Ποιος δεν θα ήθελε να περάσει ευτυχισμένα Χριστούγεννα, γεμάτα γαλήνη, χαρά και υπέροχες αναμνήσεις; Γιατί όμως είναι τόσο δύσκολο να συμβεί αυτό;
Το πρόβλημα με τα Χριστούγεννα είναι ότι είναι πάντα γεμάτα από μεγάλες προσδοκίες -και η πίεση σε μας τους γονείς για να προετοιμάσουμε τα τέλεια Χριστούγεννα για τα παιδιά μας μπορεί να τεράστια. Παρά την «αγάπη προς τον πλησίον» που υποτίθεται ότι πρέπει να νοιώθουμε στις διακοπές των Χριστουγέννων, η εικόνα μιας ευτυχισμένης οικογένειας μαζεμένης γύρω από το γιορτινό τραπέζι δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα σε πολλά σπίτια. Πώς γίνεται αυτή η γιορτή, η οποία κρύβει τόση χαρά μέσα της, να περνά αφήνοντας πίσω της τόσους ανθρώπους δυστυχισμένους και μόνους;
– Καταρχήν έχουμε χάσει το πραγματικό νόημα των ημερών, τα Χριστούγεννα έχουν γίνει πλέον μια καταναλωτική γιορτή. Τα χρήματα είναι ένας από τις βασικές πηγές άγχους που μειώνουν τη χαρά των Χριστουγέννων. Οι περισσότεροι από μας τους γονείς -έχουμε, δεν έχουμε- ξοδεύουμε υπερβολικά πολλά χρήματα για δώρα τις γιορτές, επειδή δεν θέλουμε να απογοητεύσουμε τα παιδιά μας -«εξάλλου, τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή για τα παιδιά, έτσι δεν είναι;». Κι όμως, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να μεγαλώνουμε υλιστικά και απαιτητικά παιδιά, με τεράστιες προσδοκίες για τα δώρα που θα τους φέρει ο Άη Βασίλης.
– Τα Χριστούγεννα χαρακτηρίζονται από ένα σωρό υπερβολές: πολλά δώρα, πολύ φαγητό, πολλές απαιτήσεις, πολλή αναστάτωση, πολλές δουλειές στο σπίτι, πολλά ψώνια, και σίγουρα πολλά χαμόγελα και συναναστροφή με ανθρώπους μερικούς από τους οποίους τελικά δεν συμπαθείτε και τόσο. Δεν είναι περίεργο λοιπόν ότι ζούμε έναν «πυρετό» δραστηριότητας, με υπερ-φιλόδοξα σχέδια για να οργανώσουμε μια τέλεια ημέρα. Στην πραγματικότητα όμως η ιδέα των τέλειων Χριστουγέννων βρίσκεται αποκλειστικά στη σφαίρα της φαντασίας.
Θα ήταν πολύ πιο πρακτικό αν αποφασίζατε πώς πραγματικά θέλετε να είναι τα δικά σας «όχι και τόσο τέλεια» Χριστούγεννα, με βάση την πραγματικότητα και όχι τόσο τη φαντασία. Τα μικρά παιδιά είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στη διάθεση των άλλων και θα αντιληφθούν αμέσως τα ανομολόγητα συναισθήματα, την κακή ατμόσφαιρα και τις εντάσεις, και θα αντιδράσουν με ιδιότροπη συμπεριφορά, η οποία σίγουρα δεν συμβάλλει σε μια χαρούμενη μέρα. Επομένως, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλίσετε ότι όλοι θα περάσουν καλά; Να οργανώσετε τα δικά σας Χριστούγεννα, έτσι όπως εσείς τα ονειρεύεστε και να μπορέσετε να προετοιμαστείτε και να βρείτε διακριτικούς χειρισμούς για όλες τις πιθανές «εκρηκτικές» καταστάσεις που μπορεί να συμβούν.
