Δεν παίρνουν όλα τα μωράκια… εγκαίρως την σωστή θέση για τον τοκετό. Κάποια (περίπου το 3%) δεν γυρίζουν προς τα κάτω, δηλαδή με το κεφάλι προς την έξοδο. Συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν το μωρό δεν έχει κάνει την τούμπα, ο τοκετός γίνεται με καισαρική. Και όμως, μπορεί να αποφευχθεί! Πώς; Βοηθώντας εγκαίρως το μωρό να αλλάξει θέση. Το μωρό είναι προγραμματισμένο από τη φύση να κάνει όλες τις σωστές κινήσεις που θα το βοηθήσουν να έρθει όσο το δυνατόν πιο εύκολα στον κόσμο. Έτσι, λοιπόν, όταν έχει μεγαλώσει αρκετά και αισθάνεται το χώρο της μήτρας στενό, τότε αλλάζει θέση. Δηλαδή, ενώ πριν βρισκόταν με το κεφάλι ψηλά και τα ποδαράκια προς τα κάτω, τώρα κάνει μια τούμπα και γυρίζει ανάποδα, με το κεφάλι πια προς τα κάτω. Τα περισσότερα μωρά έχουν πάρει αυτή την καινούργια θέση στην 32η εβδομάδα της κύησης, ενώ κάποια κάνουν την τούμπα αργότερα. Ορισμένα μωρά όμως παραμένουν με το κεφάλι ψηλά και τον ποπό κάτω και δεν παίρνουν ποτέ τη σωστή θέση για τον τοκετό. Γιατί συμβαίνει όμως αυτό; Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει κάποια ξεκάθαρη εξήγηση. Όπως λένε όμως οι ειδικοί, οι λόγοι μπορεί να είναι οργανικοί, μα πάνω απ’ όλα το στρες της μέλλουσας μαμάς.
Τα μωρά που δεν αλλάζουν θέση στην κοιλιά της μαμάς έρχονται στον κόσμο με καισαρική, αφού ένας φυσιολογικός τοκετός με το μωρό σε αυτή τη «δύσκολη» θέση θα ήταν παρακινδυνευμένος. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις όπου ο γιατρός έχει την εμπειρία και τις ικανότητες να αναλάβει να φέρει παρ’ όλα αυτά στον κόσμο το μικρό με τη μέθοδο του φυσιολογικού τοκετού, ωστόσο αυτές είναι σπάνιες. Η λύση, λοιπόν, που προτείνεται στις μαμάδες είναι η καισαρική τομή. Ορισμένες την αποδέχονται, άλλες πάλι επιθυμούν πολύ να γεννήσουν φυσιολογικά και θα ήθελαν να την αποφύγουν. Έτσι, αναζητούν τρόπους για να φέρουν στη σωστή θέση το μωράκι στην κοιλιά τους. Γίνεται; Σύμφωνα με τους ειδικούς, ναι, είναι δυνατή η αλλαγή της θέσης του μωρού, μόνο όμως όταν δεν υπάρχει περίπτωση να κινδυνέψει το μικρό. Οι παρακάτω μέθοδοι για να βοηθήσετε το μικρό να κάνει την τούμπα είτε στηρίζονται στη χαλάρωση και στο διάλογο μαμάς και μωρού είτε εκμεταλλεύονται την περιέργεια του εμβρύου είτε βασίζονται στην εναλλακτική ιατρική. Παρόλα αυτά, είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι οι περισσότερες μέθοδοι που αναφέρονται παρακάτω δεν είναι επιστημονικά αποδεδειγμένοι, δηλαδή η ασφάλεια, η χρησιμότητα και τα αποτελέσματά τους δεν έχουν το εχέγγυο της επιστημονικής έρευνας, αλλά βασίζονται σε εμπειρικές και εναλλακτικές πρακτικές. Αυτό που κάθε μέλλουσα μαμά πρέπει να έχει στο μυαλό της είναι πως το ουσιαστικό κριτήριο για την επιλογή της μεθόδου που θα ακολουθήσει είναι η καθοδήγηση, η συμβουλή και η πρόταση του δικού της προσωπικού γυναικολόγου-μαιευτήρα. Ας τις δούμε μία-μία:
Πώς θα το βοηθήσετε να «γυρίσει»
Με μια θαυματουργή άσκηση
Μια παρεμφερής με την προηγούμενη μέθοδος, που έχει ως στόχο την αλλαγή θέσης του μωρού μέσω μιας άσκησης χαλάρωσης: Θα πέσετε στα τέσσερα, με τα γόνατα σε διάσταση και τους αγκώνες στο πάτωμα. Έπειτα πλέκετε μπροστά τα χέρια σας και γλιστράτε προς τα εμπρός με το πάνω μέρος του σώματός σας (η λεκάνη σας πρέπει να παραμένει σταθερή). Τέλος, ακουμπάτε το κεφάλι σας με το πλάι πάνω στα χέρια σας. Όταν βρίσκεστε σε αυτή τη στάση, η μήτρα σας επιμηκύνεται και το μωρό νιώθει ότι έχει αρκετό χώρο για τις κινήσεις του, και έτσι ενθαρρύνεται να αλλάξει τη θέση του. (Αυτή η άσκηση έχει επιστημονική βάση) Οι παρακάτω μέθοδοι είναι βασισμένες σε εμπειρίες και βιώματα γυναικών που κάθε μία ξεχωριστά είχε όφελος και συγκεκριμένα αποτελέσματα, παρόλα αυτά δεν έχουν επιστημονικό υπόβαθρο και τεκμηρίωση και δεν συνιστώνται ανεπιφύλακτα και για το σύνολο των εγκύων γυναικών από την επιστημονική κοινότητα των ιατρών γυναικολόγων.
Με χάδια
Αγκαλιάστε και χαϊδέψτε την κοιλιά σας με τις παλάμες σας. Με το άγγιγμά σας έρχεστε σε επαφή με το μωράκι σας. Φυσικά, το μικρό νιώθει και εισπράττει την τρυφερότητά σας και ανταποκρίνεται! Έτσι, μπορείτε να νιώσετε το μωρό σας να πιέζει το σωματάκι του στο σημείο της κοιλιάς όπου ακουμπά η παλάμη σας. Όταν, ύστερα από μερικές μέρες, το μικρό συνηθίσει στα χάδια σας, θα προσπαθήσετε να το καθοδηγήσετε μαλακά με το άγγιγμά σας να αλλάξει θέση.
Με τη «μαγεία» του ήχου
Στόχος αυτής της μεθόδου είναι να ακολουθήσει το μωρό τους ήχους μιας μεταλλικής μελωδικής μπάλας που παράγει ήχο. Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να κυλήσετε μια μεταλλική μπαλίτσα πάνω στην κοιλιά σας, ξεκινώντας τις κινήσεις σας από το σημείο όπου βρίσκεται το κεφάλι του μωρού με κατεύθυνση προς τα κάτω, προς τα γεννητικά σας όργανα. Μάλιστα, μπορείτε επίσης να κρεμάσετε τη μεταλλική σφαίρα με μία μακριά κορδέλα στο λαιμό σας, χαμηλά στο ύψος όπου κανονικά θα έπρεπε να βρίσκεται το κεφάλι του μωρού. Έτσι, η σφαίρα με τις κινήσεις του σώματός σας κάνει συνέχεια ήχους που… καλούν το μωρό προς τα κάτω.
Με τη βοήθεια του φωτός
Παρεμφερής με την προηγούμενη μέθοδο, μόνο που εδώ η μεταλλική μελωδική μπάλα αντικαθίσταται με ένα φακό. Δηλαδή το μωρό, αντί για ήχους, πρέπει να ακολουθήσει το φως του φακού, που το κατευθύνει προς τα κάτω.
Ταξίδια με τη φαντασία
Με την καθοδήγηση μιας μαίας, θα «ταξιδέψετε» με τη φαντασία σας στην κοιλιά σας, εκεί όπου μεγαλώνει το μωρό σας. Θα ρωτήσετε το μικρό σας τι κάνει, πώς αισθάνεται και γιατί δεν παίρνει τη σωστή θέση. Αυτοσυγκεντρώνεστε, εστιάζετε όλη την προσοχή σας στο μωρό σας, «διαβάζετε» τις δικές σας υποσυνείδητες επιθυμίες και τους ανομολόγητους φόβους σας (π.χ. το φόβο μιας καισαρικής) και τα συζητάτε όλα αυτά με τη μαία σας. Αυτή η διαδικασία σάς χαλαρώνει, διώχνει το στρες και μπορεί να επηρεάσει το μωρό και τη θέση του στην κοιλιά.
Με την βοήθεια της κινέζικης ιατρικής
Σύμφωνα με την κινέζικη ιατρική, το ανθρώπινο σώμα το διατρέχουν ενεργειακά κανάλια, οι λεγόμενοι μεσημβρινοί. Σε αυτά τα κανάλια υπάρχουν κάποια σημεία που μπορούν να διεγερθούν με τσιμπήματα βελόνας, με τη θερμότητα ή με την πίεση. Αυτό το ερέθισμα μεταφέρεται μέσω των μεσημβρινών σε κάποια άλλα μέρη του σώματος (τα αντίστοιχα των σημείων που διεγείρονται) και τα ξεμπλοκάρει. Να, λοιπόν, πώς μπορούν να βοηθήσουν δύο εναλλακτικές μέθοδοι το μωρό να πάρει τη σωστή θέση: – βελονισμός. Ένας γιατρός βελονιστής βάζει τις βελόνες του σε εκείνα τα σημεία των μεσημβρινών που αντιστοιχούν στη μήτρα και στη λεκάνη. Έτσι, το μωρό παίρνει το μήνυμα ότι πρέπει να αλλάξει θέση. Προσοχή όμως! Πριν καταφύγετε σε αυτή τη μέθοδο, θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας. – Οι σωστές μαλάξεις. Το σημείο βελονισμού στο μικρό δάχτυλο μπορεί να διεγερθεί και με μασάζ. Η ιδανική στάση της μέλλουσας μαμάς είναι στα τέσσερα (όπως περιγράψαμε πιο πάνω). Σε αυτή τη θέση ο σύντροφός σας πρέπει με απαλές κινήσεις να τρίβει το μικρό δάχτυλο του ποδιού σας. Η κινέζικη ιατρική βασίζεται σε πολύ ξεχωριστές και ιδιαίτερες πρακτικές, η φιλοσοφία της όμως δεν έχει υιοθετηθεί όχι μόνο από τους Έλληνες γυναικολόγους αλλά και γενικότερα από την ευρωπαϊκή ιατρική κουλτούρα.
Με τη βοήθεια του γιατρού
Αν όλα τα παραπάνω δεν βοηθήσουν, τότε απομένει μόνο ένας τρόπος: η αλλαγή της θέσης του μωρού με τη βοήθεια του γιατρού στο μαιευτήριο. Και να πώς: Ο μαιευτήρας ελέγχει στην οθόνη του υπέρηχου τη θέση του μωρού. Έπειτα βάζει το χέρι του χαμηλά στην κοιλιά της εγκύου και σπρώχνει τον ποπό του μωρού έξω από τη λεκάνη της. Ένας δεύτερος γιατρός προσπαθεί να γυρίσει το μωρό προς τα κάτω. Αν, παρ’ όλα αυτά, το μικρό «αρνείται» να αλλάξει θέση, δεν πρέπει να χάσετε τις ελπίδες σας: Μερικά μωρά γυρίζουν την τελευταία στιγμή προς τα κάτω από μόνα τους, χωρίς καμία βοήθεια. Η μέθοδος αυτή μπορεί να είναι επώδυνη για την μέλλουσα μαμά, δεν επιλέγεται σαν πρώτη πρακτική και δεν εφαρμόζεται εύκολα από τους μαιευτήρες, καθώς σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητα αποτελέσματα, με αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών και επείγουσας καισαρικής.
Πότε απαγορεύεται κάθε… κίνηση
Μερικές φορές οι κινήσεις του μωρού μέσα στη μήτρα είναι τόσο περιορισμένες, που δεν μπορεί να πάρει τη σωστή θέση για τον τοκετό. Να, λοιπόν, πότε συμβαίνει αυτό: – Όταν υπάρχουν ανατομικές ανωμαλίες στη μήτρα (π.χ. όταν η μήτρα δεν έχει το σχήμα αντεστραμμένου αχλαδιού, αλλά μοιάζει με καρδιά). – Όταν η ποσότητα του αμνιακού υγρού είναι πολύ μικρή. – Όταν ο πλακούντας καταλαμβάνει μια ιδιαίτερη θέση μέσα στην μήτρα. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι δύσκολη η αλλαγή της θέσης του μωρού και δεν πρέπει να κάνετε καμία απόπειρα να αλλάξετε τη θέση του μωρού, γιατί μπορεί να το βλάψετε. Με την συνεργασία του Πέτρου Στεφανή (μαιευτήρας – γυναικολόγος)