Αντίο…πάνα!

Τις περισσότερες φορές όταν το παιδί φτάσει στην ηλικία των δύο ετών, οι περισσότεροι γονείς ανυπομονούν ν’ αρχίσουν την εκπαίδευση της τουαλέτας. Παρόλο που τόσο εσείς όσο και το παιδί σας μπορεί να ανυπομονείτε να επιτύχετε αυτό το στάδιο που είναι καθοριστικό για την ανεξαρτητοποίηση του, ωστόσο δυσκολεύεστε να αποφασίσετε πως να  ξεκινήσετε. Το πιο σημαντικό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι δεν υπάρχει «σωστός τρόπος» να μάθετε στο παιδί σας να χρησιμοποιεί το γιο-γιο, γι’ αυτό μην αγχώνεστε. Μπορείτε να τα καταφέρετε, αρκεί να ακολουθήσετε ορισμένα βασικά έξυπνα βήματα. Σημάδια ετοιμότητας Η συμπεριφορά του παιδιού θα σας δηλώσει πότε το ίδιο είναι έτοιμο για μια αλλαγή. Στην περίπτωση αυτή, χρήσιμο είναι να γνωρίζετε ορισμένα σημάδια που μαρτυρούν αν το παιδί σας έχει ωριμάσει αρκετά ώστε να δεχτεί το γιο-γιο. Όπως, αν:   –  Μπορεί να παραμείνει στεγνό πάνω από δύο ώρες κάθε φορά ή εάν παραμένει στεγνό μετά από ένα σύντομο υπνάκο.  –  Δείχνει ενδιαφέρον να σας παρακολουθεί να χρησιμοποιείτε την τουαλέτα και σας βοηθά τραβώντας το καζανάκι. –  Σας παραπονιέται ότι νιώθει βρεγμένο και θέλει να του βγάλετε την πάνα Έχει κενώσεις σε προβλέψιμες ώρες κάθε μέρα.  –   Ζητάει να χρησιμοποιήσει το γιο-γιο.  –  Δείχνει σημάδια ανεξαρτησίας και θέλει να έχει τον έλεγχο.  –  Μπορεί να φοράει μόνο του κάποια βασικά ρούχα.  –  Θέλει να φοράει εσώρουχα αντί για πάνες.  –   Αναγνωρίζει  και αντιλαμβάνεται τις λέξεις που χρησιμοποιείτε για την τουαλέτα και τα σχετικά μέρη του σώματος. –   Αρχίζει να κάνει πιπί και «κακά» σύμφωνα με ένα προβλέψιμο ημερήσιο πρόγραμμα. Τώρα ήρθε η ώρα! Εάν αφήσετε το παιδί σας ελεύθερο, να πάρει την πρωτοβουλία, μπορεί να αισθανθεί περήφανο για το επίτευγμά του και να επέλθει η επιτυχία πιο γρήγορα. Εάν αντίθετα, το πιέσετε να χρησιμοποιήσει το γιο-γιο ενώ δεν είναι ακόμα έτοιμο, είναι πιθανό να αντιδράσει φέρνοντας τα αντίθετα – από τα επιθυμητά – αποτελέσματα.  Καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία της εκπαίδευσης είναι η επιλογή της κατάλληλης στιγμής. Επιλέξτε γι’ αυτό μια περίοδο που το παιδί σας θα είναι σε καλή διάθεση, και δεν βιώνει έντονες καταστάσεις ή σημαντικές οικογενειακές αλλαγές, όπως π.χ τη γέννηση ενός αδελφού.  Οι ζεστές καλοκαιρινές μέρες των διακοπών κυρίως, όταν τα παιδιά τρέχουν και παίζουν γυμνά στην παραλία ή στην αυλή του σπιτιού μας, θεωρείται η καλύτερη περίοδος για την πρώτη απόπειρα απαλλαγής από τις πάνες. Το παιδί φορά λίγα – καμιά φορά και καθόλου – ρούχα που μπορεί εύκολα να τα «σηκώσει» για να καθίσει στο γιο-γιο του.  Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι στο θέμα της τουαλέτας κάθε παιδί αντιδρά διαφορετικά, σύμφωνα με τους δικούς του ρυθμούς και άσχετα με το τι λέει το περιβάλλον του.  Άλλα παιδάκια ξεκινάνε νωρίτερα και άλλα αργότερα. Μη συγκρίνετε λοιπόν το παιδάκι σας με άλλα. Είναι πολύ σημαντικό να το αφήσετε ν’ ακολουθήσει τους δικούς του προσωπικούς ρυθμούς. Η αγωγή της τουαλέτας, ακόμη κι αν αργήσει, είναι μια φυσιολογική διαδικασία που πρέπει να γίνει την κατάλληλη στιγμή και χωρίς άγχος. Τρεις μήνες νωρίτερα ή αργότερα δεν κάνουν διαφορά και σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι όποιος τα καταφέρνει πιο γρήγορα είναι και πιο έξυπνος και ικανός. Τα τρυκ της επιτυχίας : 1. Ξεκινήστε αγοράζοντας ένα γιο-γιο.  Το ιδανικό θα ήταν να πάρετε και το παιδί μαζί σας για να επιλέξει εκείνο το γιο-γιο που του αρέσει. 2. Προγραμματίστε να περάσετε ένα ολόκληρο Σαββατοκύριακο σπίτι σας, απαλλαγμένη από δουλείες, όπου όλες οι ώρες του θα είναι αφιερωμένες στην εκμάθηση της χρήσης του γιογιό. 3. Περίπου ένα μήνα πριν στο Σαββατοκύριακο «εκπαίδευσης», αρχίστε να μαθαίνετε στο παιδί σας πώς να το χρησιμοποιεί. Όταν εσείς, ο σύντροφός σας ή το μεγαλύτερο αδελφάκι της οικογένειας πρέπει να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα, καλό είναι να αφήνετε την πόρτα ανοιχτή, καθώς η φυσική περιέργεια και η τάση των παιδιών να μιμούνται τους μεγάλους μπορεί ν’ αποτελέσουν ισχυρά κίνητρα για να τα καταφέρουν. 4. Βοηθήστε το να αντιληφθεί τη σε τι χρησιμεύει το γιογιό και την σύνδεση του με το «πιπί» και τα «κακά». Αφήστε το παιδί να κάτσει στο γιο-γιο ντυμένο. Έπειτα βάλτε το να κάτσει όταν θα του βγάλετε τη λερωμένη πάνα, χωρίς ρούχα. 5. Διαβάστε του κάποιο από τα ειδικά παιδικά βιβλία με εικόνες, που εξηγούν στο παιδί τη διαδικασία με κατανοητό και ευχάριστο τρόπο. 6. Σημειώστε κάπου την ώρα που συνηθίζει το παιδί σας να ενεργείται και φροντίστε να το βάζετε τότε στο γιο-γιο ή στην τουαλέτα, ώστε σταδιακά να δεχτεί τη διαδικασία ως μέρος της καθημερινής του ρουτίνας. Βάλτε το κάποιες συγκεκριμένες ώρες τη μέρα να κάθεται στο γιο-γιο όπως μετά το πρωινό ξύπνημα πριν το πρωινό γάλα, πριν το μεσημεριανό και το βραδινό, και πριν το βραδινό ύπνο Όσον αφορά τα τσίσα, τα οποία δεν είναι πάντα τόσο «ελεγχόμενα», φροντίστε να το ρωτάτε και να του υπενθυμίζετε ότι το γιο-γιο του είναι εκεί αν θέλει να κάνει «πιπί». 7. Τοποθετήστε το γιο-γιο σε μέρος όπου μπορεί να πάει εύκολα και μόνο του το παιδί. 