Αν το μωρό σας κάνει θορύβους όταν αναπνέει, παρατηρήστε πώς ακούγονται. Αυτό θα σας βοηθήσει να καταλάβετε αν υπάρχει και πού πρόβλημα της αναπνευστικής οδού και να πάρετε τα μέτρα σας.
– Σφύριγμα απ’ τα ρουθούνια: Ένα μικρό μπλοκάρισμα στα ρουθούνια συνήθως προκαλεί το σφύριγμα, το οποίο σταματάει μόλις τα καθαρίσετε. Τα νεογέννητα εκπνέουν με τη μύτη τους κι όχι με το στόμα. Αυτό είναι ένα καλό κόλπο, καθώς τους επιτρέπει ταυτόχρονα να τρώνε. Παρ’ όλα αυτά, η μικρή μυτούλα τους έχει μικρές αναπνευστικές οδούς, έτσι αν έχει μείνει εκεί λίγο υγρό ή μικρή ποσότητα γάλακτος μπορεί να μικρύνει κι άλλο την αναπνευστική οδό, προκαλώντας θόρυβο που μοιάζει με σφύριγμα ή περιστασιακά δυσκολία στην αναπνοή.
– Βραχνή φωνή και βήχας: Ένα μπλοκάρισμα στο λάρυγγα, που συχνά οφείλεται σε φλέματα, κλείνει τη φωνή και προκαλεί βήχα.
– Βαθύς και τραχύς ήχος: Ένα μπλοκάρισμα στην τραχεία (η οποία βρίσκεται στο λαιμό) προκαλεί ένα βαθύ και τραχύ ήχο κατά τη διάρκεια της αναπνοής. Αυτός ο ήχος οφείλεται σπάνια στο φράξιμο από τη στιγμή που η τραχεία είναι αρκετά μεγάλη. Πιο συχνά προκαλείται από μια κατάσταση, η οποία είναι ακίνδυνη (στις ήπιες περιπτώσεις), που ονομάζεται τραχειομαλάκια, όπου οι ιστοί της τραχείας είναι μαλακοί και ευλύγιστοι και δημιουργούν θόρυβο όταν το βρέφος εισπνέει και εκπνέει. Αυτό το φαινόμενο δεν προκαλεί καμία βλάβη στο αναπνευστικό σύστημα.
– Σφύριγμα κατά την αναπνοή: Ένα φράξιμο στους μικρούς αεραγωγούς που έρχονται από τους βρόγχους προκαλεί έναν ήχο σαν σφύριγμα όταν το μωρό εισπνέει και εκπνέει (όπως συμβαίνει με τη βρογχίτιδα ή με το άσθμα αργότερα).
– Γρήγορη και δύσκολη αναπνοή: Το υγρό στους πιο μικρούς αεραγωγούς προκαλεί πνευμονία, μια μόλυνση που οφείλεται σε κάποιον ιό ή βακτηρίδιο, η οποία προκαλεί γρήγορη και δύσκολη αναπνοή και περιστασιακά κυάνωση, έναν επίμονο βήχα και τα γνωστά «γατάκια» που ακούγονται στο στηθοσκόπιο.
Συμβουλές για τους γονείς
Παρατηρήστε την αναπνοή του παιδιού σας όταν είναι καλά κι έτσι θα καταλάβετε αν υπάρχει κάποια αλλαγή. Μετρήστε πόσες φορές αναπνέει μέσα σ’ ένα λεπτό. Πιθανόν να αναπνέει πιο γρήγορα απ’ ό,τι φανταζόσασταν. Το να ξέρετε πώς αναπνέει κανονικά το παιδί σας θα σας βοηθήσει να αντιληφθείτε γρήγορα το οποιαδήποτε πρόβλημα.
Πότε να ανησυχήσετε:
Τα σημάδια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την ανησυχία σας είναι:
– Σταθερά αυξανόμενη συχνότητα αναπνοής (μεγαλύτερη από 70 αναπνοές το λεπτό).
– Αυξημένη προσπάθεια αναπνοής, η οποία μπορεί να είναι:
– Βογκητό: το μωρό κάνει ένα μικρό θόρυβο στο τέλος κάθε εκπνοής. Ίσως να χρειάζεται να ανοίξουν οι φραγμένοι αεραγωγοί.
– Λαχάνιασμα: Τα ρουθούνια του μωρού ταλαιπωρούνται κατά τη διάρκεια της αναπνοής, κάτι το οποίο σημαίνει ότι η προσπάθεια αυξάνεται.
– Κινήσεις του θώρακα: Οι μύες του μωρού (κάτω από τα πλευρά του) και του λαιμού του είναι ορατές όταν ανεβαίνουν και κατεβαίνουν πιο έντονα κατά τη διάρκεια της εισπνοής και της εκπνοής απ’ ό,τι συνήθως.
– Κυάνωση: Αυτό σημαίνει ότι το αίμα έχει παραμείνει μπλε και δεν έχει λάβει το απαραίτητο οξυγόνο από τους πνεύμονες (όπως και με την πνευμονία). Η αληθινή κυάνωση συμβαίνει όταν το αίμα σε όλο το σώμα είναι μπλε. Ελέγξτε τις περιοχές που έχουν μεγάλη ροή αίματος, όπως τα χείλη, τον κόλπο των κοριτσιών και τη γλώσσα. Μερικές φορές τα χέρια και τα πόδια των νεογέννητων γίνονται μπλε, αλλά το υπόλοιπο σώμα είναι εντάξει. Αυτό δεν είναι κυάνωση, αλλά μια πολύ φυσιολογική αντίδραση στις αλλαγές της θερμοκρασίας.
– Δεν τρώει πολύ: Η δυσκολία της αναπνοής συνοδεύεται συχνά από μια εμφανή μείωση της ποσότητας της τροφής που λαμβάνει το μωρό.
– Λήθαργος: Το επίπεδο της ενέργειας του μωρού μπορεί να πέσει πολύ αν έχει πρόβλημα με τους πνεύμονές του.
– Πυρετός: Οι περισσότερες μολύνσεις του πνεύμονα προκαλούν πυρετό. Να ελέγχετε πάντα τη θερμοκρασία του μωρού σας όταν έχει τέτοιου είδους πρόβλημα.
Τα αναπνευστικά προβλήματα (όπως η θορυβώδης αναπνοή) που συμβαίνουν περιστασιακά σπάνια κρύβουν κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Οι περιπτώσεις που είναι ανησυχητικές συνήθως επιμένουν. Παρ’ όλα αυτά, όταν έρχεστε αντιμέτωποι με κάποιο αναπνευστικό πρόβλημα, συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας.
Επιστημονική επιμέλεια: Άννα Αλημαντήρη, παιδίατρος