Ο μπαμπάς Νίκος διηγείται:«Το προηγούμενο βράδυ πρέπει να πέρασα μία ώρα κουνώντας την κόρη μου, γεγονός απόλυτα φυσιολογικό για κάθε γονιό που αγαπάει το παιδί του. Μόνο που η δική μου αφιέρωσε τα τελευταία λεπτά πριν κοιμηθεί φωνάζοντας “όχι εσύ, θέλω τη μαμά”. Και δεν ήταν η πρώτη φορά που η κόρη μου με απέρριπτε. Πριν ένα μήνα, στην πιτσαρία της γειτονιάς μας, αρνήθηκε να την ταΐσω, εκδηλώνοντας την άρνησή της με δυνατές φωνές. Μια άλλη μαμά, που έγινε μάρτυρας του συμβάντος με κοίταζε επιτιμητικά, σαν να ήμουν ο διαβολομπαμπάς.». Μήπως φταίει ο μπαμπάς; Η απόρριψη που εισπράττει ο πληγωμένος μπαμπάς συναντάται σε πολλές οικογένειες, μας λέει η ψυχολόγος Νέλλυ Θεοδοσίου. Σε αυτές λοιπόν τις περιπτώσεις αυτό που θα πρέπει κυρίως να αναρωτηθούμε είναι «γιατί;». Γιατί το παιδί δείχνει την απόρριψή του και πόσο έντονη είναι αυτή; Μήπως σας έχει συνδέσει με κάτι δυσάρεστο, όπως ότι ο μπαμπάς είναι αυτός που θα το πάει στο γιατρό ή θα το ξυπνήσει το πρωί, ενώ η μαμά είναι εκείνη που θα το συνοδεύσει στο πάρκο, στη βόλτα και θα παίξει μαζί του; «Κάποια πράγματα που μοιάζουν φυσιολογικά στους ενηλίκους τα παιδιά δεν έχουν τον ορθολογισμό να τα διακρίνουν». Τα νήπια συνήθως καθοδηγούνται από τη στιγμή. Επίσης, πολύ συχνά είναι παράλογα. Ωστόσο, αυτή η εύνοια ή η απόρριψη ενός γονιού μπορεί να έχει τις ρίζες της στη βρεφική ακόμη ηλικία. Αν το βρέφος δεν έχει αισθανθεί το χάδι ή την παρουσία του ενός γονιού από πολύ μικρή ηλικία, ίσως στρέψει το θυμό του μετά από ένα δύο χρόνια στο γονιό που του δημιούργησε την έλλειψη. Μήπως φταίει η μαμά; Η Έλσα όταν γέννησε το πρώτο της παιδί γκρίνιαζε σε όλους πως δεν είχε την παραμικρή βοήθεια. Ο άντρας της σίγουρα δεν ανήκε σε εκείνη την κατηγορία των πολύ βοηθητικών συζύγων, που θα σηκωθούν το βράδυ ή θα αλλάξουν την πάνα, ωστόσο κάθε φορά που πήγαινε να κάνει την παραμικρή δουλειά, όπως το να ζεστάνει το γάλα του μωρού, εκείνη του έκανε παρατήρηση πως το κάνει λάθος. Κάτι η κούραση, κάτι ο θυμός της για το ότι εκείνος ήταν απρόθυμος, και η Έλσα κατάφερε το ανεπιθύμητο: να μην ασχολείται εκείνος καθόλου και ποτέ με το μωρό. Αν τον θεωρούσε άχρηστο, τότε θα την επιβεβαίωνε, της είπε θυμωμένος. Μεγαλώνοντας το μωρό, εκείνος εξακολουθούσε να νιώθει εξοστρακισμένος, μια που ο μικρός ήθελε να ασχολείται μαζί του μόνο η Έλσα, και εκείνη νιώθει πιο κουρασμένη από ποτέ. Κάθε φορά που μιλούσε γι’ αυτό, έλεγε απλώς ηττημένα: «Κακά τα ψέματα, οι άντρες δεν ασχολούνται με τα παιδιά». Στην ουσία, δηλαδή, η μαμά αναπαράγει έναν ακόμη οικογενειακό μύθο του στυλ «οι άντρες δεν χρειάζεται να τα ξέρουν όλα» ή «η γυναίκα κάνει το σπίτι». Ωστόσο, οι μύθοι αυτοί δημιουργήθηκαν σε άλλες εποχές, και εκείνη τη συγκεκριμένη περίοδο βόλεψαν και απλώς λειτούργησαν καλά κάπου. Σήμερα όμως που οι άνθρωποι συζητούν, μπορούν να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους και –γιατί όχι; – να συγκρούονται αν χρειαστεί, αυτοί οι μύθοι είναι άχρηστοι και δυσλειτουργικοί για την καθημερινότητα του ζευγαριού. Αν λοιπόν το παιδί αποφεύγει τον ένα γονιό, σκεφτείτε