Τι κρύβεται πίσω από τη ζήλια του παιδιού για το μικρότερο αδελφάκι του;

Έχετε σκεφθεί ποτέ ότι κάθε φορά που το παιδί εκφράζει τη ζήλια του για το μικρό του αδελφάκι εκφράζει ταυτόχρονα και την αγάπη του προς εσάς; Πριν λοιπόν βιαστείτε να το μαλώσετε ή να το κατηγορήσετε ως υπερβολικά ζηλιάρη, φροντίστε να του δώσετε τα «εχέγγυα» της δικής σας αγάπης.

Η ζήλια που νιώθει το παιδί για το μικρότερο αδελφάκι του είναι μια φυσιολογική κατάσταση. Στην πραγματικότητα, αυτό που εκφράζεται ως ζήλια δεν είναι τίποτε άλλο από τον φόβο του παιδιού ότι με την παρουσία του νέου μέλους στην οικογένεια θα σταματήσετε να το αγαπάτε και να το φροντίζετε και ότι όλη η προσοχή σας θα είναι στραμμένη στο νεώτερο μέλος.

Το παιδί νιώθει να απειλείται και να χάνει την αγάπη του μπαμπά και της μαμάς, για αυτό καταφεύγει σε επεισόδια ζήλιας. Αρκετά συχνά μάλιστα εμφανίζει μικροεπεισόδια παλινδρόμησης σε προηγούμενα στάδια ανάπτυξης, όπως για παράδειγμα αρχίζει ξανά να βρέχει το κρεβάτι του, πίνει το γάλα από το μπουκάλι, θέλει πάλι την πιπίλα. Πρόκειται για παροδικές αντιδράσεις, σχεδόν αναπόφευκτες για πολλά παιδιά, που δεν πρέπει να ανησυχήσουν τους γονείς.   

Είναι λογικό το νεότερο μέλος της οικογένειας να σας έχει ενθουσιάσει, μην ξεχνάτε όμως ότι και το μεγαλύτερο παιδί αναζητά εμπράκτως την δική σας αγάπη. Ό,τι χρειάζεται να κάνετε είναι να σκεφθείτε με ποιόν τρόπο θα αμβλύνετε τα συναισθήματά του:

–  Αφιερώστε καθημερινά λίγο χρόνο για εκείνο. Το παιχνίδι ή η αφήγηση παραμυθιών αποτελούν έναν άριστο τρόπο εκτόνωσης των συναισθημάτων που βιώνει το παιδί

–  Όταν ασχολείστε με το μικρότερο, δείξτε στο μεγαλύτερο ότι δεν τον έχετε ξεχάσει. Μιλήστε μαζί του, ζητήστε του μια μικρή βοήθεια, ανταλλάξτε μαζί του τις εντυπώσεις σας

–  Αποφύγετε τις συγκρίσεις. Αντιδράσεις του τύπου «αυτός που είναι τόσο μικρός, κοίτα τι καλό παιδί που είναι. Ενώ εσύ που είσαι πιο μεγάλος…» δεν βοηθούν καθόλου

–  Μην του λέτε ότι είναι κακό παιδί κάθε φορά που κάνει πείσματα ή αν συμβεί να χτυπήσει το αδελφάκι του. Φροντίστε να είστε εσείς σε επαγρύπνηση ώστε να προλάβετε στο μέτρο του δυνατού τέτοιες αντιδράσεις

–  Διηγηθείτε του πώς ήταν εκείνο ως μωρό και ξεφυλλίστε μαζί του το άλμπουμ των πρώτων του φωτογραφιών. Θα καταλάβει ότι όταν ήταν μωρό είχε λάβει και αυτό τη φροντίδα που εισπράττει σήμερα το μικρό από τη μητέρα του

Πριν σπεύσετε βιαστικά να του πείτε «για μένα είστε το ίδιο και οι δυο, σας αγαπάω το ίδιο», θυμηθείτε ότι αυτό δεν αρκεί για να καθησυχάσει το παιδί σας. Το παιδί δεν αποζητά την απόλυτη ισότητα αλλά την αποκλειστική αγάπη των γονιών του. Μια και μοναδική «σωστή» απάντηση στο ερώτημα δεν υπάρχει, υπάρχουν όμως πολλοί τρόποι για να κάνετε το παιδί σας να νιώσει ότι είναι μοναδικό:

–  «Εκμεταλλευτείτε» την ευκαιρία. Ρωτήστε το αν υπάρχει κάτι που το απασχολεί και για ποιόν λόγο κάνει αυτή την ερώτηση

–  Αφήστε το να σας εκφράσει τα συναισθήματά του. Προσπαθήστε να καταλάβετε ποιο είναι το συναίσθημα εκείνο που οδήγησε το παιδί να σας ρωτήσει εάν και πόσο το αγαπάτε

–  Κάντε την αυτοκριτική σας. Σκεφθείτε αν η δική σας συμπεριφορά είναι διαφορετική στα παιδιά, εάν επαινείτε το ένα περισσότερο από το άλλο, εάν είστε πιο ελαστικοί, κτλ

–  Πείτε του «για μένα είσαι μοναδικός, σε αγαπώ όπως δεν θα μπορούσα να αγαπήσω κανέναν άλλο». Κάθε γονιός ξέρει καλά ότι δεν πρόκειται για περισσότερη ή λιγότερη αγάπη, αλλά για αγάπη διαφορετική. Αφού και τα δυο παιδιά σας είναι πολύτιμα, πρέπει και τα ίδια να το γνωρίζουν.

Με τη συνεργασία της κας Αλεξάνδρας Καππάτου (ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος-συγγραφέας, www.akappatou.gr)