Η ρινορραγία δηλαδή η αιμορραγία από τη μύτη, είναι κάτι πολύ συνηθισμένο και μπορεί να συμβεί σε κάθε παιδάκι. Επειδή όμως έχει σχέση με το αίμα, μας φοβίζει λιγάκι όλους, πόσο μάλλον ένα μικρό παιδί. Γι’ αυτό, σε περίπτωση ρινορραγίας, πρώτα απ’ όλα πρέπει να καθησυχάστε το παιδάκι σας και να του εξηγήσετε τι ακριβώς συμβαίνει. Μπορείτε να του πείτε ότι μέσα στα ρουθούνια του υπάρχει ένα «κουβαράκι» από αιμοφόρα αγγεία, από τα οποία τρέχει το αίμα. Στη μύτη των παιδιών υπάρχουν πάρα πολλά από αυτά τα αγγεία, τα οποία είναι επιφανειακά (γιατί πρέπει να ζεσταίνουν τον αέρα που εισέρχεται) και, κατά συνέπεια, πολύ εύθραυστα. Όλα μαζί αποτελούν τη λεγόμενη αγγειακή κηλίδα. Το αίμα που τρέχει από τη μύτη προέρχεται σχεδόν πάντα από εκεί.
Για να ησυχάσετε ακόμη περισσότερο το παιδί σας, πείτε του πως όταν μεγαλώσει και περάσει τα δώδεκα, το αίμα από τη μύτη θα σταματήσει να τρέχει. Αυτό θα του φανεί σαν μαγικό και θα νιώσει καλύτερα. Εννοείται ότι δεν υπάρχει καμία μαγεία. Απλώς, στην εφηβεία υποχωρούν κάποιοι παράγοντες που ευνοούν τη ρινορραγία. Η μύτη, όπως και ολόκληρο το σώμα του εφήβου, μεγαλώνει, με αποτέλεσμα και τα αιμοφόρα αγγεία να γίνονται λιγότερο ευαίσθητα. Επιπλέον, όταν τα παιδιά μεγαλώνουν, σταματούν να βάζουν συνεχώς το δάχτυλο στη μύτη τους, που είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους σπάνε τα αγγεία ή δημιουργούνται ρινίτιδες.
Καμία φορά, αρκεί να ταραχτεί το παιδί ή να μείνει πολλή ώρα στον ήλιο, για να πάθει ρινορραγία. Αλλά και το κρυολόγημα είναι αιτία πολλών περιπτώσεων ρινορραγίας, γιατί προκαλεί φλεγμονή της μύτης και υπεραιμία του βλεννογόνου που καλύπτει και προστατεύει το εσωτερικό της. Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνεται η ευαισθησία των αιμοφόρων αγγείων και η πιθανότητα να σπάσουν. Προσοχή χρειάζεται και ο ξηρός αέρας, που ερεθίζει τον εσωτερικό βλεννογόνο της μύτης και προκαλεί σκασίματα και κρούστες, τα οποία με τη σειρά τους συμβάλλουν στο σπάσιμο των αγγείων.
Από πού τρέχει το αίμα; Είναι πολύ σημαντικό να εντοπίσετε αν τρέχει αίμα από το ένα ή και από τα δύο ρουθούνια του παιδιού, γιατί πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις.
Εάν τρέχει αίμα μόνο από το ένα ρουθούνι, η κατάσταση είναι ακίνδυνη και συνήθως η αιμορραγία σταματά μόλις σφίξετε τη μύτη του παιδιού με τα δάχτυλα. Εάν το αίμα σταματήσει, έπειτα από δύο προσπάθειες, δεν χρειάζεται καμία επέμβαση, ούτε εξετάσεις ή φάρμακα για την αιμορραγία. Αρκεί να ενημερώσετε τον παιδίατρό σας.
