Και όμως η μητρότητα σε γυναίκες με καρκίνο είναι πλέον γεγονός!

Εκτός από τον καρκίνο του μαστού, ένας μεγάλος αριθμός γυναικών πάσχουν από άλλες μορφές γυναικολογικού καρκίνου, όπως είναι ο καρκίνος των ωοθηκών, του τραχήλου, ενώ ένας πολύ μεγάλος αριθμός πάσχει από άλλες κακοήθειες.

Ειδικά για τον καρκίνο του μαστού, το 10% των γυναικών είναι κάτω από την ηλικία των 44 ετών, ενώ το 2% των ασθενών είναι νεότερες από 34 ετών. Η αντιμετώπιση αυτών των καρκίνων, βέβαια, έχει βελτιωθεί σε σημαντικό βαθμό τα τελευταία χρόνια, ώστε το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης να αγγίζει σε πολλές περιπτώσεις και το 90%. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πολλές από αυτές τις γυναίκες να επιθυμούν να αποκτήσουν οικογένεια μετά την αποθεραπεία τους.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την επίσημη οδηγία του American Society of Clinical Oncology, όλα τα άτομα αναπαραγωγικής ηλικίας, που έχουν διαγνωστεί με κάποια μορφή καρκίνου, οφείλουν να ενημερώνονται για την επίπτωση της θεραπείας στη γονιμότητά τους, καθώς και για τις τεχνικές, με τις οποίες μπορεί να γίνει η διατήρηση της αναπαραγωγικής τους ικανότητας κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, η κατάψυξη ωαρίων ήταν μία μέθοδος πειραματική με μικρά ποσοστά επιτυχίας. Τα τελευταία χρόνια, όμως, με τη μέθοδο της υαλοποίησης (vitrification) είναι δυνατό να καταψύξουμε ωάρια με εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας, τα οποία αγγίζουν το 90-95%.

Τα ωάρια μπορούν να διατηρηθούν για αρκετά χρόνια στην κατάψυξη, ώστε μετά την αποθεραπεία της γυναίκας και, αν το επιθυμεί η ίδια, να αποψύχονται, να γονιμοποιούνται με το σπέρμα του συντρόφου της και να μεταφέρονται στη μήτρα της.

Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία στα μεγάλα κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης στην Αθήνα για περισσότερο από μία δεκαετία. Για να γίνει, όμως, πρέπει να προηγηθεί διέγερση των ωοθηκών, μία διαδικασία, η οποία διαρκεί 10-12 μέρες ή με Ν/C χωρίς χορήγηση φαρμάκων.

Κατά τη διάρκεια της διέγερσης, τα επίπεδα των οιστρογόνων στο αίμα αυξάνουν σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που δεν είναι καθόλου επιθυμητό, ειδικά σε γυναίκες με ορμονοεξαρτώμενους καρκίνους, όπως είναι ο καρκίνος του μαστού. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρησιμοποιούμε μία άλλη ομάδα φαρμάκων, τα οποία εμποδίζουν την παραγωγή οιστρογόνων χωρίς, όμως, να επηρεάζουν την ανάπτυξη των ωοθηλακίων. Παγκοσμίως, έχουν γεννηθεί πάνω από 1400 υγιή παιδιά με αυτή τη μέθοδο.

Σε κάποιες περιπτώσεις, η διέγερση των ωοθηκών δεν είναι δυνατή. Σε αυτές, λοιπόν, ο μόνος τρόπος για τη διατήρηση της γονιμότητας είναι η διατήρηση του ωοθηκικού ιστού. Πριν ξεκινήσει η χημειοθεραπεία, οι ασθενείς υποβάλλονται σε λαπαροσκόπηση, κατά την οποία αφαιρείται μέρος των ωοθηκών ή και ολόκληρες.

Ο ωοθηκικός φλοιός, ο οποίος περιέχει και τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ωοθηλακίων, τεμαχίζεται σε μικρά τεμαχίδια, τα οποία και καταψύχονται σε υγρό άζωτο. Μέχρι τώρα έχουν γίνει περισσότερες από 10 μεταμοσχεύσεις ωοθηκικού ιστού και έχουν γεννηθεί 20 παιδιά με αυτόν τον τρόπο. Η μέθοδος αυτή παραμένει πειραματική.

Με την συνεργασία της κας Μαρίνας Αργυρού, PhD Κλινικός Εμβρυολόγος, Εμβρυογένεσις