1. Πού οφείλονται οι πόνοι της περιόδου και πώς να τους αντιμετωπίσω; Ο πόνος κατά τη διάρκεια της περιόδου, είναι ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες οι γυναίκες. Το 50% των γυναικών, λίγες ημέρες πριν ή κατά τη διάρκεια των δύο – τριών πρώτων ημερών της περιόδου, αισθάνονται πόνους χαμηλά στην κοιλιά ή νιώθουν το στήθος τους να πρήζεται, σε συνδυασμό με ένα γενικότερο αίσθημα κόπωσης. Ο πόνος που αισθάνονται είναι κάτι το φυσιολογικό, μιας και η μήτρα κάνει συσπάσεις στην προσπάθειά της να αποβάλλει το αίμα, τις εκκρίσεις και τον κατεστραμμένο βλεννογόνο που βρίσκεται στο εσωτερικό της. Ένας επίσης λόγος μπορεί να είναι η αυξημένη παραγωγή προσταγλαδινών από τον τράχηλο της μήτρας, μία κατάσταση που μετά τον πρώτο τοκετό, σχεδόν εξαφανίζεται. Οι περισσότερες γυναίκες αντιμετωπίζουν τους πόνους της περιόδου με τη χρήση αναλγητικών φάρμακων, είτε μια μέρα πριν την αναμενόμενη ημερομηνία, είτε κατά την έναρξη της περιόδου. Άλλες γυναίκες αντιμετωπίζουν τον πόνο της περιόδου κάνοντας ζεστά μπάνια, ή βάζοντας θερμά επιθέματα ή θερμοφόρες στο κάτω μέρος της κοιλιάς. Τέλος υπάρχει και ένα 10% των γυναικών, οι οποίες νιώθουν αφόρητους πόνους κατά την περίοδο, ο πιο πιθανός λόγος μπορεί να είναι η ενδομητρίωση. Στην περίπτωση αυτή, από την στιγμή που οι πόνοι της περιόδου είναι τέτοιοι σε σημείο που να επηρεάζουν την καθημερινότητά σας, τότε θα πρέπει να επισκεφτείτε τον γυναικολόγο και για να εντοπίσει ακριβώς που έγκειται το πρόβλημα, αλλά και να σας δώσει την κατάλληλη θεραπεία. 2. Ποιοι παράγοντες συμβάλουν στην καθυστέρηση της περιόδου; Παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την ορμονική ισορροπία και να οδηγήσουν σε ακανόνιστες περιόδους είναι: Στρες Έχει παρατηρηθεί ότι πολλές γυναίκες σε περιόδους που αντιμετωπίζουν γεγονότα αυξημένης έντασης, οι περίοδοί τους γίνονται ιδιαίτερα ακανόνιστες. Αλλαγή βάρους Η ξαφνική απώλεια ή η αύξηση του βάρους μπορεί να επηρεάσει την κανονικότητα των περιόδων της γυναίκας. Υπερβολική σωματική άσκηση Πρόκειται για ένα γεγονός που παρατηρούμε πολύ συχνά σε αθλήτριες. Φάρμακα Μερικά φάρμακα μπορεί να επηρεάζουν τον κανονικό κύκλο, όπως συμβαίνει με μερικά αντικαταθλιπτικά. Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι η πιο κοινή ορμονική διαταραχή των γυναικών και συμβάλει στο να μην έχουν τακτική περίοδο. Πρώιμη εμμηνόπαυση Υπάρχουν γυναίκες, οι οποίες παρουσιάζουν πρώιμη εμμηνόπαυση πριν κλείσουν το 51 έτος της ζωής τους. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να συμβεί ακόμα και από την ηλικία των είκοσι χρόνων, αλλά κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά σπάνιο. Υπερπρολακτιναιμία Η αυξημένη παραγωγή αυτής της ορμόνης, από ένα αδένα στον εγκέφαλο, την υπόφυση, συνήθως προκαλεί καθυστέρηση της περιόδου. Η προλακτίνη είναι η ορμόνη που προκαλεί την παραγωγή γάλακτος στην λοχεία, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις, όπως τα αδενώματα της υπόφυσης, είναι αυξημένη και το πρώτο σύμπτωμα είναι η διαταραχήτης περιόδου. 3. Στην περίοδο έχω έντονη αιμορραγία Πώς να την αντιμετωπίσω; Όταν η αιμορραγία εμφανίζεται κάθε μήνα με την ίδια ένταση, δεν υπάρχει ανησυχία. Αν όμως εμφανιστεί ξαφνικά, είναι πιθανό να υπάρχει κάποιο παθολογικό αίτιο (υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, διαταραχές πήξης του αίματος κ.α.). Οι ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις θα εντοπίσουν το πρόβλημα και ο γυναικολόγος θα υποδείξει την κατάλληλη θεραπεία. Σε περίπτωση που οι εξετάσεις δεν δείξουν την ύπαρξη κάποιου προβλήματος, ενδεχομένως ο γιατρός να συστήσει τη λήψη αντισυλληπτικών χαπιών ως συμπτωματική θεραπεία. 4. Μπορώ να προλάβω την εμφάνιση ινομυωμάτων; Τα ινομυώματα, οι καλοήθεις δηλαδή όγκοι της μήτρας εμφανίζονται σε ποσοστό που ξεπερνά το 20% των γυναικών και συνδέονται με τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων, των θηλυκών δηλαδή ορμονών που παράγονται κυρίως από τις ωοθήκες. Οι καπνίστριες έχουν λιγότερο κίνδυνο να παρουσιάζουν ινομυώματα -το κάπνισμα αναστέλλει την δράση των οιστρογόνων- ενώ οι παχύσαρκες γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν το πρόβλημα –τα οιστρογόνα παράγονται και από τον λιπώδη ιστό-. 