Κατασκήνωση: Διακοπές χωρίς τους γονείς

Το αποφασίσατε. Φέτος, που έχει κλείσει πια τα 7, το παιδί σας δεν θα πάει διακοπές στη γιαγιά και στον παππού όπως τα προηγούμενα καλοκαίρια. Ούτε στο σπίτι του καλύτερου φίλου του, όπου ήδη έχει κοιμηθεί μερικά σαββατοκύριακα. Θα πάει διακοπές μόνο του. Όσο εσείς δεν μπορείτε ακόμη να φύγετε από την πόλη, εκείνο θα πάει δύο εβδομάδες σε κάποια παιδική κατασκήνωση, συντροφιά με άλλα παιδάκια της ηλικίας του και, φυσικά, υπό την επίβλεψη ειδικών εκπαιδευτών.

Σας λένε ότι είναι η κατάλληλη στιγμή και η κατάλληλη ηλικία για αυτή την πρώτη φορά που θα του μείνει αξέχαστη. Είναι αλήθεια έτσι τα πράγματα; Οι υπεύθυνοι των κατασκηνώσεων βεβαιώνουν ότι τα παιδιά από τα 7 τους χρόνια, έχοντας πια πάει στο δημοτικό, είναι συνήθως έτοιμα να αντιμετωπίσουν ένα δεκαπενθήμερο διακοπών μακριά από το σπίτι, ιδίως εάν είναι γεμάτο δραστηριότητες και εκπλήξεις. Έχουν ήδη περάσει κάποια χρόνια κοινωνικοποίησης και το στάδιο του αποχωρισμού από τους γονείς, πηγαίνοντας έστω διακοπές στους παππούδες, Πολλά μικρά έχουν γνωρίσει την περιπέτεια του ύπνου εκτός σπιτιού, σε έναν φίλο. Τα παιδιά σ’ αυτή την ηλικία έχουν κατακτήσει την αυτονομία τους όσον αφορά στο ντύσιμο, στο πλύσιμο και στο φαγητό. Επιπλέον, όταν βρεθούν σε διακοπές που είναι οργανωμένες στα μέτρα τους, με πολλά νέα ερεθίσματα και παιχνίδια, και με τη συντροφιά άλλων παιδιών, διασκεδάζουν πολύ περισσότερο από το να κάθονται μόνα στην παιδική χαρά με τους παππούδες ή με τις γιαγιάδες.

Μεταξύ μας, εκείνοι που χρειάζονται διαβεβαιώσεις για να καθησυχαστούν δεν είναι τα παιδιά, αλλά οι γονείς. Εάν η μαμά είναι ήρεμη και παρουσιάζει τις διακοπές στην παιδική κατασκήνωση ως μια καταπληκτική ευκαιρία για διασκέδαση, που δεν έχει καμία σχέση με το παιχνίδι στο σπίτι, το μικρό θα ενθουσιαστεί και θα ανυπομονεί να πάει. Εάν τη μαμά την έχουν κυριεύσει το άγχος και η ανησυχία, αναπόφευκτα θα τα μεταδώσει και στο παιδί.

Ασφαλώς, κάποια μικρά τεχνάσματα θα βοηθήσουν τον αποχωρισμό. Για παράδειγμα, θα μπορούσε το παιδί να πάει στην παιδική κατασκήνωση παρέα με το φιλαράκι του, να πάρει μαζί του το αγαπημένο του παιχνίδι  ή να διαλέξει μόνο του τα φανελάκια και τα παντελόνια που θα μπουν στη βαλίτσα. Θα ήταν επίσης σκόπιμο να επισκεφθεί νωρίτερα μαζί με τη μαμά και τον μπαμπά το χώρο, τα δωμάτια, τα μπάνια, την κουζίνα και τον κήπο. Να ξέρετε, μάλιστα, ότι οι σοβαρές κατασκηνώσεις όχι μόνο το επιτρέπουν, αλλά το επιζητούν.

