Μέσα στο ταξίδι της ανθρώπινης ύπαρξης, όλοι έχουμε περάσει από τα στάδια τόσο της βρεφικής όσο και της νηπιακής ηλικίας. Γιατί, όμως, οι περισσότεροι από εμάς ως ενήλικοι δεν θυμόσαστε απολύτως τίποτα από τη ζωή μας πριν την ηλικία των 3 ετών;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό συμβαίνει επειδή στα μωρά το νευρικό σύστημα δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένο, ώστε να έχουν αυτοβιογραφική μνήμη. Και σήμερα, μια νέα έρευνα υποστηρίζει ότι αρχίζουμε να ξεχνάμε τις πρώτες μνήμες μας περίπου στην ηλικία των 7 ετών. Πρόκειται για το φαινόμενο που ο Σίγκμουντ Φρόιντ αποκαλούσε «παιδική αμνησία».
Όπως τονίζουν οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο «Emory», η έρευνά τους διαφέρει από όλες τις παλαιότερες σχετικά με την παιδική αμνησία, επειδή εκείνες αφορούσαν την ανάλυση της πρωταρχικής μνήμης των ενηλίκων. Αντίθετα, στη συγκεκριμένη έρευνα, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Memory», αφορούσε ανήλικα παιδιά.
«Αυτό που κάναμε ουσιαστικά ήταν να καταγράψουμε τις μνήμες των παιδιών, και στη συνέχεια να τις ακολουθήσουμε στο μέλλον, προκειμένου να ανιχνεύσουμε σε ποια χρονική στιγμή σβήστηκαν από το μυαλό τους», εξηγεί η δρ. Πατρίτσια Μπάγερ, ψυχολόγος και μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Στη μελέτη τους συμμετείχαν συνολικά 83 παιδιά, ξεκινώντας από την ηλικία των 3 ετών. Οι ειδικοί έβαλαν τις μαμάδες και τους μπαμπάδες τους να τα ρωτήσουν για 6 διαφορετικά γεγονότα, που μοιράστηκαν μαζί τους τους τελευταίους 6 μήνες (π.χ. ένα ταξίδι στο ζωολογικό κήπο ή ένα πάρτι γενεθλίων κτλ.). Τους ζήτησαν να χρησιμοποιήσουν φράσεις όπως: «Θυμάσαι τότε που είχαμε πάει (εκεί) για να κάνουμε (εκείνο);».
Αυτό, λοιπόν, που παρατήρησαν είναι ότι, όταν οι γονείς άφηναν στα παιδιά τους την πρωτοβουλία να περιγράψουν μόνα τους τις λεπτομέρειες από τα γεγονότα, τότε εκείνα μπορούσαν να ανακαλούν περισσότερες πληροφορίες και να έχουν πιο εμπλουτισμένη μνήμη.
Έπειτα, οι ερευνητές χώριζαν τα παιδιά σε 5 ομάδες, και τα παρακολουθούσαν συνεχώς μέχρι να φτάσουν στην ηλικία των 5, 6, 7, 8 και 9 ετών, αντίστοιχα. Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι τα παιδιά αυτά, όταν έγιναν 5, 6 και 7, ήταν ικανά να ανακαλέσουν από 63% έως 72% των γεγονότων για τα οποία είχαν ερωτηθεί στην ηλικία των 3 ετών. Αντίθετα, όταν έγιναν 8 ή 9, μπορούσαν να θυμηθούν μόνο το 35% των γεγονότων αυτών.
«Πάντως, στις ηλικίες των 5-7 ετών, παρόλο που τα παιδιά θυμούνταν περισσότερα γεγονότα, οι αφηγήσεις τους ήταν ελλιπείς», τονίζει η δρ. Μπάγερ και προσθέτει: «Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να θυμούνταν λιγότερα γεγονότα, αλλά οι λεπτομέρειες για αυτά ήταν πολύ περισσότερες».
