5 τρόποι να… καταστρέψετε το παιδί σας

1. Ενδίδετε συνεχώς στις απαιτήσεις τους Τι θέλει; Ένα καινούργιο παιχνίδι, ένα πακέτο τσίχλες, την καινούργια παιχνιδομηχανή; Επιτρέποντας στο παιδί να το αποκτήσει, είναι ο πιο σίγουρος τρόπος να καταλήξετε να μεγαλώνετε ένα κακομαθημένο. Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι, εάν αρνηθούν να προσφέρουν στο παιδί τους ό,τι ζητάει, εκείνο δεν θα τους αγαπάει ή θα τους βλέπει περισσότερο σαν αντιπάλους. Όμως, ανάμεσα στις υποχρεώσεις σας σαν γονιός είναι να βοηθήσετε το παιδί να αντιληφθεί τι μπορεί να του ανήκει και τι όχι και ποια είναι η αξία των χρημάτων και της εργασίας. Αν απλά ανοίγετε το πορτοφόλι σας κάθε φορά που ζητάει κάτι, περνάτε το μήνυμα ότι τα υλικά αντικείμενα είναι σημαντικά αλλά και ότι μπορεί να έχει ό,τι θέλει χωρίς να δουλέψει ή να κοπιάσει γι’ αυτό.  Τι να κάνετε: Βάλτε ένα όριο στα καινούργια αντικείμενα που μπορεί να έχει το παιδί (π.χ. 1 το μήνα) και ορίστε μέχρι πόσα χρήματα μπορεί αυτό να κοστίζει. Εάν θέλει περισσότερα ή κάτι πιο ακριβό, θα πρέπει να «δουλέψει» (π.χ. να πάρει ένα συγκεκριμένο βαθμό στο σχολείο ή να απλώνει τα ρούχα για μερικές μέρες) ή να αποταμιεύσει χρήματα από το χαρτζιλίκι του.  2. Δεν το μαλώνετε ποτέ  Το παιδί σας χτυπάει ένα άλλο, βάζει τα κλάματα στη μέση του δρόμου επειδή δεν του παίρνετε παγωτό, χτυπιέται όταν του ζητάτε να φύγετε από την παιδική χαρά, κι εσείς απλώς το κοιτάτε χωρίς να κάνετε τίποτα. Κάποιοι γονείς, προκειμένου να μη φανούν «κακοί» στα παιδιά τους, προτιμούν να μην αντιδρούν καθόλου όταν εκείνα κάνουν κάτι που δεν εγκρίνουν. Όμως, αυτή η στάση μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα. Τα παιδιά έχουν ανάγκη από όρια, ακόμα κι όταν αντιδρούν στην επιβολή τους. Χωρίς κανόνες και χωρίς επιβολή κάποιων συνεπειών, όταν η συμπεριφορά τους εκτροχιάζεται, η γραμμή ανάμεσα στο καλό και το κακό γίνεται εξαιρετικά λεπτή ή και εξαφανίζεται.  Τι να κάνετε: Βάλτε σαφείς κανόνες και όρια στα παιδιά και εφαρμόστε τις συνέπειες που έχετε ορίσει σε κάθε περίπτωση. Εάν, για παράδειγμα, χτυπάει άλλα παιδάκια στο σχολείο, αφαιρέστε κάποιο από τα προνόμιά του, όπως να δει τηλεόραση ή να πάει στο σπίτι ενός φίλου για να παίξουν. Μπορείτε, επίσης, να χρησιμοποιείτε τα time-out (να το στέλνετε, δηλαδή, για λίγο στο δωμάτιό του ή σε κάποιο σημείο που θα έχετε ορίσει για το σκοπό αυτό). Σε κάθε περίπτωση, μην παραλείπετε ποτέ να εξηγείτε στο παιδί για ποιο λόγο η συγκεκριμένη συμπεριφορά του είναι κάτι που δεν εγκρίνετε.  3. Τσακώνεστε μπροστά στα παιδιά  Όταν εκτοξεύετε χαρακτηρισμούς ο ένας για τον άλλον, φωνάζετε και απειλείτε ότι θα φύγετε από το σπίτι, πληγώνετε τα παιδιά σας και χαράζετε ανεξίτηλες πληγές στον ψυχισμό τους. Όταν τα παιδιά γίνονται μάρτυρες των έντονων καβγάδων των γονιών τους, συνήθως αντιδρούν με φόβο και ανάγκη φυγής, κάτι που σιγά-σιγά μπορεί να τα οδηγήσει σε αναζήτηση τρόπων διαφυγής από την πραγματικότητα, όπως το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά. Ή μπορεί απλώς να θεωρήσουν ότι έτσι πρέπει να φέρονται και τα ίδια στους άλλους.  