αντιμετωπίσει την απουσία σας εξαρτάται σαφώς από την ηλικία του. Αν πρόκειται για ένα παιδί πέντε με έξι ετών, σίγουρα θα το αντιμετωπίσει πιο ψύχραιμα. Μέχρι δύο ετών, όμως, τα πράγματα θα είναι σαφώς πιο δύσκολα. Προετοιμάστε το για την απουσία σας συζητώντας μαζί του. Βοηθήστε το παιδί να εξοικειωθεί με την μπέιμπι σίτερ περνώντας λίγη ώρα όλοι μαζί. Μπορείτε επίσης να του τάξετε ένα μικρό δώρο, όπως ένα σνακ που τρώει σπάνια ή μια καλή ταινία. Τέλος, είναι σημαντικό να ξέρει πού θα πάτε και για πόση ώρα θα λείψετε.
Προς Θεού, μην… ξεχάσετε να του υπενθυμίσετε πως ακόμη κι όταν λείπετε πάντα θα έχετε το νου σας σε αυτό. Και βέβαια, μην κάνετε το λάθος να γυρίσετε απλώς για το καπρίτσιο του.
Το πρώτο του χαμένο δόντι
Πώς να το χειριστείτε: Για τα περισσότερα νήπια η απώλεια του πρώτου δοντιού θεωρείται ύψιστης σημασίας, μια που τα περισσότερα νομίζουν πως χάνουν κάτι εξαιρετικά σημαντικό και απαραίτητο. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να του εξηγήσετε ότι αυτό ήταν απαραίτητο να συμβεί για να μπορέσει να βγει καινούργιο δόντι πιο μεγάλο και δυνατό. Μια άλλη λύση είναι να συμβουλευτείτε τον παιδοδοντίατρο στο ραντεβού ρουτίνας. Εκείνος ξέρει πώς να το πείσει να χαρεί για την απώλειά του.
Προς Θεού, μη… συζητάτε μπροστά του συνεχώς για το θέμα αυτό.
Με τη συνεργασία της Ουρανίας Τοπτσόγλου (ψυχολόγος, MSc, συνεργάτιδα του Ψυχολογικού Κέντρου ΑΡΣΗ).