Εάν, όμως, τρέχει αίμα και από τα δύο ρουθούνια, κάτι που συμβαίνει σπάνια στα παιδιά, μπορεί να είναι σημάδι ρινορραγίας οφειλόμενης όχι σε πρόβλημα που εντοπίζεται στη μύτη, αλλά σε κάποια ασθένεια του οργανισμού. Ο παιδίατρος θα σας παραπέμψει στον ωτορινολαρυγγολόγο, ο οποίος θα κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις και, μαζί με το γιατρό σας, θα εκτιμήσει την κατάσταση της ρινικής κοιλότητας του παιδιού.
Με ψυχραιμία Προσπαθήστε να δείχνετε πιο ήρεμοι από όσο νιώθετε στην πραγματικότητα και να ενεργείτε γρήγορα, αλλά όχι σπασμωδικά. Μη μαλώσετε το παιδί εάν, όπως κινείται, λερώσει τα ρούχα του ή τις πετσέτες! Εξηγήστε του ότι η πληγή που έγινε μέσα στη μύτη του είναι πολύ μικρή και δεν θα πάθει απολύτως τίποτα.
Τι να κάνετε;
– Βάλτε το παιδί να σκύψει μπροστά, ώστε να φεύγει το αίμα και να αποφεύγεται η κατάποσή του.
– Πείτε του να φυσήξει τη μύτη του, έστω κι αν τρέξει ακόμη περισσότερο αίμα, γιατί πρέπει να φύγουν τα πήγματα (τα οποία αντιστοιχούν στην κρούστα που δημιουργεί μια πληγή πάνω στο δέρμα) που έχουν αρχίσει να σχηματίζονται αυτόματα και γι’ αυτό δεν είναι πολύ στερεά. Καλό είναι το αίμα να σταματήσει και να σχηματίσει πήγματα μόνο αφού το μικρό καθαρίσει καλά τη μύτη του, φυσώντας τη δυνατά.
– Για να σταματήσει η αιμορραγία, σφίξτε τα ρουθούνια του παιδιού για λίγα λεπτά ανάμεσα στον αντίχειρα και το δείκτη σας. Έτσι το αίμα σταματά να τρέχει και σχηματίζει πήγματα.
– Ύστερα από πέντε λεπτά, αφήστε ελεύθερη τη μύτη και, εάν τρέχει ακόμη αίμα, τοποθετήστε ένα κομμάτι βαμβάκι ή γάζας που έχετε επαλείψει ελαφρά με καθαρή βαζελίνη ,στη μύτη και πιέστε ξανά. Εάν, όμως, μετά τις δύο προσπάθειες, δεν σταματάει το αίμα, πρέπει να πάτε το παιδί στο νοσοκομείο, όπου θα του κάνουν επιπωματισμό. Πρόκειται για μια επέμβαση, με την οποία φράζεται η ρινική κοιλότητα με ένα πώμα από γάζα ή βαμβάκι, και που δεν πρέπει να επιχειρήσετε ποτέ να κάνετε μόνοι σας στο σπίτι!
Αποφύγετε τα λάθη!
– Μην ακουμπάτε στο κεφάλι ή στα ρουθούνια του παιδιού βρεγμένα πανιά ή παγάκια. Το νερό που θα στάξει θα ανακατευτεί με το αίμα και θα κάνει την αιμορραγία να μοιάζει πιο έντονη, τρομοκρατώντας και εσάς και το παιδί.
– Μην αφαιρείτε μόνοι σας γάζες ή βαμβάκι από τη μύτη του παιδιού. Είναι προτιμότερο να το κάνει αυτό ο γιατρός. Κάποια από τα νήματα μπορεί να γίνουν ένα με την κρούστα που έχει σχηματίσει το αίμα καθώς έπηζε, και μόλις βγάλετε το ταμπόν, θα την παρασύρουν μαζί τους προκαλώντας νέα αιμορραγία.
– Μην αφήσετε το παιδί να φυσήξει τη μύτη του πριν περάσουν τρεις ώρες περίπου, ακόμη κι αν παραπονιέται ότι έχει φαγούρα στη βάση των ρουθουνιών. Υπάρχει κίνδυνος νέας αιμορραγίας.
Με την συνεργασία της κας Χρυσάνθης Λαθήρα (παιδίατρος)