Για κάθε νέα μαμά, το πρώτο χαμογελάκι του μωρού της αποτελεί μια στιγμή ανεκτίμητη. Πέρα, όμως, από μια μοναδική και ανεπανάληπτη εμπειρία για εκείνη, το γέλιο του μωρού αποτελεί κι ένα σημαντικό αναπτυξιακό επίτευγμα για το ίδιο. Με την επιστημονική βοήθεια της δρ. Τάνια Άλτμαν, παιδίατρο στο Mattel Children’s Hospital του UCLA, μέλος της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας και συγγραφέα του best seller «Mommy Calls: Dr. Tanya Answers Parents’ Top 101 Questions About Babies and Toddlers», θα προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε το πρώτο γέλιο του μωρού και να το ερμηνεύσουμε αναπτυξιολογικά.
– Όλοι οι νέοι γονείς προσδοκούμε με ανυπομονησία να δούμε το πρώτο χαμόγελο του μωρού μας. Πότε περίπου να το περιμένουμε; Κι αν καθυστερήσει, πρέπει να ανησυχούμε;
Δρ. Άλτμαν: «Το μωρό σας θα πρέπει να ανταποδώσει για πρώτη φορά στο δικό σας χαμόγελο στην ηλικία περίπου των 2 μηνών. Αυτό το αποκαλούμε επιστημονικά ‘κοινωνικό γέλιο’, όταν δηλαδή ο γονιός ή όποιος φροντίζει το μωρό τού χαμογελάσει, και εκείνο αντιδράσει χαμογελώντας επίσης. Αν δεν ανταποδίδει το χαμόγελο μέχρι και τους 3 μήνες ζωής του, καλό είναι να το αναφέρετε στον παιδίατρό σας κι εκείνος θα αξιολογήσει την κατάσταση.»
– Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα πρώτα γελάκια και το πραγματικό χαμόγελο;
Δρ. Άλτμαν: «Αρχικά, τα μωρά συνηθίζουν να χαμογελούν αντανακλαστικά, κάτι που προκαλείται από τη μυϊκή σύσπαση. Πρόκειται για μια κίνηση των μυών του προσώπου, που ανήκει στην αρχαϊκή νευρομυϊκή δραστηριότητα μιας ομάδας από αυτούς. Συχνά, το χαμόγελο αυτό δεν είναι καν αυθόρμητο, αλλά εμφανίζεται ως απάντηση στον ερεθισμό του δέρματος του προσώπου ή σε αισθήματα που σχετίζονται με τη λειτουργία του στομάχου τους ή την ανάγκη τους να κάνουν κακά κτλ. Καθώς μεγαλώνουν, γύρω περίπου στις 6-8 εβδομάδες, θα μπορούσε να θεωρηθεί μιμική έκφραση, οπότε και θα δείτε το λεγόμενο ‘κοινωνικό χαμόγελο’ στο προσωπάκι του.»
– Τι ακριβώς εννοούμε όταν λέμε ‘κοινωνικό χαμόγελο’;
Δρ. Άλτμαν: «Εννοούμε ότι το μωρό πλέον καταλαβαίνει πως η μαμά του του χαμογελάει και θέλει να της το ανταποδώσει. Ως παιδίατρος, όταν εξετάζω παιδάκια 2+ μηνών, το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να ζητήσω από τη μαμά τους να τα κοιτάξουν στα μάτια και να τους χαμογελάσουν ώστε εκείνα να ανταποδώσουν με ένα δικό τους χαμόγελο. Κι όποτε αυτό όντως συμβαίνει, τότε ξέρω ότι όλα είναι μια χαρά κι αναπτύσσονται σωστά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ίσως πάρει περισσότερο χρόνο, π.χ. αν ένα μωρό γεννηθεί πρόωρα, ενδέχεται να χρειαστεί τουλάχιστον 2 εβδομάδες παραπάνω ή και 1 μήνα, μέχρις ότου καταφέρει να ανταποδώσει το χαμόγελο στους γονείς του. Οπότε, αν το δικό σας μωρό έχει κλείσει τους 2 μήνες και δεν σας έχει χαμογελάσει ακόμα, μην πανικοβάλλεστε. Αυτό που λέω συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις στους γονείς είναι: ‘Δώστε στο μικρό σας λίγες ακόμα εβδομάδες και, θα δείτε, θα τα καταφέρει!’.»
– Τα μωρά συχνά χαμογελούν και στον ύπνο τους, την ώρα που κοιμούνται. Τι ακριβώς συμβαίνει τότε;
Δρ. Άλτμαν: «Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές είναι δύσκολο να κοιμηθούν οι γονείς με τα μωρά τους στο ίδιο δωμάτιο, γιατί ορισμένα από αυτά κάνουν πολύ ‘θόρυβο’ την ώρα που κοιμούνται. Και ιδιαίτερα καθώς εκείνα μεγαλώνουν, γύρω στους 5 μήνες, οι μαμάδες συχνά πετάγονται από το κρεβάτι τους τα χαράματα πιστεύοντας ότι εκείνα ξύπνησαν και πεινάνε, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για φωνούλες και γελάκια που τα βοηθούν να κοιμηθούν ακόμα καλύτερα μέσα στη νύχτα!»