Όταν ήμουν έφηβη, απέφευγα τη σοκολάτα, γιατί είχα διαβάσει ότι μπορεί να σου δημιουργήσει ακμή και φυσικά το να αποκτήσω σπυράκια ήταν το τελευταίο πράγμα που ήθελα να μου συμβεί σε εκείνη την ηλικία. Αργότερα, η σύνδεση της σοκολάτας με την ακμή καταρρίφθηκε -ευτυχώς-, αλλά κατά καιρούς διάφοροι, λιγότερο ή περισσότερο σχετικοί με το θέμα, έρχονται να μας θυμίσουν ότι δεν πρέπει να το παρακάνουμε με τη σοκολάτα, γιατί μπορεί να καταστρέψουμε το δέρμα μας. Εκτός όμως από αυτόν, κατά καιρούς πολλοί άλλοι διατροφικοί μύθοι και θεωρίες έχουν διατυπωθεί, υποστηριχθεί και στη συνέχεια καταρριφθεί. Ας δούμε κάποιους από αυτούς. Ο μύθος: Τα αυγά κάνουν κακόΗ αλήθεια: Πράγματι, τα αυγά περιέχουν χοληστερίνη (περίπου 200 mg το ένα) και είναι επιβεβαιωμένο ότι η αυξημένη χοληστερίνη μπορεί να επιβαρύνει την υγεία μας. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με έρευνες, οι υγιείς άνθρωποι μπορούμε να καταναλώνουμε αυγά (οι συστάσεις επιτρέπουν τέσσερα την εβδομάδα ή και περισσότερα ανάλογα με την ομάδα πληθυσμού στην οποία αναφέρονται) και μάλιστα μας κάνουν καλό (παρέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και είναι μία πολύ καλή πηγή σεληνίου, ιωδίου και βιταμινών Β2, Β12 και D). Τι γίνεται με τη χοληστερίνη; Τη χρησιμοποιεί το σώμα μας για διάφορες διαδικασίες και στη συνέχεια παράγει λιγότερη ποσότητα το ίδιο. Όσον αφορά όσους έχουν υψηλή χοληστερίνη ή κάποιο άλλο μεταβολικό πρόβλημα (π.χ. διαβήτη), αυτοί θα πρέπει να αρκούνται στα 2 αυγά την εβδομάδα.Ο μύθος: Οι υδατάνθρακες παχαίνουνΗ αλήθεια: Δεν παχαίνουν οι υδατάνθρακες -όπως κατά καιρούς έχουν υποστηρίξει πολλές δίαιτες, με πρώτη την Άτκινς-, αλλά οι πολλές θερμίδες. Σίγουρα οι κακής ποιότητας και οι απλοί υδατάνθρακες, όπως το άσπρο ψωμί, τα γλυκά και τα αρτοσκευάσματα-ζύμες, κάνουν κακό στην υγεία της καρδιάς και αυξάνουν τις πιθανότητες για διαβήτη. Όμως, το ψωμί και τα ζυμαρικά ολικής άλεσης, τα λαχανικά και τα φρούτα μόνο καλό κάνουν, δίνοντάς μας μεταξύ άλλων αρκετές φυτικές ίνες, που μας χορταίνουν. Οι έρευνες, πάντως, έχουν δείξει ότι είτε η δίαιτα είναι χαμηλή σε υδατάνθρακες είτε σε λίπος, μακροπρόθεσμα η απώλεια βάρους είναι ανάλογη. Επιπλέον, είναι πιο εύκολο να κρατήσουμε τις δίαιτες που δεν περιορίζουν υπερβολικά τους υδατάνθρακες. Ο μύθος: Νιώθουμε λαχτάρα για ορισμένα φαγητά επειδή μας λείπουν τα συστατικά τουςΗ αλήθεια: Αυτό δεν ισχύει, εκτός αν είμαστε ελάφια ή τάρανδοι (την άνοιξη αναζητούν αλάτι, γιατί έχουν ανάγκη από συγκεκριμένα μέταλλα και ιχνοστοιχεία). Οι υπόλοιποι λαχταράμε συγκεκριμένα τρόφιμα κυρίως για ψυχολογικούς-συναισθηματικούς λόγους (συνήθως όταν ακολουθούμε μία διατροφή που μας περιορίζει ή που τη βρίσκουμε βαρετή). Υπάρχει μόνο ένα στοιχείο στον οργανισμό μας, ο σίδηρος, του οποίου η έλλειψη μας προκαλεί λιγούρες, αλλά παραδόξως δεν λαχταράμε ούτε μοσχαρίσιο κρέας ούτε συκώτι, που θα μας βοηθούσαν να γεμίσουμε τις αποθήκες του σιδήρου στον οργανισμό μας. Σε μια τέτοια περίπτωση έλλειψης, καταναλώνουμε παγάκια ή τα ακόμα πιο περίεργα λάσπη ή/και τσιμέντο. Γιατί; Οι επιστήμονες δεν ξέρουν ακριβώς, αλλά εικάζουν ότι η έλλειψη σιδήρου επηρεάζει τους μηχανισμούς της όρεξης στον οργανισμό. Ο μύθος: Παχαίνω εξαιτίας της γλουτένηςΗ αλήθεια: Αν υποθέσουμε ότι το σώμα μας δεν μπορούσε να μεταβολίσει κάτι, όπως η γλουτένη στην προκειμένη περίπτωση, τότε θα αδυνατίζαμε, δεν θα παχαίναμε, αφού δεν θα παίρναμε τις θερμίδες. Σε κάθε περίπτωση, η δυσανεξία ή η αλλεργία στα τρόφιμα δεν μας παχαίνει, απλώς μας ενοχλεί. Γιατί αδυνατίζουμε άμα τα κόψουμε; Αν αποκλείσουμε μία ομάδα τροφίμων, αμέσως μειώνονται οι επιλογές μας και σίγουρα καταναλώνουμε τελικά λιγότερες θερμίδες. Η γλουτένη ενοχλεί όσους υποφέρουν από κοιλιοκάκη (ένα αυτοάνοσο νόσημα) ή από δυσανεξία στη γλουτένη (τα συμπτώματα είναι αδικαιολόγητη κούραση και έντονο πρήξιμο μετά την κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν γλουτένη) και χρειάζεται να διαγνωστεί από κάποιον ειδικό. Ο μύθος: Οι θερμίδες που τρώμε αργά το βράδυ μας παχαίνουν περισσότεροΗ αλήθεια: Οι θερμίδες είναι θερμίδες και δεν παίζει ρόλο για το αν θα παχύνουμε το πότε τις παίρνουμε, αλλά ο συνολικός αριθμός που λαμβάνουμε σε καθημερινή βάση. Ο μύθος: Χρειάζεται να κάνουμε αποτοξίνωση πού και πούΗ αλήθεια: Το σώμα μας έχει τους δικούς του μηχανισμούς για να αποτοξινώνεται και είναι το συκώτι, η σπλήνα και τα νεφρά. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι αν πίνουμε μόνο χυμούς ή τρώμε μόνο σούπες για κάποιες ημέρες τα βοηθάμε να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τον κ. ΧΑΡΗ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΠΟΥΛΟ, MMedSci.SRD, κλινικό διαιτολόγο-βιολόγο, μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Μελέτης Παραγόντων Κινδύνου για Αγγειακά Νοσήματα (Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν., site: www.dimosthenopoulos.gr.).