5. Κάποιες μέρες του μήνα νιώθω πρησμένη. Πού οφείλεται και πώς να το αντιμετωπίσω; Η αιτία για το πρήξιμο που ταλαιπωρεί πολλές γυναίκες συγκεκριμένες μέρες το μήνα (συνήθως κατά τη δεύτερη φάση του κύκλου), είναι η κατακράτηση υγρών. Πρόκειται για μια φυσιολογική διαδικασία που οφείλεται στη μεγάλη αυξομείωση των ορμονών. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ο γυναικολόγος θα προτείνει τη λήψη αντισυλληπτικών χαπιών νέας γενιάς -που περιέχουν ορμόνες σε μικρά ποσοστά. Αν το πρόβλημα είναι εντονότερο, τη λύση δίνουν τα διουρητικά. Σε κάθε περίπτωση, οι γιατροί συστήνουν λιγότερο κάπνισμα, μειωμένη κατανάλωση καφεΐνης, αλατιού και οινοπνεύματος τις ημέρες που εμφανίζεται το πρόβλημα συνήθως, και ταυτόχρονα προτείνουν τη λήψη συμπληρωμάτων με ασβέστιο, μαγνήσιο, βιταμίνη Β6 και Ε. 6. Υπάρχουν τροφές που βοηθούν στην μείωση των συμπτωμάτων της περιόδου; Κατά τη διάρκεια της περιόδου σας είναι σημαντικό να καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο, ασβέστιο, και βιταμίνες του συμπλέγματός Β. Όλα αυτά τα συστατικά σας βοηθούν να ανακουφιστείτε από τις κράμπες και το φούσκωμα. Μην παραλείπετε από τη διατροφή σας, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής άλεσης. 7. Πόσο επικίνδυνα είναι τα ταμπόν; Γενικά τα ταμπόν δεν είναι επικίνδυνα, αρκεί η εφαρμογή τους να ανανεώνεται κάθε 4-6 ώρες, ώστε να μην προκληθεί κάποια βλάβη στον κόλπο ή τον τράχηλο και να επιβαρυνθεί η χλωρίδα 8. Πόσο ακίνδυνα είναι τα σερβιετάκια; Η συγκράτηση της υγρασίας στα γεννητικά όργανα δεν επιτρέπει το σωστό αερισμό της περιοχής και πρέπει να αποφεύγεται. Τα σερβιετάκια που κάνουν ακριβώς αυτό, συγκρατούν δηλαδή τοπικά την υγρασία, μπορεί να δημιουργήσουν κολπίτιδες και κυρίως από το μικρόβιο που λέγεται Αμόφιλος του κόλπου ή Gardnerela Vaginalis. Για να αποφευχθεί ο κίνδυνος, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται διάτρητα σερβιετάκια. Ταυτόχρονα πρέπει να αποφεύγονται τα συνθετικά εσώρουχα (που ευθύνονται για τις κολπίτιδες από μύκητες) και να προτιμώνται τα βαμβακερά, ειδικά κατά τη διάρκεια του ύπνου. 9. Οι κολπικές πλύσεις είναι απαραίτητες; Οι κολπικές πλύσεις δεν είναι απαραίτητες και δεν θα πρέπει να γίνεται κατάχρηση. Προστατεύουν βέβαια από την κολπίτιδα, αλλά η κατάχρησή τους μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στη γυναίκα. Έτσι, θα συνιστούσαμε την καλή καθαριότητα και υγιεινή της περιοχής χωρίς υπερβολική χρήση ενδοκολπικών πλύσεων. Για την υγιεινή της ευαίσθητης περιοχής, μπορούμε να χρησιμοποιούμε ειδικά σαπούνια. Η καθαριότητα θα πρέπει να γίνεται με χλιαρό νερό και σαπούνι καλής ποιότητας, αποφεύγοντας τις πλάκες σαπουνιού, γιατί είναι πηγή μυκήτων. Μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί ένα σαπούνι το οποίο είναι αντισηπτικό αλλά όχι ιδιαίτερα αλκαλικό και καλό είναι να αποφεύγεται η χρήση κοινών σαπουνιών στην ευαίσθητη αυτή περιοχή. Η τακτική καθαριότητα με ειδικά σαπούνια είναι απαραίτητη, γιατί η περιοχή ιδρώνει εύκολα και ο ιδρώτας βοηθά στην ανάπτυξη των μικροβίων. 10. Γιατί πονάω όταν κάνω σεξ; Ένας σημαντικός λόγος που προκαλεί το επώδυνο σεξ είναι η κακή ψυχολογία της γυναίκας ή η μη ικανοποιητική προετοιμασία της περιοχής για την πράξη. Οι ειδικοί λοιπόν συστήνουν στο ζευγάρι που αντιμετωπίζει το πρόβλημα να χαλαρώνει και να αφιερώνει χρόνο στο σεξουαλικό παιχνίδι. Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις που οι πόνοι κατά τη διάρκεια του σεξ οφείλονται σε παθολογικές παθήσεις όπως κολπίτιδα, ορμονικές διαταραχές, διαταραχές της μήτρας, κλπ. Σε αυτές τις περιπτώσεις λοιπόν πρέπει να γίνεται ο ειδικός έλεγχος που θα δείξει το πρόβλημα και την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Με τη συνεργασία της Μαρίας Παπαδοπούλου (γυναικολόγος – μαιευτήρας)