Τι να κάνετε: Διαφωνήστε, αλλά κάντε το πολιτισμένα. Άλλωστε, είναι σημαντικό τα παιδιά να εκπαιδεύονται μέσα στην οικογένειά τους στο πώς γίνεται ένας εποικοδομητικός διάλογος με επιχειρήματα, ακόμα κι όταν υπάρχει διάσταση απόψεων. Εάν, όμως, δεν μπορείτε να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας, προτιμήστε να τσακώνεστε εκτός σπιτιού ή όταν τα παιδιά λείπουν. Στην περίπτωση που αντιμετωπίζετε σοβαρά προβλήματα στο γάμο σας ή πρόκειται να πάρετε διαζύγιο, είναι χρήσιμο να ζητήσετε τη γνώμη ενός ειδικού Ψυχικής Υγείας για το πώς να ενημερώσετε τα παιδιά σας. Και μην επιτρέψετε ποτέ να θεωρήσουν ότι η σωματική αλλά και η ψυχολογική βία είναι ένας αποδεκτός τρόπος να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι τα μεταξύ τους προβλήματα.  4. Δίνετε το κακό παράδειγμα  Ακόμα κι αν τους λέτε ότι είναι απαράδεκτο να λένε ψέματα, να βρίζουν, να κλέβουν ή να χτυπάνε, στην πραγματικότητα περνάτε τα ακριβώς αντίθετα μηνύματα εάν εσείς κάνετε όλα όσα απαγορεύετε. Οι γονείς είμαστε οι πρώτοι δάσκαλοι των παιδιών μας, και οι πράξεις μας είναι πιο δυνατές από τα λόγια μας. Επιπλέον, όταν εσείς κάνετε κάτι «κακό» μπροστά στο παιδί, το κάνετε να συγχέει τι είναι σωστό και τι λάθος. Και μην πιστέψετε ποτέ ότι δεν δίνουν σημασία στη συμπεριφορά σας. Θα διαπιστώσετε το λάθος σας όταν αρχίσουν να τη μιμούνται!  Τι να κάνετε: Υποσχεθείτε στον εαυτό σας ότι θα είστε το σωστό πρότυπο για το παιδί σας – τουλάχιστον όταν είναι μπροστά. Ακόμα κι όταν κάνετε λάθη – κάτι που δεν μπορείτε να αποφύγετε, μη διστάζετε να το ομολογείτε στο παιδί και να του εξηγείτε τι σκοπεύετε να κάνετε για να το διορθώσετε ή για να μην το επαναλάβετε.  5. Δεν είστε κοντά του Υπάρχουν σίγουρα λόγοι που σας κάνουν να δουλεύετε μέχρι πολύ αργά και να επιστρέφετε στο σπίτι όταν τα παιδιά έχουν κοιμηθεί. Ή που προτιμάτε το Σαββατοκύριακο να κοιμηθείτε μία ώρα παραπάνω αντί να πάτε να παρακολουθήσετε τον αγώνα της ομάδας μπάσκετ του γιου σας. Όμως, τα παιδιά έχουν την ανάγκη να νιώθουν ότι οι γονείς τους τα αγαπούν, τα προσέχουν, τα βάζουν σε προτεραιότητα και κάνουν ό,τι μπορούν για να είναι δίπλα τους. Εάν αδιαφορείτε για το πόσο μπορεί να λείπετε στο παιδί σας, υπάρχει ο κίνδυνος κάποια στιγμή εκείνο να αναζητήσει την προσοχή που δεν του προσφέρετε σε ανθρώπους που ενδέχεται να το βλάψουν ή να το πληγώσουν ή να νιώθει απόρριψη και θλίψη.  Τι να κάνετε: Ακόμα και στο πιο φορτωμένο πρόγραμμα, μπορεί να χωρέσει μία ώρα την ημέρα αφιερωμένη αποκλειστικά στο παιδί σας. Εάν επιστρέφετε αργά το βράδυ, φροντίστε τουλάχιστον να ξυπνάτε μαζί το πρωί και να παίρνετε πρωινό. Εάν δεν μπορείτε να ασχολήστε σε καθημερινή βάση, αφιερώστε του μία μέρα ή ένα βράδυ την εβδομάδα, για να πάτε μαζί στην παιδική χαρά, να δείτε μια ταινία ή να μαγειρέψετε.  Με τη συνεργασία της Νέλλης Θεοδοσίου (ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος).