Μπορεί να συνηθίζουμε να λέμε «πονάει το δοντάκι» αλλά διαβάστε τι πρέπει να κάνετε για να το αντιμετωπίσετε με χαμόγελο, όταν το μωρό σας βγάζει δοντάκια.
Φαίνεται σαν να είναι χθες που το μωρό σας ξεπέρασε τελικά τη φάση της βρεφικής πολυπλοκότητας. Τώρα γκρινιάζει πάλι και το πρόσωπό του είναι κατακόκκινο. Πιπιλάει τα δάχτυλά του και του τρέχουν και τα σάλια… Στην πραγματικότητα, το πιο πιθανό είναι ότι βγάζει δοντάκια. Ενώ τα μισά μωρά περίπου δεν βγάζουν άχνα, τα υπόλοιπα αντιμετωπίζουν προσωρινά αλλά επίπονα προβλήματα – τα πάντα, από μια απλή ξηροστομία μέχρι υψηλότατο πυρετό. Υπάρχουν όμως και καλά νέα! Διαβάστε παρακάτω μερικούς απλούς τρόπους για να διευκολύνετε την κατάσταση.
Τι κρύβεται από πίσω.
Αν και δεν θα δείτε κανένα δόντι για αρκετούς μήνες στο στόμα του παιδιού σας, αναπτύσσονται από τότε που ήταν μέσα στη μήτρα. Τα νεογιλά δοντάκια, τα οποία είναι οι πρόδρομοι των μονίμων, κάνουν την εμφάνισή τους την όγδοη εβδομάδα της εγκυμοσύνης και αρχίζουν να σκληραίνουν τον τέταρτο μήνα της κυήσεως. Τα δοντάκια αυτά θα αρχίσουν να βγαίνουν από τα ούλα τον έκτο περίπου μήνα της ζωής του – αν και αρκετές φορές ο χρόνος ποικίλει και μπορεί να εμφανιστούν από τον τέταρτο μήνα ή όταν είναι ενός έτους.
Τα δοντάκια του μωρού συχνά – αλλά όχι πάντα – βγαίνουν με την εξής σειρά: πρώτα βγαίνουν τα δύο κεντρικά (κεντρικοί τομείς) στην κάτω γνάθο στους 6-8 μήνες κατά μέσο όρο, μετά τα δύο κεντρικά στην άνω γνάθο στους 10 μήνες. Στη συνέχεια εμφανίζονται οι πλάγιοι τομείς στην άνω γνάθο στους 11 μήνες ακολουθούμενοι από τους πλάγιους τομείς της κάτω γνάθου στους 13 μήνες. Ακολουθούν κατά σειρά ανατολής οι πρώτοι νεογιλοί γομφίοι στους 16 μήνες, οι νεογιλοί κυνόδοντες στους 19 μήνες και τέλος οι δεύτεροι νεογιλοί γομφίοι στους 27-29 μήνες. Μέχρι την ηλικία των τριών ετών, έχουν ανατείλει και τα είκοσι νεογιλά δόντια στην πλειοψηφία των παιδιών.
Δόντια και… συνέπειες
Ευτυχώς, τα περισσότερα παιδιά υποφέρουν σε μικρό βαθμό κατά τη διαδικασία της εμφάνισης των δοντιών. Επειδή τα ούλα του μωρού σας είναι ερεθισμένα, μπορεί να παρατηρήσετε να δαγκώνει πράγματα και να τα πιπιλάει-παιχνίδια, τα κάγκελα του κρεβατιού του, ακόμα και τα ρούχα και τα χέρια του. Ενώ στα μωρά τρέχουν συνήθως τα σάλια, θα παρατηρήσετε αυτή την εποχή να τρέχουν περισσότερο. Η συνεχής αποβολή σιέλου μπορεί να προκαλέσει κοκκινίλα στην κάτω περιοχή των μάγουλων και στο πιγούνι. Μην εκπλαγείτε, μπορεί να γίνει και δύστροπο. Μερικά παιδιά μπορεί να χάσουν την όρεξή τους για κάποιο χρονικό διάστημα.
Υπάρχει επίσης περίπτωση να ανεβάσει πυρετό, ο οποίος είναι το αποτέλεσμα της φλεγμονής των ούλων. Αν τρέχει η μυτούλα του ή αν έχει διάρροια, μην τα ρίξετε αυτά τα συμπτώματα μόνο στο γεγονός ότι βγάζει δόντια. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι φταίει κάποιος ιός ή κάποια μόλυνση – η διάρροια όμως μπορεί να οφείλεται και στην αλλαγή διατροφής (τα μωρά που βγάζουν δόντια συνήθως δοκιμάζουν στέρεες τροφές για πρώτη φορά).
