Ο Υποκλινικός Υποθυρεοειδισμός είναι η κατάσταση κατά την οποία η βασική ορμόνη του θυρεοειδούς, η θυροξίνη, είναι εντός φυσιολογικών ορίων, ενώ η TSH, ορμόνη με την οποία ο εγκέφαλος (συγκεκριμένα η υπόφυση) ρυθμίζει τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, είναι αυξημένη. Κάποιοι από τους ασθενείς με Υποκλινικό Υποθυρεοειδισμό έχουν γενικά συμπτώματα, όπως κούραση, αίσθημα αδυναμίας, πεσμένη διάθεση και αρνητικά αισθήματα, βραδυκαρδία (χαμηλό καρδιακό ρυθμό, κάτω από 60 σφυγμούς / λεπτό), υπερευαισθησία στο κρύο, δυσκοιλιότητα, αύξηση βάρους, κατακράτηση υγρών, πόνο στις αρθρώσεις και μυϊκές κράμπες, ξηρό δέρμα, αίσθηση φαγούρας, λεπτά και εύθραυστα νύχια, προβλήματα στο μηνιαίο κύκλο και γυναικεία στειρότητα, μειωμένη εφίδρωση, χαμηλό μυϊκό τόνο (μυϊκή υποτονία), υπερπρολακτιναιμία, γαλακτόρροια και αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα. Ωστόσο η πλειοψηφία τους δεν έχει κανένα σύμπτωμα, γι’ αυτό η διάγνωση γίνεται μόνο μετά από εξετάσεις αίματος.
Η συχνότητα του Υποκλινικού Υποθυρεοειδισμού είναι σχετικά μεγάλη, κυμαίνεται από 4 έως 15%, ενώ σε περιοχές με έλλειψη ιωδίου έχει υπολογιστεί σε μελέτη να φτάνει το 23,9%. Οι αιτίες του Υποκλινικού Υποθυρεοειδισμού είναι ίδιες με του κλασικού κλινικού Υποθυρεοειδισμού. Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν αυτοάνοση φλεγμονή του θυρεοειδούς (Hashimoto) με υψηλές συγκεντρώσεις αυτοαντισωμάτων (anti-TPO, anti-TG).
Η σημασία του Υποκλινικού Υποθυρεοειδισμού είναι ότι, ενώ ο θυρεοειδής παράγει σε ικανές ποσότητες τις ορμόνες του, για να διατηρήσει αυτή την παραγωγή υπερλειτουργεί, οπότε σταδιακά θα μειωθεί και θα μεταπέσει στον κλασικό κλινικό υποθυρεοειδισμό. Ήδη όμως σε αυτή την κατάσταση, κατά την οποία ο θυρεοειδής δυσκολεύεται αλλά τα καταφέρνει, δημιουργούνται προβλήματα στον οργανισμό, με κάποια από αυτά να σχετίζονται με την Αναπαραγωγή και την Εγκυμοσύνη.
Η πρώτη διαταραχή που μπορεί να παρατηρηθεί στον Υποκλινικό Υποθυρεοειδισμό είναι η δυσλειτουργία στη διαδικασία της ωορρηξίας. Υπάρχει μελέτη που δείχνει ότι μόνο μία στις τρεις γυναίκες με Υποκλινικό Υποθυρεοειδισμό θα μπορέσει να συλλάβει με φυσικό τρόπο! Η θεραπεία με λεβοθυροξίνη βελτιώνει τα ποσοστά αυτόματης σύλληψης στις υπόλοιπες γυναίκες.
Ο έλεγχος για την παρουσία Υποκλινικού Υποθυρεοειδισμού έχει μεγάλη σημασία και για τις γυναίκες με ιστορικό αποβολών. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν αυξημένο κίνδυνο αποβολής σε γυναίκες με Υποκλινικό Υποθυρεοειδισμό, καθώς και σε ευθυρεοειδικές γυναίκες με θετικά τα αντισώματα εναντίον του θυρεοειδούς (anti-ΤΡΟ). Αναλύσεις μελετών έχουν δείξει ότι οι γυναίκες με θετικά τα αυτοαντισώματα εναντίον του ενζύμου της (θυρεοειδικής υπεροξειδάσης) ΤΡΟ έχουν διπλάσιο ή τριπλάσιο κίνδυνο αποβολής σε σχέση με γυναίκες χωρίς αυτά τα αυτοαντισώματα. Άλλες μελέτες έδειξαν ότι η θεραπεία σε αυτές τις γυναίκες μειώνει τον κίνδυνο αποβολής κατά 52%.
Στην εγκυμοσύνη, ο Υποκλινικός Υποθυρεοειδισμός φαίνεται να έχει επίδραση στην νευροψυχολογική ανάπτυξη των εμβρύων. Σε μελέτη σε παιδιά ηλικίας 7-9 ετών, ο μέσος όρος του δείκτη νοημοσύνης (IQ) ήταν ελαφρά χαμηλότερος στα παιδιά των οποίων οι μαμάδες είχαν υψηλές τιμές TSH κατά τη διάρκεια του 2ου τριμήνου συγκριτικά με τα παιδιά των οποίων οι μαμάδες είχαν φυσιολογικές τιμές TSH. Επίσης, ο Υποκλινικός Υποθυρεοειδισμός φαίνεται να διπλασιάζει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού, γεγονός που μπορεί εν μέρει να δικαιολογήσει τα ευρήματα της προηγούμενης μελέτης.
Πολύ πρόσφατα, τον Ιούνιο του 2014, η Αμερικανική Εταιρεία Θυρεοειδούς εξέδωσε μία οδηγία κατά την οποία οι έγκυες και οι θηλάζουσες γυναίκες οφείλουν να λαμβάνουν συμπλήρωμα διατροφής που να περιέχουν ιώδιο, μιας και είναι απαραίτητο για το σχηματισμό των ορμονών του θυρεοειδούς. Μάλιστα, η έλλειψή του είναι μία ακόμα αιτία Υποκλινικού Υποθυρεοειδισμού, που μπορεί τόσο να επηρεάσει τη φυσιολογική εγκεφαλική ανάπτυξη όσο και να αυξήσει την ευπάθεια σε περιβαλλοντικούς ρυπαντές, όπως τα νιτρώδη και τα θειοκυάνια (που δημιουργούνται και από το κάπνισμα)! Με τη συνεργασία της Βασιλικής Τριάντη (Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος, MD, MSc, PhDc, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών και Συνεργάτης Μαιευτηρίου ΛΗΤΩ, www.endokrinologos-