μήπως είστε εσείς που το προκαλέσατε αυτό. Γιατί τα νήπια μας απορρίπτουν; Όταν πρόκειται για νήπια ο γενικός κανόνας είναι ένας: Τα μικρά παιδιά αναζητούν τη γονική προσοχή –αρνητική και θετική– και όσο βλέπουν πως ο ενήλικος ενοχλείται από την απόρριψή τους εκείνα με μαθηματική ακρίβεια θα το επαναλάβουν. Φυσικά, εννοείται πως θύματα της απόρριψης δεν είναι μόνο οι μπαμπάδες. Εξίσου άσχημα μπορούν να φερθούν και στις μαμάδες. Χαρακτηριστικό είναι το σενάριο που αναφέρει ο παιδαγωγός και συγγραφέας του βιβλίου Bringing Up Happy Children (Μεγαλώνοντας ευτυχισμένα παιδιά) Ντόρο Μάρντεν. Ο συγκεκριμένος επιστήμονας δούλεψε πάνω από 20 χρόνια με γκρουπ ενηλίκων και έχει εκατοντάδες παραδείγματα σχετικά με την εύνοια των νηπίων. Ο δόκτωρ Μάρντεν υποστηρίζει πως εκείνες που συνήθως έχουν τα περισσότερα παράπονα είναι οι μαμάδες. Συχνά παραπονούνται πως ενώ εκείνες είναι οι εργάτριες στο σπίτι, πως περνούν τα πάνδεινα με τα παιδιά, όταν ο μπαμπάκας πλησιάζει την πόρτα τον αντιμετωπίζουν σαν τον μεγάλο απελευθερωτή. Σαν να λέμε πως εκείνες τραβάνε τη λάντζα και εκείνοι απολαμβάνουν ένα υπέροχο δείπνο σε καθαρά πιάτα. Ο δόκτωρ Μάρντεν συμβουλεύει: «Αποφύγετε την αντίδραση, περάστε στη δράση. Αρχικά, ξεκαθαρίστε πως το παιδί είναι νήπιο και εσείς οι ενήλικες. Αν το παιδί αντιδράει, ίσως να θέλει να σας δείξει την αυτονομία του». Ίσως πάλι με αυτόν τον τρόπο σας ζητάει να του αφιερώσετε περισσότερο χρόνο, κυρίως ποιοτικό. Να παίξετε μαζί του, να του διαβάσετε ένα παραμύθι, να απαντήσετε στις ερωτήσεις του, όσο κι αν σας εκνευρίζουν. Εσείς, ως ώριμοι ενήλικες, ίσως δεν έχετε σκεφτεί πως και τα παιδιά βαριούνται τη ρουτίνα. Μήπως θα έπρεπε να τους αφιερώσετε μια ολόκληρη μέρα για παιχνίδι, διασκέδαση, να αποδράσετε μαζί τους στην εξοχή; Πώς να αντιμετωπίσω την απόρριψη; Πέντε είναι τα μυστικά της επαφής. μας λέει ο δόκτωρ Μάρντεν Απλά λόγια, Επανάληψη Χαμηλός τόνος φωνής Χιούμορ: Τα αστεία, τα γαργαλητά, τα γέλια κάνουν πάντα καλό στην επικοινωνία. Και τέλος, το πιο βασικό: Η συνεργασία. Να ξεχάσουν και οι δυο γονείς ζήλιες και ανταγωνισμούς και να συνεργαστούν. Ας μην ξεχνάμε πως η προτίμηση του παιδιού μπορεί να αποβεί πολύ βοηθητική και προς τους δύο. Αν το παιδί δεν θέλει να του διαβάσει παραμύθι ο μπαμπάς, η μαμά θα πρέπει να πει: «Μα εγώ θέλω να ακούσω την ιστορία από τον μπαμπά». Θυμηθείτε πως είστε ομάδα Καθώς το νήπιο μεγαλώνει και αναπτύσσεται συναισθηματικά, αρχίζει να συνειδητοποιεί την καλοσύνη, την ευγένεια, την αγάπη. Τότε από μόνο του θα δείξει περισσότερη καλοσύνη στον μη αγαπημένο του γονιό. Σύμφωνα με τον δόκτορα Μάρντεν, μεγαλώνοντας τα παιδιά συνειδητοποιούν πως ίσως μοιάζουν περισσότερο στον ένα γονιό, ίσως και σε αυτόν που μέχρι πρότινος δεν του έδειχναν την προτίμησή τους. Ασυναίσθητα λοιπόν αρχίζουν να τον αντιγράφουν, να απολαμβάνουν την παρέα του, να περνούν περισσότερη ώρα μαζί του και τελικά να αναπτύσσουν πολύ πιο στενή σχέση. Το παν είναι να γίνει η αρχή. Και για την αρχή πάντα χρειάζονται δύο. Με τη συνεργασία της Νέλλυς Θεοδοσίου, ψυχολόγου-παιδοψυχολόγου.