Αιμαγγειώματα & τριχοειδείς δυσπλασίες: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε

Κάνουν αισθητή την παρουσία τους με την γέννηση ενός μωρού ή τις πρώτες εβδομάδες. Μοιάζουν μ’ ένα κόκκινο  “λεκέ” πάνω στο δέρμα. Τις περισσότερες φορές βρίσκονται στο πρόσωπο, αλλά όχι μόνο. Μπορεί ακόμη να τα δούμε στο λαιμό, στα χέρια αλλά και στο υπόλοιπο σώμα, λιγότερο συχνά βέβαια. Είναι τα λεγόμενα αιμαγγειώματα.

Η δυσάρεστη έκπληξη και η ανησυχία των γονιών που βλέπουν στο μωρό τους ένα σημάδι-ειδικά αν αυτό είναι στο πρόσωπό του-, είναι οπωσδήποτε απόλυτα δικαιολογημένη. Όμως ευτυχώς ένα αιμαγγείωμα δεν είναι κάτι που θα πρέπει πάντα να τους προβληματίζει . Ειδικά στην εποχή μας, που τα εξελιγμένα Laser  και οι συστηματικές θεραπευτικές αγωγές προσφέρουν την  λύση τέτοιων προβλημάτων.

Είναι διαταραχές που προκύπτουν κατά τη δημιουργία του αγγειακού συστήματος, ενός εμβρύου, δηλαδή στον 3ο μήνα της κυήσεως. Συγκεκριμένα σε κάποιο σημείο δημιουργούνται αγγεία υπερπλαστικά, που έχουν δηλαδή μεγαλύτερη διάμετρο από τα φυσιολογικά και δεν έχουν ομαλή διάταξη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σ’ αυτό το σημείο, να συγκεντρώνεται  περισσότερο αίμα και έτσι δημιουργείται ένα κόκκινο σημάδι στην επιδερμίδα του παιδιού. Γίνονται λοιπόν αντιληπτά αμέσως με την γέννηση του. Αρχικά έχουν ένα ροζ χρώμα, ενώ όσο περνάει ο καιρός -κάποιοι μήνες-γίνεται πιο σκούρο. Φτάνει να γίνει ερυθρό και κάποιες φορές κόκκινο σκούρο-καφέ.  Συνήθως παρουσιάζονται στο κεφάλι και περισσότερο στο πρόσωπο. Ακολουθούν σε συχνότητα εμφάνισης, ο λαιμός, οι ώμοι και τα χέρια, αλλά σε σπανιότερες περιπτώσεις παρουσιάζονται και στα πόδια και το υπόλοιπο σώμα.  Η επιφάνεια που μπορεί να καταλάβει ένα αιμαγγείωμα εξαρτάται πάντα από την κάθε περίπτωση. Μπορεί να είναι μικρή, μέτρια ή εκτεταμένη. Είναι πάντως γεγονός πως  “απλώνει” πάνω στο δέρμα με την ίδια ταχύτητα ανάπτυξης του παιδιού. Τα αληθή αιμαγγειώματα πάλι θεωρούνται καλοήθεις όγκοι του αγγειακού ενδοθηλίου (το μέγεθος των αγγείων είναι φυσιολογικό, ο αριθμός όμως είναι ταχέως αναπτυσσόμενος).

–  τριχοειδείς δυσπλασίες: Μοιάζουν με “λεκέ”, στις αποχρώσεις του κόκκινου, (όσο μεγαλώνει το παιδί συνήθως σκουραίνει), που απλώνει πάνω στο δέρμα. Είναι λεία στην αφή τους, δεν εξογκώνονται από την επιδερμίδα. Το πρόβλημα που δημιουργούν στο παιδί είναι μόνο αισθητικό. Εμφανίζονται με την  γέννηση, δεν υποστρέφουν με αποτέλεσμα να προτείνεται η θεραπεία με παλμικό laser χρωστικής (Pulsed Dye Laser, PDL), από τους πρώτους μήνες της ζωής..

– Αληθή αιμαγγειώματα : αυτά εξέχουν από το δέρμα. Το πόσο, εξαρτάται από την κάθε περίπτωση. Εμφανίζονται κατά την γέννηση στο 50% ενώ τα υπόλοιπα τις πρώτες βδομάδες ή μήνες της ζωής. Το πρόβλημα είναι η ταχεία αύξηση του αριθμού των αγγείων η οποία είναι πολύ γρήγορη από την αύξηση του υπόλοιπου σώματος.  Μπορεί να εγείρονται από 2-3 χιλιοστά μέχρι και κάποια εκατοστά ακόμη. Φυσικά εκτός από το αισθητικό αποτέλεσμα μπορεί να εμποδίζουν κάποια λειτουργία όπως η όραση (αν βρίσκονται στο πρόσωπο). Η θεραπεία  με Pulsed Dye Laser συμπληρώνεται με συστηματική φαρμακευτική αντιμετώπιση αυτό θα εξαρτηθεί από το μέγεθος της βλάβης.  

Όμως τα αληθή αιμαγγειώματα έχει διαπιστωθεί πως τα περισσότερα, ενώ τους πρώτους μήνες ζωής του παιδιού, είναι έντονα, στη συνέχεια ελαττώνονται σε όγκο και σιγά-σιγά αποχρωματίζονται. Φτάνουν  κάποιες φορές να εξαφανιστούν  τελείως από μόνα τους ή να αφήσουν ένα απαλό ροζ χρώμα. Εκτός αν η βλάβη ήταν μεγάλη, οπότε αφήνει ουλές (ανετοδερμία, μελανή κηλίδα) αν δεν αντιμετωπιστεί.  Εφόσον παραμένουν ακόμη ενοχλητικά από άποψη αισθητικής, μπορεί εύκολα να εξαλειφθούν εντελώς με το laser. 

