Το συγγενές μυϊκό ραιβόκρανο είναι μια ακούσια σύσπαση των μυών της περιοχής του αυχένα, που αναγκάζει το μωρό να κρατάει το κεφάλι ή το λαιμό του σε πλάγια κάμψη, με το πηγούνι του να στρέφεται προς την αντίθετη πλευρά. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τα συνθετικά ραιβό + κρανίο, που σημαίνει στραβό κρανίο. Πρόκειται για μια συγγενής παραμόρφωση, που εμφανίζεται με συχνότητα 1/300 γεννήσεις και μπορεί να ταλαιπωρήσει το νεογέννητο τους πρώτους μήνες της ζωής του.
Από τι προκαλείται;
Συνηθέστερη αιτία είναι ο τραυματισμός ή βράχυνση (κόντεμα) του στερνο-κλειδομαστοειδούς μυός, που είναι πολύ σημαντικός μυς για τη στήριξη και την κίνηση της κεφαλής. Ο τραυματισμός μπορεί να προκληθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, εξαιτίας της κακής θέσης του μωρού στη μήτρα. Επίσης, κατά τη διαδικασία του τοκετού, όπου ο μυς τραυματίζεται στην προσπάθεια εξώθησης – κυρίως όταν η εγκυμονούσα έχει στενή λεκάνη ή το παιδί δεν κατεβαίνει με το κεφάλι. Σχετικά συχνότερα παρατηρείται το ραιβόκρανο σε περιπτώσεις δίδυμης κύησης, όπου το μωρό που βγαίνει πρώτο τραυματίζει το αδερφάκι του με τα πόδια στην προσπάθεια εξώθησης.
Πώς εμφανίζεται;
Η παθολογική αυτή κατάσταση αναγνωρίζεται από το εξόγκωμα που υπάρχει στην πλευρά του βραχυμένου ή τραυματισμένου μυός. Έτσι, όταν ο μυς συσπάται, αναγκάζει το κεφάλι του νεογνού να βρίσκεται σε στροφή και πλάγια κάμψη, δηλαδή να γέρνει προς τον πάσχοντα μυ και με κλίση προς την απέναντι υγιή πλευρά. Επιπλέον, αν το μωρό σας πάσχει από ραιβόκρανο, θα παρατηρήσετε ότι δεν μπορεί να σας παρακολουθήσει καθώς κινείστε από τη μία πλευρά του προς την άλλη.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η πάθηση έχει καλή πρόγνωση, αν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Αλλιώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε δευτερογενή προβλήματα, όπως ασυμμετρία σε πρόσωπο και μάτια, πλαγιοκεφαλία κ.ά. Σε κάθε περίπτωση, η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει να αποκατασταθεί άμεσα το πρόβλημα. Νευρομυϊκές τεχνικές, σαν τη bobath θα μπορούσαν να βοηθήσουν πολύ, αλλά και ολιστικές θεραπείες, όπως η μέθοδος Bowtech, που είναι πλήρως ανώδυνη. Διαφορετικά, ίσως χρειαστεί κολάρο ή ακόμα και χειρουργική αφαίρεση του τμήματος του μυός που έχει υποστεί βλάβη.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το μωρό μας;
Αν το μωρό μας πάσχει από ραιβόκρανο, η γενική αρχή είναι να προσπαθούμε να του δώσουμε ερεθίσματα από την υγιή πλευρά, με στόχο τη διάταση του βραχυμένου ή τραυματισμένου μυός. Έτσι, όταν είναι μπρούμυτα, τοποθετούμε το κεφάλι του με κλίση ανάποδη από την παθολογική. Όταν είναι ανάσκελα, τοποθετούμε το κεφάλι σε αντίθετη φορά από αυτήν της πάθησης και το απασχολούμε από την υγιή πλευρά για να διατηρήσει τη θέση αυτή. Τέλος, όταν είναι στο ριλάξ ή στην αγκαλιά μας, τοποθετούμε τις πηγές ερεθισμάτων (παιχνίδια, τηλεόραση κτλ.) έτσι, ώστε να «αναχαιτίζεται» η πάσχουσα θέση και το κεφάλι του να κινείται προς την αντίθετη μεριά κλίσης του λαιμού.
Με τη συνεργασία της Ιωάννας Δραμπέλη, παιδίατρος.
