Τι είναι η παιδική νεοφοβία και γιατί το παιδί μας φοβάται κάποια τρόφιμα;
Η τροφική νεοφοβία ορίζεται ως η αποφυγή και η απροθυμία δοκιμής νέων τροφίμων. Επιστημονικά χαρακτηρίζεται ως ένας ωφέλιμος εξελικτικός μηχανισμός επιβίωσης ο οποίος βοηθά τα παιδιά να αποφύγουν την κατάποση βλαβερών ή τοξικών ουσιών όταν αρχίζουν να ανεξαρτητοποιούνται από τους γονείς τους. Από σχετικές έρευνες έχει βρεθεί ότι η εκδήλωση αυτής της συμπεριφοράς μπορεί να εμφανιστεί στην περίοδο του απογαλακτισμού, συνήθως παρουσιάζει απότομη έξαρση στην ηλικία των 2 με 6 ετών και καθώς το παιδί μεγαλώνει ελαττώνεται. Αν και περιορισμένα, τα στοιχεία που διαθέτουμε από σχετικές έρευνες δείχνουν ότι στην εποχή μας τα παιδιά που εκδηλώνουν νεοφοβική συμπεριφορά καταναλώνουν λιγότερα φρούτα και λαχανικά, λιγότερα πρωτεϊνούχα τρόφιμα, όπως ψάρι και κρέας και περισσότερα λιπαρά. Αυτή η φτωχή σε ποικιλία αλλά συγκεντρωμένη σε ενέργεια διατροφή θεωρείται ότι αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα που συντελεί στην αύξηση των ποσοστών της παιδικής παχυσαρκίας, όπως επίσης και στην αύξηση της συχνότητας εμφάνισης διαφόρων μη μεταδοτικών ασθενειών, όπως ο διαβήτης τύπου 2. Πώς αντιμετωπίζετα
ι η παιδική νεοφοβία;
Το «κλειδί» στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της άρνησης του παιδιού να δοκιμάσει νέα τρόφιμα (συνήθως φρούτα και λαχανικά) είναι η επανάληψη. Όταν του σερβίρεται τακτικά ένα τρόφιμο (ανεξάρτητα από το αν τελικά θα το φάει) τότε σταδιακά εξοικειώνεται με αυτό, έστω στην όψη και την οσμή του, μέχρι τη στιγμή που παύει να είναι «νέο».• Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι όταν στα παιδιά δίνεται ποικιλία τροφίμων από μικρή ηλικία, μειώνεται η πιθανότητα να εμφανίσουν νεοφοβική συμπεριφορά. Έχει, επίσης, φανεί ότι τα παιδιά δοκιμάζουν ευκολότερα τα νέα τρόφιμα, όταν τους σερβίρονται σε μικρές ποσότητες. Μάλιστα, συχνά βοηθάει τα νέα αυτά τρόφιμα να παρουσιάζονται σαν συνοδευτικά τροφίμων με τα οποία το παιδί είναι ήδη εξοικειωμένο. Η επαναλαμβανόμενη έκθεση του παιδιού στο νέο τρόφιμο, σε συνδυασμό με μικρές επιβραβεύσεις φαίνεται να έχει καλύτερα αποτελέσματα. Μια εξαιρετική τακτική που μειώνει την απροθυμία του παιδιού για νέα τρόφιμα είναι το παράδειγμα των μεγαλύτερων. Όταν παρακολουθεί συχνά τους γονείς ή τα μεγαλύτερα αδέρφια του να τρώνε με ευχαρίστηση φρούτα και λαχανικά, εξοικειώνεται και είναι πιο πρόθυμο να τα δοκιμάσει. Εξάλλου, ο μιμητισμός είναι ένας βασικός μηχανισμός μάθησης στις νεαρές ηλικίες. Τα αντίθετα ακριβώς αποτελέσματα έχουν η πίεση και ο εξαναγκασμός, που συνήθως προκαλούν φαινόμενα αντίδρασης και επιδεινώνουν τη φοβία του παιδιού. Άλλες τακτικές που φαίνεται να βοηθούν είναι η δημιουργικότητα και η φαντασία στο σερβίρισμα του φαγητού, το ευχάριστο, ήρεμο και ασφαλές περιβάλλον και κυρίως η λήψη γευμάτων με όλη την οικογένεια (φαινόμενο όλο και λιγότερο συνηθισμένο!).