Όλοι θέλουμε τα παιδιά μας να είναι ευγενικά, ειλικρινή, συμπαθητικά και γενναία. Ωστόσο, αυτές οι αρετές δεν θα εμφανιστούν από το πουθενά. Μια καλή ανατροφή και φυσικά η δική μας καλή συμπεριφορά που θα λειτουργήσει σαν το «καλό παράδειγμα» είναι τα κλειδιά της επιτυχίας. Να μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά μας μαθαίνουν μέσα από την διαδικασία της μίμησης. Σας δίνουμε 10 μαθήματα ζωής που καλό είναι όλοι οι γονείς να έχουμε διδάξει στα παιδιά μας μέχρι την ηλικία των δέκα!
1. Σεβόμαστε τον εαυτό μας και τους γύρω μας
Ο σεβασμός είναι στάση ζωής, όχι απλά μία καλή συμπεριφορά τόσο σε ενδοατομικό όσο και σε διαπροσωπικό επίπεδο. Η λέξη σέβομαι στα λατινικά είναι respectare, που σημαίνει «κοιτάζω γύρω μου». Σημαίνει λοιπόν ότι συμπεριφέρομαι έχοντας στο νου μου ότι δεν είμαι μόνος. Όπως και σε κάθε άλλη περίπτωση, έτσι και σε αυτήν εμείς οι γονείς είμαστε εκείνοι που θα διδάξουμε το παιδί μας να έχει την αξία του σεβασμού στις σχέσεις του. Αν το παιδί μας ζει σε ένα περιβάλλον, όπου επικρατεί ο σεβασμός και ο αυτοσεβασμός (τον οποίο επίσης χρειάζεται να τροφοδοτούμε) ως αξίες και ιδανικά, τότε αναπόφευκτα θα υιοθετήσει μία αντίστοιχη συμπεριφορά. Είναι καλό να θυμόμαστε ότι η διεκδικητική συμπεριφορά ενέχει το ίδιο σεβασμό στα ατομικά μας όρια και στα όρια των γύρω μας. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ότι το να κοιτάζω μέσα μου και γύρω μου διασφαλίζοντας μίας ισορροπία σε αυτά τα δύο είναι το κλειδί της επιτυχίας.
2. Μην φοβάσαι να κάνεις λάθη
Το να μαθαίνεις από τα λάθη σου, είναι ένα σπάνιο ταλέντο. Τα παιδιά μαθαίνουν πρώτα από εμάς. Βλέπουν και αξιολογούν πως αποδεχόμαστε και χειριζόμαστε εμείς την αποτυχία και αυτό επηρεάζει την δική τους αντίδραση. Είναι σημαντικό να μαθαίνουμε όλοι (μικροί – μεγάλοι) από τα λάθη ή τις αποτυχίες μας. Είναι απαραίτητο να τονίσουμε στα παιδιά μας ότι δεν υπάρχει πειράζει να κάνουν λάθη και τα λάθη είναι αναπόφευκτα για όλους. Με αυτό τον τρόπο θα μάθουν να μην φοβούνται την αποτυχία και να μην ενοχοποιούν τους εαυτούς τους για αυτή. Διδάξτε τα να νοηματοδοτούν τα λάθη τους, εστιάζοντας στα οφέλη που μπορεί να τους προσδίδουν για το παρόν και το μέλλον.
3. Η γνώση είναι πιο σημαντική από τους βαθμούς
Μερικές φορές εμείς οι γονείς θυμώνουμε όταν οι βαθμοί του παιδιού μας δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες μας. Ωστόσο, είναι καλό να κρατάμε στο νου ότι ένας καλός βαθμός δεν αντανακλά πάντα και καλή γνώση. Είναι σημαντικό να εστιάζουμε περισσότερο στην γνώση και στην αξία της για το παιδί μας παρά στην βαθμοθηρία, η οποία συνδέεται με την τελειοθηρία – η οποία μπορεί να γίνει αρκετά «επώδυνη» και «επικίνδυνη» για ένα παιδί σε ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο.
