Τα «ατυχήματα» των διακοπών

Kαθαρός ουρανός, θάλασσα τιρκουάζ, δροσερό αεράκι. Πόσο όμορφες είναι οι διακοπές! Δεν προλαβαίνετε να το πείτε (καμιά φορά ούτε να το σκεφτείτε) και κάτι συμβαίνει. Τι κάτι; Εξαρτάται από την ηλικία των παιδιών σας. Οι εκπλήξεις κυμαίνονται από ψηλό πυρετό, εάν είναι βρέφος έως έξι μηνών (τα δόντια του; οι αμυγδαλές του;) έως πέσιμο από την τραμπάλα με συνέπεια ένα πρησμένο χέρι ή σχισμένα χείλη, εάν είναι έξι ετών. Ενδιαμέσως εμφανίζονται τα πάντα: εξανθήματα των διακοπών, εξωτερική ωτίτιδα από τις βουτιές στη θάλασσα, διάρροια.

Στις διακοπές, τα παιδιά αρρωσταίνουν ή πονούν όπως ακριβώς και στο σπίτι. Έχουμε μάλιστα την εντύπωση ότι το παθαίνουν ακόμη πιο συχνά. Με επιπλέον μειονέκτημα να βρισκόμαστε μακριά από όσα συνήθως μας δημιουργούν μια αίσθηση ασφάλειας, π.χ. τον παιδίατρο και το ιατρείο. Τι θα κάνουμε;

Αρχικά επικοινωνούμε με τον παιδίατρό του, περιγράφουμε την κατάσταση του μικρού μας και αυτός θα μας καθοδηγήσει για το αν χρειάζεται να περιμένουμε ή να ζητήσουμε βοήθεια από ειδικό παιδίατρο της περιοχής.

Εάν κριθεί ότι το περιστατικό χρειάζεται άμεση επέμβαση, η υποχρεωτική επιλογή μας είναι το Κέντρο Υγείας. Είναι το ίδιο; Εμείς ελπίζουμε ότι θα φροντίσουν το παιδί μας με αποτελεσματικότητα και προσοχή. Θα γίνει αυτό σε ένα μη εξειδικευμένο νοσοκομείο; Ναι, θα γίνει. Γιατί όλοι οι γιατροί μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα επείγον περιστατικό, είτε πρόκειται για ενήλικα είτε για παιδί. Ωστόσο είναι αλήθεια ότι ένα παιδιατρικό επείγον περιστατικό διαφέρει, γιατί διαφέρει το νευρικό σύστημα, η συμπτωματολογία, ακόμη και η ψυχολογική προσέγγιση του ασθενούς. Γι’ αυτό, εάν στο σταθμό Πρώτων Βοηθειών του νοσοκομείου φτάσει εάν παιδί, καλό είναι να κληθεί αμέσως παιδίατρος, ο οποίος θα αποφασίσει και εάν συντρέχει λόγος νοσηλείας. Ευτυχώς, το απρόβλεπτο που βρίσκει το παιδί μας δεν είναι πάντα τόσο σοβαρό που να χρειάζεται να πάμε τρέχοντας στο νοσοκομείο. Όταν, όμως, είμαστε σε διακοπές, ακόμη και για περιστατικά «μη επείγοντα», το νοσοκομείο μας φαίνεται πάντα το καλύτερο μέρος για να ζητήσουμε βοήθεια.

Στην πραγματικότητα όχι. Γιατί το νοσοκομείο είναι προετοιμασμένο για την αντιμετώπιση ενός συγκεκριμένου φόρτου εργασίας. Εάν λοιπόν τρέχουμε εκεί για μια απλή γρίπη, υπερφορτώνουμε την υπηρεσία και την κάνουμε λιγότερο αποτελεσματική για τις περιπτώσεις που υπάρχει πραγματική ανάγκη. «Σωστό, πολύ σωστό, αλλά ένας μικρός και γρήγορος έλεγχος, έτσι για να είμαστε πιο ήσυχοι…;»

Και όμως, ο γρήγορος έλεγχος μπορεί να μετατραπεί σε εξάωρη αναμονή, καθώς όλοι οι σταθμοί Πρώτων Βοηθειών λειτουργούν βάσει μιας πολύ λογικής αρχής. Δίνεται προτεραιότητα στα πιο σοβαρά περιστατικά, και οι υπόλοιποι περιμένουν στην αίθουσα αναμονής.

Συνήθως, στις παραθεριστικές περιοχές υπάρχουν κέντρα υγείας, που λειτουργούν σε καθημερινή βάση. Εκεί θα σας φανούν πολύτιμες οι υπηρεσίες του γενικού ιατρού, που θα φροντίσει πληγές και μώλωπες ή θα δώσει αγωγή για εξανθηματικές ασθένειες. Ασφαλώς, εάν χρειάζεται πιο εμπεριστατωμένη εξέταση ή διαφορετικού είδους επέμβαση, οι γονείς παραπέμπονται στο πιο κοντινό νοσοκομείο.

Σε κάθε περίπτωση, συγκρατήστε το άγχος σας και δεχτείτε το φιλοσοφικά.

