Βρισκόμαστε στην παραλία: Δύο παιδάκια, ο Κωστής και η Δανάη, κρατώντας από το χέρι τους γονείς τους, προχωρούν σιγά σιγά μέσα στη θάλασσα. Ανοίγουν διάπλατα τα μάτια, φαίνονται λιγάκι μπερδεμένα. Ήλιος, κόσμος που φλυαρεί γύρω γύρω, ένα αεράκι που τους γαργαλάει το δέρμα. Είναι η κρίσιμη στιγμή του «βαπτίσματος» στη θάλασσα. Αλλά, ενώ η Δανάη, μόλις βρεθεί μέσα στο υγρό στοιχείο ενθουσιάζεται, ο Κωστής σκοτεινιάζει, αναστατώνεται και στο πρώτο «χαστούκι» του νερού (γιατί, να το πούμε κύμα θα ήταν υπερβολικό) ξεσπάει σε σπαρακτικό κλάμα. Οι γονείς του πρέπει οπωσδήποτε να τον βγάλουν έξω, να τον παρηγορήσουν, να τον καθησυχάσουν. Υδρόβια και στεριανά Η κατάσταση του μικρού Κωστή είναι απολύτως φυσιολογική. Το κάθε παιδί αντιδρά διαφορετικά στην πρώτη επαφή με τη θάλασσα. Γενικά, τα παιδιά από τη μια έλκονται από αυτό το καινούργιο, μεγάλο, γυαλιστερό «πράγμα», αλλά από την άλλη το φοβούνται, γιατί αυτή η θάλασσα τους φαίνεται πραγματικά απέραντη, ξεπερνά το όριο των όσων μπορούν να καταλάβουν. Επιπλέον, υπάρχουν τα κύματα, η κίνηση, ο θόρυβος. Εάν οι γονείς δεν παίξουν σωστά το ρόλο του «μεσολαβητή» σε αυτή την πρώτη συνάντηση, εάν δηλαδή το παιδί δεν αισθάνεται αρκετά ασφαλές με την παρουσία τους, ο αρχικός φόβος μπορεί και να μετατραπεί σε μια μικρή κρίση πανικού. Στα παιδιά που έχουν ήδη μάθει να κολυμπούν σε πισίνα, αυτό συμβαίνει σπανιότερα. Είναι αλήθεια ότι η εμπειρία της πισίνας βοηθάει, δεν είναι όμως καθοριστική. Ακόμη και παιδάκια που έχουν μάθει να κολυμπούν μπορεί να μείνουν πετρωμένα, έντρομα μπροστά στη θάλασσα, στην πρώτη τους επαφή με αυτό το νερό που κινείται περισσότερο, είναι αρμυρό και κυρίως είναι πιο κρύο από εκείνο έχουν συνηθίσει. Θεωρήστε, λοιπόν, απολύτως φυσιολογικό το ότι το παιδάκι σας, που μπορεί να μην έχει κλείσει καν τα δύο, μπορεί να έχει λιγότερο ή περισσότερο έντονα προβλήματα με τη θάλασσα και να ξέρετε ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερο λάθος από το να επιμείνετε υπερβολικά. Είναι απολύτως φυσιολογικό να χρειαστούν 10-14 μέρες πριν το μικρό δεχτεί να «μπει στη θάλασσα». Εννοείται ότι μπορεί να μπει πολύ νωρίτερα. Αλλά αυτό σημαίνει ότι είστε από τους τυχερούς που έχουν «υδρόβιο» παιδί, ένα από τα παιδιά στα οποία η θάλασσα ασκεί απέραντη γοητεία, ανεξάρτητα από το εάν έχουν ήδη κολυμπήσει σε πισίνα ή όχι. Δεν είναι ωστόσο όλα τα παιδιά υδρόβια Υπάρχουν και τα …στεριανά. Η πρώτη βουτιά: δεν χρειάζεται βιασύνη Είναι σημαντικό να μην επιμείνετε. Γιατί αν το κάνετε, το παιδί θα αισθάνεται ότι βρίσκεται «υπό δοκιμασία», θα δείχνει μεγαλύτερη απροθυμία και θα νιώθει όλο και πιο ανίκανο. Εάν στην πρώτη προσπάθεια αρχίσει να κλαίει, καθησυχάστε το και ξαναδοκιμάστε αργότερα. Το μπάνιο πρέπει να είναι πάντα παιχνίδι και για το σκοπό αυτό καταφύγετε σε «κλασικά» εργαλεία: κουβαδάκι, φτυαράκι, φορμάκια. Τα παιγνίδια στην παραλία εξοικειώνουν το μικρό με τη θάλασσα. Παίζοντας θα πιτσιλιστεί, θα βρεθεί με το ένα ποδαράκι μέσα στο νερό… και θα αρχίσει να αποκτά αυτοπεποίθηση απέναντι στη θάλασσα. Λάβετε υπόψη σας, όμως, ότι σε αυτή την ηλικία (κάτω των δύο ετών) η ισορροπία του παιδιού είναι ακόμα ασταθής στο έδαφος. Πόσο μάλλον στην άμμο ή στα κύματα. Να το στηρίζετε, λοιπόν, με τα χέρια σας. – Στις πρώτες απόπειρες κολύμβησης, η ιδανική θέση για να μείνει ένα παιδάκι στη θάλασσα δεν είναι η οριζόντια, αλλά η κατακόρυφη ενώ το κρατάτε στο ύψος του στέρνου του (με τους αντίχειρες οριζόντια και τα δάχτυλα ανοιχτά στην πλάτη), έτσι ώστε να έχει ελεύθερα τα χεράκια του. – Αν το παιδάκι σας επιμένει να μην μπει στην θάλασσα, βοηθά ιδιαίτερα η φουσκωτή πισίνα, την οποία θα γεμίσετε και θα τη βάλετε δίπλα σας, κάτω από την ομπρέλα. Εκεί το μικρό θα τσαλαβουτάει με την άνεσή του, θα γνωριστεί με το αρμυρό θαλασσινό νερό και θα εξοικειωθεί με τη θερμοκρασία του. Η φουσκωτή πισίνα έχει επίσης το πλεονέκτημα ότι μπορεί να «αγκυροβολήσει» οπουδήποτε. Λίγο λίγο τη φορά θα τη μετακινείτε από την ομπρέλα προς την ακροθαλασσιά. Τότε, η περιέργεια θα ωθήσει το μικρό να εξερευνήσει τα περίχωρα και η μετάβαση από την πισίνα στη θάλασσα θα γίνει ευκολότερα. Όταν φοβούνται οι γονείς Είναι γνωστό, ο φόβος είναι μεταδοτικός. Και ο φόβος για το νερό, περισσότερο από άλλους. Είναι, λοιπόν, φυσικό εάν δεν αγαπάτε τη θάλασσα, εάν δεν νιώθετε άνετα μέσα στο νερό, να μεταδόσετε τη δυσφορία σας στο παιδί. Γι’ αυτό, προσπαθήστε να κρύψετε το άγχος σας στην πρώτη του βουτιά. Μην τρομάζετε με την πρώτη γουλίτσα νερό που θα πιει. Γελάστε και θα δείτε ότι μετά το πρώτο ξάφνιασμα, θα αρχίσει και εκείνο να γελά. Μπρατσάκια αμέσως; – Τι είναι καλύτερο; Τα μπρατσάκια ή η κουλούρα; Να ένα πρόβλημα που φέρνει μαζί του το καλοκαίρι. Πριν τους 18 μήνες πάντως καλό είναι να μην χρησιμοποιείτε κανένα βοηθητικό μέσο, ούτε μπρατσάκια ούτε κουλούρα. Γιατί; Γιατί στην πραγματικότητα βοηθούν το παιδί να επιπλέει, αλλά ταυτόχρονα εμποδίζουν τις κινήσεις του, αυξάνοντας τον κίνδυνο να καταπιεί νερό. – Στα πολύ μικρά παιδιά, τα μπρατσάκια μπλοκάρουν την άρθρωση του αγκώνα, εμποδίζοντάς τα να χρησιμοποιούν σωστά τα χέρια τους. Είναι πολύ πιο χρήσιμα τα χέρια των γονιών , τα οποία και προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια στο μικρό και του επιτρέπουν μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. – Μετά από τους 18 μήνες όμως, εάν το μικρό θέλει μπρατσάκια ή κουλούρα, γιατί ίσως φοράει κάποιος φίλος του, κάντε του ευχαρίστως τη χάρη. Γιατί σε αυτή την ηλικία αρχίζουν να κυκλοφορούν στην παραλία φτάνοντας μέχρι την ακροθαλασσιά. Τα μπρατσάκια θα αποδειχτούν χρήσιμα σε μια εκτός προγράμματος βουτιά. Με τη συνεργασία της κας Σοφίας Δάρα (αθλητίατρος)