Προγραμματισμός και καταμερισμός εργασίας
Για να αρχίσετε να οργανώνετε πιο επιτυχημένα Χριστούγεννα, διαλέξτε μια ήσυχη στιγμή και καθίστε μαζί με την οικογένειά σας για να αποφασίσετε μερικά από τα βασικά πράγματα που όλοι θα θέλατε να γίνουν μέσα στις γιορτές. Για παράδειγμα, πότε θα στολίσετε το δένδρο, πως θα είναι η διακόσμηση, τι θα περιλαμβάνει το γιορτινό τραπέζι, ποιους θα καλέσετε και τι δραστηριότητες θέλετε να συμπεριλάβετε. Μετά βεβαιωθείτε ότι όλοι, ακόμα και τα μικρότερα μέλη της οικογένειας, έχουν αναλάβει κάποιες δουλειές ανάλογες με την ηλικία τους. Προσπαθήστε να ξαναβρείτε το αληθινό πνεύμα των Χριστουγέννων: η ουσία είναι να έρθουμε κοντά και να μοιραστούμε πράγματα. Έτσι, το να συμμετέχουν όλοι στον προγραμματισμό βοηθά να έρθουν πιο κοντά και να μην φορτωθεί ένα άτομο (συνήθως η μητέρα) όλες τις δουλειές. Επίσης, τα παιδιά μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα: αν θέλουν να γίνει κάτι θα πρέπει να βοηθήσουν κι αυτά όπως μπορούν.
Βάλτε κάποια όρια
Στα γράμματα που γράφουν στον Άη Βασίλη, τα παιδιά τείνουν να επικεντρώνονται σε υλικά αγαθά, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται ένας τεράστιος κατάλογος με όλα τα τελευταία παιχνίδια, αθλητικά παπούτσια, ηλεκτρονικά παιχνίδια, κινητά τηλέφωνα, κλπ. Πείτε στα παιδιά σας ότι ο Άη Βασίλης θα τους φέρει ένα πολύ ιδιαίτερο δώρο, αλλά θα τους δώσει πολλές ιδέες για να περάσουν καλά.
Τα τελευταία χρόνια πολλά παιδιά είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένα ως προς το περιβάλλον. Αυτό ίσως να οφείλεται στα τηλεοπτικά προγράμματα που βλέπουν αλλά και στο σχολείο που τους παροτρύνει να κάνουν ανακύκλωση, να προσέχουν τη διατροφή τους και να φτιάξουν το δικό τους κήπο για να δουν πως μεγαλώνουν αυτά που τρώμε. Εκμεταλλευτείτε αυτό τον ενθουσιασμό και συνδυάστε τον με τα δώρα: μια λύση μπορεί να είναι να τους αγοράσετε σπόρους από ένα φυτώριο ή ένα βιβλίο, να επισκεφτείτε ένα κέντρο ανακύκλωσης, ένα βιολογικό αγρόκτημα ή ένα μουσείο.
Αντιμετωπίστε αποτελεσματικά τους ανεπιθύμητους
Δεν έχει νόημα να προσπαθείτε να πάρετε με το μέρος σας τον άντρα σας (ή οποιονδήποτε άλλο) όταν έχετε να αντιμετωπίσετε ένα δύστροπο συγγενή ή φίλο. Εδώ δεν υπάρχουν «στρατόπεδα» – απλώς συμπεριφορές που σαν δυσκολεύουν. Αν πρόκειται να αντιμετωπίσετε το «στρατηγό» (είτε πρόκειται για την πεθερά σας, τον αδερφό ή την αδερφή σας με τον/την οποίο/α δεν τα πάτε καλά ή έναν ανυπόφορο ηλικιωμένο θείο), είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα άτομα αυτά είναι καλεσμένα στο δικό σας σπίτι και μπορείτε να θέσετε οποιαδήποτε όρια θεωρείτε κατάλληλα. Μην περιμένετε να αντιληφθούν ξαφνικά τις ευαισθησίες σας – δεν πρόκειται να το κάνουν. Μπορείτε κάλλιστα να τους απασχολήσετε με κάτι που θα είναι χρήσιμο για σας και ταυτόχρονα τους κάνει να αισθάνονται ότι συμμετέχουν. Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε θετικές φράσεις όπως «Στ’ αλήθεια θα με βοηθούσε πολύ αν…» αντί για «Θα σε παρακαλούσα να μην…». Για παράδειγμα: «Στ’ αλήθεια θα με βοηθούσε πολύ αν πρόσεχες λιγάκι τον μικρό μέχρι να τακτοποιήσω το τραπέζι» αντί για «Θα σε παρακαλούσα να μην ασχοληθείς με το τραπέζι αλλά με τον μικρό» Προσπαθήστε να αποφύγετε τις κακοτοπιές με ευγένεια και χαμόγελο. Ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι περιμένουν σεβασμό (ακόμα κι αν δεν τον αξίζουν πάντα), οπότε δαγκώστε τη γλώσσα σας και μην υποκύψετε στον πειρασμό για μια λογομαχία. Βασικός σας σύμμαχος σ’ αυτό είναι το χιούμορ και η αδιαφορία. Για παράδειγμα, αν κάποιος αγενής καλεσμένος σας πει «Φαίνεται σαν να έχει εκραγεί βόμβα εδώ μέσα», δοκιμάστε να πείτε κάτι σαν «Όντως, αυτό ακριβώς σκεφτόμουν κι εγώ! Είναι χάλια..» Ακόμα κι αν το σπίτι σας δεν είναι χάλια, θα νοιώσετε πολύ απελευθερωμένοι αν δεν τσιμπήσετε το δόλωμα. Αν δικαιολογηθείτε ή υιοθετήσετε αμυντική στάση, παίζετε ακριβώς το παιχνίδι του άλλου, ενώ όταν δεν το κάνετε, η επιθετικότητά του ξεφουσκώνει. Δεν είναι πάντα εύκολο, θέλει εξάσκηση… αρχίστε από τώρα.
Σπάστε την ρουτίνα
Ανοίγετε τα δώρα, τρώτε το χριστουγεννιάτικο γεύμα, πηγαίνετε για έναν περίπατο στο πάρκο, ίσως βλέπετε την ίδια χριστουγεννιάτικη ταινία για εκατοστή φορά, ξανατρώτε, και μετά αποκοιμιέστε μπροστά στην τηλεόραση…Αυτό για κάποιους μπορεί να είναι τα ιδανικά Χριστούγεννα. Όχι όμως για σας! Γιατί να μην δοκιμάσετε κάτι διαφορετικό; – οτιδήποτε για να σπάσει η ρουτίνα. Μαγειρέψτε κάτι εντελώς διαφορετικό, βγάλτε τους υπολογιστές από την πρίζα… Δεν έχει σημασία τι θα κάνετε, αλλά ξεφεύγοντας από τα καθιερωμένα θα αρχίσετε όλοι να δίνετε περισσότερη προσοχή στους άλλους γύρω σας.
Θυμηθείτε τα αληθινά σημαντικά πράγματα
Τα Χριστούγεννα είναι η τέλεια ευκαιρία για να προσφέρετε στα παιδιά σας (και στον εαυτό σας) υπέροχες αναμνήσεις. Για όσους γιορτάζουν τα Χριστούγεννα ως θρησκευτική γιορτή, είναι μια ευκαιρία να μειώσετε τους ρυθμούς, να παρακολουθήσετε τη λειτουργία, να αναλογιστείτε τις πεποιθήσεις σας και να μοιραστείτε πνευματικό χρόνο με τους αγαπημένους σας.
Τα Χριστούγεννα μπορεί να είναι πνευματικός χρόνος για εσάς με την έννοια ότι η «αγάπη προς τον πλησίον» είναι από μόνο του ένα πολύ ωραίο συναίσθημα. Τα παιδιά μπορεί να ζητούν τα τελευταία παιχνίδια που κυκλοφορούν στην αγορά, αλλά ακόμα κι αυτό είναι εφήμερο σε σχέση με το να κάνετε κάτι όλοι μαζί. Οι άνθρωποι που φαίνεται να περνούν καλύτερα τα Χριστούγεννα πραγματικά απολαμβάνουν το χρόνο που περνούν με την οικογένειά τους, αυτό το ιδιαίτερο συναίσθημα που όλοι μοιράζονται – ακόμα κι όταν αυτό απαιτεί λίγο περισσότερη υπομονή – ότι όλοι αγαπούν και αγαπιούνται.
Και, πάνω απ’ όλα, θυμηθείτε: η αγάπη είναι δωρεάν.