4. «Μπορείς να μου πεις τα πάντα γιατί μπορώ να το αντέξω»
Το να πλησιάσουμε συναισθηματικά με το παιδί μας – ιδιαίτερα σε περιόδους όπως η εφηβεία– δεν είναι εύκολη υπόθεση, θέλει μεγάλη προσπάθεια και λεπτούς χειρισμούς. Για να το καταφέρουμε αυτό και να το κάνουμε να μας εμπιστευτεί τα πάντα, από πολύ νωρίς χρειάζεται να του μεταδίδουμε τόσο λεκτικά όσο και μη λεκτικά το μήνυμα ότι μπορούμε να δεχθούμε, να επεξεργαστούμε και να «σηκώσουμε στου ώμους μας» οποιαδήποτε πληροφορία. Που σημαίνει ότι αποφεύγουμε τις φωνές και τις μακριές διαλέξεις όταν μας πει κάτι που δεν θα μας αρέσει. Είναι σημαντικό να διαχειριζόμαστε τα αρνητικά μας συναισθήματα και να αντιδρούμε με ψυχραιμία προκειμένου να καλλιεργήσουμε την εμπιστοσύνη.
5. Να έχεις το θάρρος της γνώμης σου
Είναι απαραίτητο από πολύ νωρίς να διδάξουμε το παιδί μας να εμπιστεύεται τον εαυτό του και να παίρνει πρωτοβουλίες, όποιο και να είναι το αποτέλεσμα γιατί σημασία πάντα έχει η προσπάθεια. Αυτό θα το βοηθήσει να εκφράζεται χωρίς να φοβάται.
6. Μην κάνεις κάτι που δεν θες μόνο και μόνο για να είσαι αρεστός σε κάποιον
Τα παιδιά πιστεύουν ότι η δημοτικότητα μεταξύ των φίλων είναι πολύ σημαντική και κάνουν το καλύτερο για να τα αποκτήσουν. Δείξτε στο παιδί σας (με την συμπεριφορά σας και με την γενικότερη στάση σας απέναντι στην ζωή) ότι δεν χρειάζεται να αρέσουμε σε όλους και επιπλέον δεν γίνεται να το πετύχουμε αυτό. Η αυτοεκτίμηση χτίζεται σταδιακά και η συνδρομή μας στο χτίσιμό της είναι καθοριστικής σημασίας αφού εμείς θα πρέπει να ενθαρρύνουμε και να ενισχύουμε τις δυνατότητές του παιδιού μας, να το μάθουμε ν’ αγαπάει και ν΄ αποδέχεται τον εαυτό του και να μην επηρεάζεται από τους άλλους για να κερδίσει την αποδοχή τους.
7. Όταν δεν καταλαβαίνεις κάτι, ρώτα.
Τι πιο απλό… όταν δεν ξέρουμε ή δεν καταλαβαίνουμε κάτι, να ρωτήσουμε. Είναι σαφώς προτιμότερο από το να προσποιηθούμε ότι το γνωρίζουμε. Και η παιδική ηλικία είναι η καλύτερη περίοδος για να εκπαιδευτούμε πάνω σ’ αυτό.
8 . Ενημέρωσε τον δάσκαλό σου όταν δεν νιώθεις καλά.
Κανένα παιδί δεν χρειάζεται να φοβάται και να ντρέπεται να μιλάει για θέματα υγείας. Η υγεία είναι πάνω απ’ όλα και φυσικά πάνω και από τους βαθμούς και την γνώμη των άλλων. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας το γνωρίζει σίγουρα αυτό.
9. Να σέβεσαι το περιβάλλον.
Πόσο συχνά διαμαρτυρόμαστε για τους βρώμικους δρόμους και τα κατεστραμμένα παρτέρια; Ο σεβασμός στη φύση είναι αναγκαίο να αρχίσει στο σπίτι. Την αρχή την κάνουμε εμείς. Και από την στιγμή που θα γίνουμε ευαισθητοποιημένοι πολίτες πάνω σ’ αυτό το θέμα, στην συνέχεια θα είναι πιο εύκολο να το καλλιεργήσουμε και στα παιδιά μας. Αν το καταφέρουμε αυτό…η ποιότητα της ζωής μας στο μέλλον θα είναι εμφανής.
10. Μάθε να λες «όχι»
Είναι ουσιαστικό να μάθουμε στο παιδί μας να λέει “όχι” όταν το νιώθει. Είτε αυτός είναι φίλος, είτε ο δάσκαλος, είτε εμείς οι ίδιοι – άρα και να «αντέχουμε» το όχι. Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια ισχυρή προσωπικότητα, όχι ένα άτομο που πρέπει να υπακούει σε οποιαδήποτε εντολή. Η ικανότητα να λέει “όχι” θα το βοηθήσει πολύ στη ενήλικη ζωή του αργότερα. Είναι από τα μεγαλύτερα δώρα ζωής που μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά μας.
Με την συνεργασία της κας Δήμητρας Μιχαλοπούλου (ψυχολόγος)