Ειδικά κατά το πρώτο διάστημα, η μητέρα μπορεί να έρθει αντιμέτωπη με ποικίλες δυσκολίες στο μητρικό θηλασμό. Συνήθως, τα όποια προβλήματα ξεπερνιούνται εφόσον η γυναίκα έχει την επιθυμία να θηλάσει το μωρό της, αν έχει την υποστήριξη του συντρόφου της και κοντινών σε αυτήν ανθρώπων, και φυσικά αν άνθρωποι ειδικοί όπως είναι η μαία, την κατευθύνουν και την βοηθούν.

Παρακάτω παρατίθενται κάποιες γενικές συμβουλές για τα συχνότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι θηλάζουσες μητέρες, ωστόσο η φιλοσοφία μας είναι να παράσχουμε άμεσα, έγκαιρα και έγκυρα κατάλληλη μαιευτική φροντίδα και συμβουλευτική στις νέες μητέρες, τόσο κατά την παραμονή τους στο μαιευτήριο, όσο και στη συνέχεια.

Επίπεδες θηλές

Ακόμα και εάν μία μητέρα έχει επίπεδες ή εισέχουσες θηλές, μπορεί να θηλάσει με επιτυχία. Ο άνθρωπος είναι ένα θηλαστικό με πορεία χιλιάδων χρόνων. Εάν οι επίπεδες ή εισέχουσες θηλές δεν ήταν συμβατές με το θηλασμό, άρα και με την επιβίωση του ανθρώπου ως θηλαστικού, θα είχαν εξαλειφθεί εδώ και καιρό μέσω της φυσικής επιλογής. Ο θηλασμός είναι δυνατός με την σωστή τοποθέτηση του μωρού στο στήθος. Το πιπίλισμα του μωρού (αριστερή εικόνα, το μωρό δεν θηλάζει από την θηλή, αλλά από την θηλαία άλω) είναι αυτό που συντελεί στην διαμόρφωση της θηλής.

Πόνος στις θηλές

Αν το νεογέννητο μωρό είναι σωστά τοποθετημένο στο στήθος(δεξιά εικόνα), η μητέρα δεν αισθάνεται κανέναν πόνο, εκτός ίσως από τις πρώτες μέρες που μπορεί να αισθάνεται μια μικρή ενόχληση. Στην περίπτωση που η θηλάζουσα αρχίσει να πονάει κατά την έναρξη ή την διάρκεια του θηλασμού, είναι απαραίτητο να διακόψει τον θηλασμό βάζοντας το μικρό της δάκτυλο στο πλάι του στόματος του μωρού, ώστε αυτό να αφήσει ήπια το στήθος της μητέρας του και εκείνη να προσπαθήσει να το επανατοποθετήσει με σωστό τρόπο λίγο μετά. Το μωρό είναι τοποθετημένο σωστά όταν:

-Το στόμα είναι ανοιχτό, ώστε να «πιάνει» τμήμα της θηλαίας άλω.

-Το  μέρος της θηλαίας άλω είναι περισσότερο ορατό από το  πάνω χείλος σε σχέση με το κάτω χείλος.

-Το πιγούνι και η μύτη του νεογέννητου αγγίζουν το στήθος.

-Το νεογέννητο καταπίνει χωρίς να κάνει κανένα ήχο με τη γλώσσα του (το αντίθετο θα σήμαινε ότι δεν θηλάζει σωστά).

-Τα μάγουλα είναι γεμάτα και όχι «κούφια».

Ερεθισμένες ή τραυματισμένες θηλές με ραγάδες 

Ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών που θηλάζουν έχουν ερεθισμένες θηλές. Αυτό συμβαίνει, όχι γιατί το μωρό θηλάζει πολλή ώρα, αλλά επειδή το μωρό δεν είναι σωστά τοποθετημένο στο στήθος. Με την σωστή τοποθέτηση του μωρού στο στήθος, οι θηλές συνήθως δεν παρουσιάζουν θέματα ερεθισμού. Με μερικά απλά βήματα, μία θηλάζουσα μπορεί να προστατέψει τις θηλές της από τυχόν ερεθισμούς:

– Το μητρικό γάλα έχει απαλυντικές και θεραπευτικές ιδιότητες. Γι’ αυτό στο τέλος του θηλασμό, η μητέρα καλό είναι να βγάλει λίγο γάλα με το χέρι της και να αλείψει την θηλή της.