8. Η μέθοδος του γυμνού ποπού είναι κατά πολλούς πολύ αποτελεσματική, αφού το παιδί απολαμβάνει την ελευθερία της πάνας και ταυτόχρονα αντιλαμβάνεται πιο εύκολα τα «ατυχήματα». Αν πάλι δεν θέλετε να κυκλοφορεί το παιδάκι σας εντελώς γυμνό, δοκιμάστε να το αφήσετε μόνο με ένα βρακάκι ή με ελαφρά παντελονάκια χωρίς φερμουάρ και κουμπιά ή φουστίτσες για τα κοριτσάκια,  ώστε να μπορεί να τα ανεβοκατεβάζει εύκολα και γρήγορα μόνο του. 9. Γιορτάστε την επιτυχία του παιδιού σας κάθε φορά που τα “κάνει” στο γιο-γιο ακόμη μερικά καταλήγουν και στο πάτωμα. 10. Όταν το παιδί χρησιμοποιήσει με επιτυχία το γιο-γιο για μια βδομάδα τότε θα αρχίσετε να χρησιμοποιείτε μόνο βρακάκι. Δώστε του να καταλάβει την επιτυχία του επιβραβεύοντας το! Πάλι ατύχημα; Τα ατυχήματα κατά την διαδικασία εκμάθησης είναι αναμενόμενα, γι’ αυτό και πρέπει να είστε προετοιμασμένη γι’ αυτά και ποτέ να μην τιμωρείτε το παιδί όταν αυτά συμβαίνουν. Εφόσον αυτά δεν είναι συστηματικά ή χρόνια – κάτι που θα πρέπει να σας απασχολήσει – οφείλετε απλώς να τα αποδεχτείτε. Ορισμένες φορές το παιδί ενδέχεται να «πισωγυρίσει»  γιατί είναι αρκετά κουρασμένο, αγχωμένο, ή αναστατωμένο από κάποια αλλαγή. Σε κάθε περίπτωση, οπλιστείτε με υπομονή, επιμονή και κατανόηση. Το βράδυ… Οι πρώτες «στεγνές» νύχτες, όταν το παιδί ξυπνά το πρωί με τη πάνα στεγνή, δίνουν το σινιάλο για να αρχίσει η διαπαιδαγώγηση και για την παύση της νυχτερινής ενούρησης, η οποία ενδέχεται να σας ταλαιπωρήσει λίγο περισσότερο. Βάλτε το παιδί στο γιο-γιο πριν πέσει για ύπνο και αμέσως μόλις ξυπνήσει το πρωί. Επίσης αποφύγετε να του δίνετε να πιει πολλά υγρά πριν κοιμηθεί. Τα «ατυχήματα» στην αρχή θα είναι συχνά,  γι’ αυτό οι πολλές αλλαξιές (πυτζάμες, σεντόνια, προστατευτικό κάλυμμα) είναι απαραίτητες. Και εδώ βέβαια, πολύ σημαντική είναι η ενθουσιώδης επιβράβευση σε κάθε επιτυχία. Μην ξεχνάτε την επιβράβευση Μην ξεχνάτε να το συγχαίρετε με μεγάλο ενθουσιασμό κάθε φορά που τα καταφέρνει και χρησιμοποιεί το γιο-γιο σωστά ή όταν ξυπνάει την επόμενη μέρα στεγνό. Δείξτε ενθουσιασμό, φιλήστε το, αγκαλιάστε το και πείτε του πολλά-πολλά μπράβο. Μπορείτε να του χαρίζετε ένα αυτοκόλλητο, ένα γλύκισμα ή ό,τι άλλο επιθυμεί κάθε φορά που χρησιμοποιεί το γιο-γιο του, καθώς η διαδικασία της ανταμοιβής αποτελεί για τα παιδιά ένα πολύ ισχυρό κίνητρο. Μπορείτε επίσης και να εφευρέσετε ένα παιχνίδι στο οποίο θα πάρουν μέρος όλα τα μέλη της.  Για παράδειγμα, κάθε φορά που θα πηγαίνει κάποιο μέλος της οικογένειας στην τουαλέτα, θα ανταμείβεται με ένα αυτοκόλλητο ή με μια καραμελίτσα. Να είστε σίγουροι ότι, βλέποντας το μικρό σας μια τόσο ενεργή συμμετοχή από την υπόλοιπη οικογένεια, θα θελήσει όχι μόνο να συμμετάσχει αλλά και να… κερδίσει! Με την συνεργασία του κ. Εμμανουήλ Δαλιεράκη (παιδίατρος) και της κας Νέλλης Θεοδοσίου (παιδοψυχολόγος)