«Πρόσφατα είπα στην 9χρονη κόρη μου ότι δεν θα μπορέσω να παραστώ στον αθλητικό αγώνα που θα συμμετείχε, λόγω επαγγελματικών μου υποχρεώσεων. Λίγο αργότερα, διάβασα μια συνέντευξη του πρώην επικεφαλής της Pimco, Mohamed El-Erian, όπου εξηγούσε γιατί παραιτήθηκε από τη θέση η οποία του πρόσφερε $100 εκατ. τον χρόνο. Η 10χρονη κόρη του, είπε, του έδωσε μια λίστα με 22 «ορόσημα» της ζωής της, τα οποία ο ίδιος είχε χάσει λόγω δουλειάς: Μεταξύ αυτών η πρώτη μέρα στο σχολείο, συναντήσεις γονέων με τους δασκάλους και μια αποκριάτικη έξοδος. Αν και είχε σοβαρούς λόγους για όλες τις «απουσίες», συνειδητοποίησε ότι κανένα από τα πιεστικά meetings, ταξίδια κ.λπ. δεν είχε ιδιαίτερη σημασία σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Οπότε κι εγώ ακύρωσα το επαγγελματικό ραντεβού μου και πήγα στον αθλητικό αγώνα της κόρης μου – και ήταν υπέροχα. Δυστυχώς, πάρα πολλοί επιτυχημένοι άνδρες -ειδικά επιχειρηματίες- έχουν πολύ κακή σχέση με τα παιδιά τους. Έχω γνωρίσει έναν μεγιστάνα, που έπειτα από δύο χρόνια γνωριμίας, μου εκμυστηρεύθηκε ότι ένιωθε σαν να μην έχει παιδιά. Μιλούσε για τα ενήλικα παιδιά του με περιφρόνηση. Τον είχαν απογοητεύσει τόσο, που τα είχε σχεδόν διαγράψει από τη ζωή του. Όπως πάρα πολλοί αυτοδημιούργητοι άνδρες, ένιωθε ότι οι γιοι και οι κόρες του είναι κακομαθημένοι, δεν έχουν δίψα για δουλειά ούτε εργασιακή ηθική, ενώ παράλληλα δεν εκτιμούν το πόσο προνομιούχοι είναι. Είμαι βέβαιος ότι και τα παιδιά αυτά από την πλευρά τους θα έχουν ζητήματα με τον πατέρα τους. Τα παιδιά των επιτυχημένων ανδρών κατά κανόνα απολαμβάνουν υλικές ανέσεις. Συχνά όμως επιζητούν τη μεγαλύτερη προσοχή του workaholic πατέρα τους. Ο Steve Jobs, ο πιο δημοφιλής επιχειρηματίας της εποχής μας, είχε πει: «Δεν ήθελα να γίνω πατέρας, γι’ αυτό δεν έγινα» όσον αφορά τη νόθα κόρη του, Lisa. Και εκείνη είπε για τον Jobs: «Δεν ζούσαμε μαζί, αλλά κάποιες ημέρες περνούσε από το σπίτι μας. Εκείνος, ένας θεός ανάμεσα σε εμάς του θνητούς, για λίγα φορτισμένα λεπτά ή ώρες». Απέκτησαν μια κάπως καλύτερη σχέση όταν εκείνη μεγάλωσε. Αλλά προφανώς ένας από τους λόγους που ο Jobs ανέθεσε στον Walter Isaacson τη βιογραφία του, ήταν γιατί ήθελε να τον γνωρίσουν τα παιδιά του (κάποια από αυτά). Θα μπορούσε όμως να το έχει πετύχει πολύ ευκολότερα, περνώντας λίγο χρόνο μαζί τους. Ο μεγιστάνας επιχειρηματίας Sir Howard Stringer ήταν πρακτικώς ο πρώτος «ξένος» που ανέλαβε τη διοίκηση μεγάλης ιαπωνικής επιχείρησης, του ομίλου Sony. Για να το πετύχει χρειάστηκε τεράστια προσπάθεια και τεράστιες θυσίες. Σε μια συνάντηση με το προσωπικό