Υπάρχουν περιπτώσεις που πρέπει να τρέχετε στο σταθμό Πρώτων Βοηθειών, χωρίς καθυστέρηση:

–  απώλεια αισθήσεων (εξασφαλίζουμε ότι έχει ανοικτούς τους αεραγωγούς σε θέση ανάρρωσης, επαρκή αερισμό και καρδιακή λειτουργία, ειδάλλως θα χρειασθεί να προχωρήσουμε στη βασική ανάνηψη – CPR)

–  τραυματισμός κεφαλής  (θα μας ανησυχήσει η αφύσικη υπνηλία, εμετοί, έντονη κεφαλαλγία, σπασμοί, απώλεια συνείδησης, ή πτώση του επιπέδου συνείδησης)

–  σπασμοί

–  βαθύ κόψιμο (πρέπει να ελέγξουμε την αιμορραγία πιέζοντας τοπικά επί 5-10 λεπτά, εάν πρόκειται περί αρτηρίας. Χρειάζεται αφαίρεση ξένων σωμάτων, σχολαστικός καθαρισμός και πιθανώς τοποθέτηση ραμμάτων στον υγειονομικό σταθμό. Επίσης ελέγχουμε την κατάσταση εμβολιασμού του παιδιού)

–  υποψία κατάγματος (νάρθηκας, ακτινογραφία)

–  κρίση άσθματος (εισπνεόμενα φάρμακα ή και κορτιζόνη σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού. Σε οξεία εκδήλωση αλλεργίας ίσως χρειασθεί άμεσα ένεση αδρεναλίνης)

–  αφυδάτωση (εμετός, διάρροιες, ηλίαση)

–  πυρετός πάνω από 38,5^οC, ενώ η κατάσταση του παιδιού επιδεινώνεται (υποφέρει, είναι άτονο, δεν αντιδρά στα αντιπυρετικά, εκδηλώνεται με εξάνθημα, συνοδεύεται από υπνηλία ή άλλα σοβαρά συμπτώματα όπως έντονη κεφαλαλγία, κοιλιακό άλγος, χωλότητα)

–  σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις (άσθμα, έντονο οίδημα προσώπου ή καταπληξία χρειάζονται αδρεναλίνης ένεση όπως αναφέρεται προηγούμενα)

–  ωτίτιδα με υψηλό πυρετό

– πνιγμονή σε νερό πισίνας ή θάλασσας

–  Ένα σπασμένο γυαλί κρυμμένο κάτω μέσα στην άμμο και το ποδαράκι του μικρού σας τρέχει αίμα ποτάμι. Πλύνετε αμέσως την πληγή με άφθονο νερό, τυλίξτε το σφιχτά με ένα καθαρό πανί και τρέξτε στο Πρώτων Βοηθειών.

–  Πέρα από τη φροντίδα του τραύματος έχετε άλλο ένα καθήκον, να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας. Η θέα της πληγής είναι ήδη αρκετά τρομακτική για το μικρό. Εάν νιώσει το άγχος και το φόβο σας, τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα.

–  Όταν πηγαίνετε το παιδί στο Πρώτων Βοηθειών, προσπαθήστε να κινηθείτε γρήγορα, αλλά συνεχίστε να του μιλάτε σε φυσιολογικό τόνο, εξηγώντας του τι συνέβη και πού πηγαίνετε.

–  Εάν μπορείτε, πάρτε το αγκαλιά και κρατήστε το σφιχτά πάνω σας. Έτσι θα το ησυχάσετε και θα το ζεστάνετε, γιατί μια τυπική αντίδραση στο σοκ είναι το κρύο.

–  Στο σταθμό Πρώτων Βοηθειών εξηγήστε τι συνέβη καθαρά και χωρίς πανικό. Όσο περιμένετε, προσπαθήστε να αποσπάτε την προσοχή του παιδιού με ιστορίες ή εξηγώντας του με απλά λόγια όσα γίνονται γύρω σας.

–  Αν κατάπιε κάτι και δεν μπορεί να αναπνεύσει, χτυπήστε το σταθερά στην πλάτη κρατώντας το με το κεφάλι προς τα κάτω. Το ξένο σώμα θα βγει. Σε μεγαλύτερα παιδιά χρησιμοποιήστε το χειρισμό Heimlich πιέζοντας από την κοιλιά μέσα προς τον θώρακα πάνω.

–  Μην ξεχνάτε, ότι σε ένα νοσοκομείο βρίσκονται άνθρωποι με κάθε είδους προβλήματα και το παιδί μπορεί να αναστατωθεί.

–  Εάν είστε πολύ νευρική, απομακρυνθείτε όση ώρα εξετάζουν το παιδί οι γιατροί. Η θεραπεία θα είναι πιο γρήγορη, και όσο κι αν δεν το πιστεύετε, το μικρό θα είναι λιγότερο ταραγμένο.

–  Μετά από μια άσχημη περιπέτεια, του αξίζουν όσα χάδια μπορείτε να του δώσετε.

Με την συνεργασία της κας Χρυσάνθης Λαθήρα (παιδίατρος)