– Το στήθος είναι καλό να μένει ελεύθερο στον αέρα, χωρίς στηθόδεσμο.

– Οι θηλές δεν πρέπει να σαπουνίζονται. Έχουν το ίδιο δέρμα με τα χείλη μας, άρα όπως δεν σαπουνίζουμε τα χείλη μας για να φιλήσουμε το παιδί μας, έτσι δεν χρειάζεται και να πλένουμε τις θηλές μας. Ό,τι τεχνητό, θα τις ξεράνει και θα πονούν. Ρίχνουμε μόνο νερό κατά την διάρκεια του μπάνιου μας ή του ντους. Τις άλλες ώρες, αφήνουμε το γάλα να στεγνώσει επάνω στις θηλές μετά το θηλασμό.

– Η ύπαρξη υγρασίας στις θηλές δεν ενδείκνυται. Η θηλάζουσα οφείλει να διατηρεί τις θηλές της στεγνές για να αναπνέουν.

Συμφόρηση στήθους  Μία από τις βασικές αιτίες του προβλήματος της συμφόρησης του στήθους από το μητρικό γάλα είναι η ανεπαρκής αναρρόφηση από το βρέφος, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη μη εκκένωση του στήθους. Αυτό προκαλεί σημαντική αύξηση του όγκου του στήθους, πρήξιμο, ερυθρότητα, πόνο και αύξηση τοπικά της θερμοκρασίας. Η θηλάζουσα μητέρα μπορεί να αποφύγει την υπερφόρτωση του στήθους, θηλάζοντας το μωρό της πιο συχνά (ξεκινώντας από τον πρησμένο μαστό). Ακόμα, η τοποθέτηση τοπικά ζεστών κομπρεσών μπορεί να βοηθήσει στην εκροή του γάλακτος, άρα και στην αποσυμφόρηση των μαστών. Επίσης, ο θηλασμός «κατά παραγγελία» (άντληση του γάλακτος από το στήθος χειροκίνητα ή με αντλία μετά από κάθε γεύμα) μπορεί να αποτρέψει την υπερφόρτωση του στήθους.

Μαστίτιδα

– Είναι η έντονη φλεγμονή που δημιουργείται από μικρόβια που αποικούν στο δέρμα, τα οποία πολλαπλασιάζονται στους μαστικούς αδένες, σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες και συνθήκες υγρασίας. Το στήθος γίνεται πολύ ζεστό και πονάει. Συνήθως εκδηλώνεται παράλληλα ερυθρότητα και υψηλός πυρετός (39C).

– Ακόμα και με αυτά τα συμπτώματα, η γυναίκα μπορεί να συνεχίσει να θηλάζει. Η λοίμωξη έχει προσβάλει τα μαλακά μόρια του μαστού, και όχι το γάλα. Για να μειωθούν τα συμπτώματα, ενδείκνυνται τα ζεστά ντους πριν τον θηλασμό.

– Εάν επιμένουν τα συμπτώματα για περισσότερο από 6 ώρες, η θηλάζουσα πρέπει να επικοινωνήσει με την μαία της ή τον γιατρό για να πάρει αντιβιοτικά.

– Μετά από κάθε θηλασμό, είναι καλό η μητέρα να συμπιέζει απαλά το στήθος της, είτε με το χέρι, είτε χρησιμοποιώντας αντλία για να αδειάσει τελείως το γάλα. Στη συνέχεια, οι μαστοί μπορούν να ανακουφιστούν με κρύες κομπρέσες. Παράγοντες που μειώνουν την παραγωγή του γάλακτος:  

– Άγχος – Κούραση – Πόνος Παράγοντες που αυξάνουν την παραγωγή του γάλακτος: 

– Ξεκούραση. – Το πιπίλισμα του μωρού. Με τη συνεργασία του Γιάννη Μουζάλα (χειρουργός γυναικολόγος – μαιευτήρας)