εργοστασίου της Sony που κινηματογραφήθηκε, δήλωσε στους παρευρισκόμενους: «Δεν βλέπω πολύ την οικογένειά μου… Η οικογένειά μου είστε εσείς». Αναρωτιέμαι πώς εξέλαβαν τα παιδιά του αυτό το σχόλιο. Ένας από τους λόγους που οι επιτυχημένοι άνδρες χάνουν την επαφή με τα παιδιά τους είναι το διαζύγιο. Καθώς γίνονται πιο ισχυροί, πιο πλούσιοι και διάσημοι, οι άνδρες συχνά αποφασίζουν ότι η γυναίκα που παντρεύτηκαν όταν ήταν νέοι δεν είναι πλέον η κατάλληλη σύζυγος. Και όταν εμπλέκονται μεγάλα ποσά, τα διαζύγια έχουν συχνά πικρές παραμέτρους. Ο Wilbur Smith, ο 81 ετών πετυχημένος συγγραφές και εκατομμυριούχος, έχει παντρευτεί τέσσερις φορές και συνεχίζει να γράφει μυθιστορήματα. Πρόσφατα είπε σε μια συνέντευξή του: «Έχω τρία παιδιά από προηγούμενους γάμους, δύο υιούς και μία θυγατέρα, αλλά δεν είμαστε κοντά και δεν τα βλέπω ποτέ». Θεώρησα ότι ήταν ένα απελπιστικά θλιβερό σχόλιο. Στην πραγματικότητα, το να στήσεις μια εταιρία και να βγάλεις μια περιουσία δεν είναι εύκολη δουλειά, και οι περισσότεροι απ’ όσους το πετυχαίνουν είναι εγωιστές και εμμονικοί. Τα στοιχεία χαρακτήρα που παρουσιάζουν κατά κανόνα οι επιχειρηματίες (εξουσιαστικές τάσεις, ανυπομονησία, εγωπάθεια και αυτοπεποίθηση)  γίνονται πιο έντονα όσο ανεβαίνουν τις ιεραρχικές κλίμακες. Την ίδια ώρα, η ίδρυση μιας επιχείρησης απαιτεί επίσης να αναλαμβάνεις ρίσκα, τα οποία συχνά διακυβεύουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό, γεγονός που από μόνο του δημιουργεί εντάσεις σε μια σχέση. Αναπόφευκτα τα παιδιά γίνονται «παράπλευρη απώλεια» σε ένα τόσο αγχωμένο σπιτικό. Ο δημοσιογράφος του Forbes, Paul Brown, έγραψε: «Έχω κάνει εκ βαθέων συζητήσεις με 3.000-4.000 επιχειρηματίες στα 30 χρόνια που δουλεύω… Κι έχω ακούσει επιχειρηματίες να λένε ότι αγωνίζονται να εξισορροπήσουν την προσωπική ζωή με τη δουλειά τους… Δεν έχω, όμως, ακούσει κανέναν να μου πει ότι κατάφερε να ισορροπήσει την προσωπική ζωή και τη δουλειά». Ορισμένοι επιχειρηματίες αρνούνται να θυσιάσουν ακόμη και τα χόμπι τους. Ο David Kershaw, ιδρυτής του M&C Saatchi και πατέρας δύο εφήβων, έγραψε: «Αφιερώνω πρόσθετα στη δουλειά μου περίπου τρεις νύχτες την εβδομάδα, αλλά και πάλι η Arsenal και το γκολφ καταφέρνουν να απορροφούν τεράστια κομμάτια από τον ψυχαγωγικό μου χρόνο… Η γυναίκα μου κουβαλάει όλο το βάρος της καθημερινής διαχείρισης… Σε καμία περίπτωση δεν είμαι παράδειγμα προς μίμηση». Προφανώς, κάθε σωστός επιχειρηματίας γνωρίζει από παζάρια και, συνειδητά ή όχι, πολλοί αποφασίζουν ότι η προσωπική δόξα είναι πιο σημαντική από την οικογενειακή ευτυχία. Πηγή: Financial Times