Όλα καλά, λοιπόν; Τίποτα δεν σκιάζει τα σχέδιά σας; Όχι, είναι πιθανό να δημιουργηθούν κάποια προβλήματα που θα οφείλονται σε κάποιο παράγοντα που υποτιμήθηκε κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όπως π.χ. ο ερχομός ενός νέου μωρού, οι καβγάδες των γονιών, η αναστάτωση που προκαλεί μια μετακόμιση, ένας χρόνος στο σχολείο που πέρασε με αρρώστιες ή προβλήματα με τους συμμαθητές. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις το παιδί, το οποίο ήδη περνάει κάποια κρίση, θα μπορούσε να δει τις διακοπές ως κόλπο των γονιών να «απαλλαγούν» από αυτό και να μην έχει καθόλου όρεξη να πάει. Προσοχή, λοιπόν! Μην παρουσιάσετε ποτέ την παιδική κατασκήνωση ως τιμωρία ή ως ένα μέρος όπου πηγαίνει κανείς για να μάθει πειθαρχία, κάτι σαν, «Θα σε στείλω στην κατασκήνωση για να σε βάλουν σε τάξη». Γιατί στην πραγματικότητα ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Θα το στείλετε να περάσει δύο-τρεις εβδομάδες με μοναδικό κανόνα το παιχνίδι και την ψυχαγωγία. Εκτιμήστε όμως αν είναι ο κατάλληλος χρόνος για να πάει το παιδί σας στην κατασκήνωση.

1. Πηγαίνει ευχάριστα στο σχολείο;

2. Έχει ήδη κοιμηθεί εκτός σπιτιού, χωρίς να σας αναζητά;

3. Μπορεί να ντυθεί και να πλυθεί μόνο του;

4. Μπορεί να εκφράσει τις φυσικές, αλλά και τις συναισθηματικές ανάγκες του (πείνα, δίψα, νύστα, φόβο, θυμό κ.λπ.);

5. Εντάσσεται εύκολα σε μια ομάδα;

Εάν απαντήσατε «Ναι» σε περισσότερες από 3 ερωτήσεις, κλείστε θέση άφοβα. Το μικρό σας είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει άνετα τις διακοπές μακριά από το σπίτι.

·      Επισκέψεις. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να προσαρμοστείτε στο πρόγραμμα επισκέψεων που ορίζει η κατασκήνωση και τις υπόλοιπες μέρες να κάθεστε ήσυχοι στο σπίτι σας. Οι επισκέψεις αποσταθεροποιούν και διακόπτουν το ρυθμό των διακοπών και προκαλούν ένα είδος ανισότητας ανάμεσα στα παιδιά που δέχονται και αυτά που δεν δέχονται επισκέψεις.

·      Τηλέφωνα. Να τηλεφωνείτε μόνο τις ώρες που έχετε συμφωνήσει με τους υπεύθυνους. Να μιλάτε μαζί τους και όχι με το παιδί και, κυρίως, μην δίνετε κινητά στα πιτσιρίκια! Εάν συμβεί κάτι, η οικογένεια ειδοποιείται αμέσως.

·      Απαραίτητα ρούχα. Θα σας δώσουν έναν κατάλογο με τα απαραίτητα ρούχα. Πλυντήριο υπάρχει. Ράψτε ετικέτες στα ρούχα και στα εσώρουχα του παιδιού, μην του δίνετε πολύτιμα είδη και εξοικειωθείτε με την ιδέα ότι όταν γυρίσει πίσω θα φέρει μαζί του κάποιους ανεξίτηλους λεκέδες, ενώ ίσως έχει χάσει κάποια από τα πράγματά του.

·      Καθήκοντα. Διακοπές είναι! Μην το βάλετε να… επεξεργαστεί την εμπειρία μαζεύοντας κάρτες, πετρούλες και φυλλαράκια. Εάν ωστόσο επιστρέψει στο σπίτι με τις αποσκευές του γεμάτες από φύλλα, φλούδια ή κοχύλια, δείξτε τον απέραντο ενθουσιασμό σας για τη φυσιολατρική του φλέβα και αφήστε το ελεύθερο να χαρεί τις αναμνήσεις του.

Με τη συνεργασία της Αλεξάνδρας Καππάτου (ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος-συγγραφέας, www.akappatou.gr)