Αν το παιδί σας φαίνεται άρρωστο και υποψιάζεστε ότι βγάζει δόντια, τότε ελέγξτε τα ούλα του. Αν είναι πρησμένα και όταν τα πιάνετε νιώθετε κάτι σκληρό στο μέγεθος τουλάχιστον ενός δοντιού, τότε η διαδικασία της εμφάνισης των δοντιών βρίσκεται σε πρόοδο. Αν τα ούλα του είναι κόκκινα ή μπλε (αντί για ροζ) ή ματώνουν, επισκεφτείτε τον παιδοδοντίατρο, γιατί αυτά τα συμπτώματα δεν είναι φυσιολογικά.
Δροσίστε το για να νιώσει καλύτερα
Από τη στιγμή που θα βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας υποφέρει από τα δοντάκια του, τι μπορείτε να κάνετε για να το ανακουφίσετε; Αρχικά, ψάξτε για τα ειδικά δαχτυλίδια για τα δόντια και για άλλα λαστιχένια παιχνίδια τα οποία είναι σχεδιασμένα ειδικά γι’ αυτή την περίπτωση. Το δάγκωμα αυτών των παιχνιδιών είναι πολύ ανακουφιστικό. Πολλά από αυτά τα παιχνίδια μπαίνουν στο ψυγείο, το οποίο είναι πλεονέκτημα, γιατί το κρύο βοηθάει στη μείωση του πόνου.
Μερικές φορές, το μωρό σας μπορεί να έχει πρόβλημα ύπνου τη νύχτα εξαιτίας του πόνου των δοντιών. Μην δώσετε καμία σημασία στις συμβουλές των γιαγιάδων ότι αν του τρίψετε τα ούλα με ούζο ή με οποιοδήποτε άλλο αλκοολούχο ποτό περνάει ο πόνος – μπορεί να είναι επικίνδυνο. Αντί αυτού συμβουλευτείτε τον παιδοδοντίατρό σας. Για την ανακούφιση της ενόχλησης από την οδοντοφυΐα υπάρχουν φαρμακευτικά προϊόντα τα οποία έχουν σχεδιαστεί προσεκτικά ώστε να περιέχουν τα φυσικά βιοενεργά συστατικά-εκχυλίσματα της προπόλης (η κέρινη ουσία που παράγεται από τις μέλισσες για να αποστειρώνουν και να απολυμαίνουν τις κυψέλες τους) και λακτοφερρίνης (ένα φυσικό αντιβακτηριδιακό μόριο που βρίσκεται στο σάλιο, τα δάκρυα, το μητρικό γάλα και άλλες περιοχές του σώματος), τα οποία επιστημονικά έχουν αποδειχτεί ως αναλγητικά, αντιφλεγμονώδη και αντιβακτηριδιακά.
Την οδοντόβουρτσα μου παρακαλώ!
Μέχρι την ηλικία των τριών, ένα ποσοστό του 20% των παιδιών έχει ήδη τερηδόνα, έτσι πρέπει να αρχίσετε να βουρτσίζετε τα δόντια του συστηματικά, ακόμα και αν δεν έχουν εμφανιστεί τα πρώτα του δοντάκια. Μετά από κάθε τάισμα, να σκουπίζετε τα πάνω και τα κάτω ούλα με ένα βρεγμένο κομμάτι γάζα.
Μόλις σκάσουν τα πρώτα του δοντάκια, να τα βουρτσίζετε δύο φορές την ημέρα – κυρίως το πρωί και το βράδυ – χρησιμοποιώντας κατά προτίμηση τη λεγόμενη βρεφική δακτυλική οδοντόβουρτσα και την αντίστοιχη βρεφική οδοντόκρεμα σε μορφή ζελέ. Στο εμπόριο κυκλοφορούν επίσης και ειδικά μαντηλάκια για τον καθαρισμό των νεογιλών δοντιών τα οποία περιέχουν γεύσεις φρούτων και τη φυσική γλυκαντική αντιτερηδονογόνο ουσία ξυλιτόλη. Μερικοί γιατροί προτείνουν να βουρτσίζετε και τη γλώσσα του παιδιού αν αυτό είναι εφικτό. Μετά το βραδινό βούρτσισμα, μην δώσετε στο παιδί σας να πιει το γάλα του ή οτιδήποτε άλλο εκτός από νερό.
…Και πριν καλά καλά το καταλάβετε, θα πετάξετε το πρώτο του δοντάκι στα κεραμίδια!
Με την συνεργασία του κ. Νικόλαου Τουρνά (Παιδοοδοντίατρος)