–  Εσωτερικά αιμαγγειώματα και σύνδρομα αιμαγγειωμάτων: είναι πολύ σπάνιες περιπτώσεις. Χαρακτηρίζονται από υπερπλασία όχι μόνο στο δέρμα, αλλά και κάτω από αυτό. Ειδικά τα σύνδρομα μπορεί να δημιουργήσουν υπερτροφίες σε μέλη του σώματος,  να προκαλέσουν δηλαδή αύξηση οστών ή μυών. Το πρόβλημα λοιπόν σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι μόνο αισθητικό, αλλά και παθολογικό. Φυσικά η θεραπεία τους είναι πολύ πιο δύσκολη από τις άλλες περιπτώσεις αιμαγγειωμάτων.

Η θεραπεία με laser είναι, ίσως η καλύτερη, που μπορεί να εφαρμοστεί στις περισσότερες περιπτώσεις των αιμαγγειωμάτων, ειδικά όταν πρόκειται για παιδιά. Τα laser βέβαια δεν είναι κάτι καινούργιο. Τα αιμαγγειώματα καταπολεμούνται με ειδικά Laser ήδη αρκετά χρόνια. Είναι όμως πιο σύγχρονη θα λέγαμε η θεραπεία τους με το παλμικό laser χρωστικής (Pulsed Dye Laser ή PDL). Το laser αυτό ξεχωρίζει απ’ τα προηγούμενα που έχουν χρησιμοποιηθεί στα αιμαγγειώματα καθώς σε αντίθεση μ’ αυτά δεν προκαλεί μόνιμο τραυματισμό στην επιδερμίδα.

Οι επεμβάσεις με το laser γίνονται από διάφορες ειδικότητες Ιατρών που έχουν εξειδικευτεί στη χρήση των laser. Ωστόσο πρέπει να τονίσουμε πως κυρίως γνώστες της παθολογίας των αιμαγγειωμάτων είναι βέβαια οι δερματολόγοι και ίσως εκεί θα πρέπει να απευθυνθείτε αρχικά.  Η θεραπεία με το laser δεν γίνεται μόνο με μια επίσκεψη στον ειδικό. Προϋποθέτει κάποιες επαναλήψεις που ονομάζονται συνεδρίες. Σε κάθε μια από αυτές  καταστρέφεται κάποιος αριθμός αγγείων και έτσι σταδιακά επιτυγχάνεται το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο αριθμός των συνεδριών που θα χρειαστούν εξαρτάται από το βάθος του αιμαγγειώματος και από το χρώμα του. Η έκτασή του επηρεάζει τον χρόνο που θα διαρκέσει η συνεδρία, όσο μεγαλύτερη είναι η επιφάνεια του τόσες περισσότερες βολές θα χρειαστεί να γίνουν με το laser. Μπορεί λοιπόν κάθε συνεδρία να διαρκεί από 10-15 λεπτά μέχρι και 1 ώρα.

Μεταξύ των συνεδριών μεσολαβεί ένα διάστημα 1-2 μηνών. Αυτό είναι απαραίτητο και για να φανούν τα αποτελέσματα της κάθε συνεδρίας πριν την επόμενη, ώστε να πράξει ανάλογα ο ειδικός. Αυτό που εμποδίζει ώστε να δείξουν αμέσως τα αποτελέσματα της συνεδρίας είναι ένα είδος μελανιάσματος που δημιουργείται πάνω στο αιμαγγείωμα μετά από κάθε θεραπεία, το οποίο φεύγει σιγά-σιγά.  

Κάποια πιθανά προβληματάκια σ’ αυτές τις θεραπείες, σχετίζονται με το γεγονός, ότι τα παιδιά και ακόμη περισσότερο τα βρέφη δεν μπορούν να συνεργαστούν με τον γιατρό και να μείνουν ακίνητα όσο πρέπει.  Γι’ αυτό και είναι στην κρίση του ειδικού να συνυπολογίσει τις δυσκολίες αντιμετώπισης του κάθε αιμαγγειώματος-ανάλογα με το που εντοπίζεται και πόση έκταση έχει-με την δυνατότητα συνεργασίας ή όχι του παιδιού, ώστε να χρησιμοποιήσει την καταλληλότερη αναισθησία αν χρειαστεί.

      

Συνήθως οι τριχοειδείς δυσπλασίες αποχρωματίζονται μέχρι και 80%  με PDL. Αν η θεραπεία γίνει στην βρεφική νηπιακή ηλικία, φτάνουμε το 90% αλλά και το 100%. Αυτό βεβαίως οφείλεται στο γεγονός πως όσο το παιδί μεγαλώνει το αιμαγγείωμα αποκτά μεγαλύτερο βάθος και πιο έντονο χρώμα. Όσο για τα ποσοστά επιτυχίας στα αληθή αιμαγγειώματα εξαρτώνται από το μέγεθος και την αντιμετώπισή τους.

Με την συνεργασία της κας Κατερίνας Λαμπρινοπούλου (M.D.Ph.D. Δερματολόγος – Αφροδιοσιολόγος)