Ο θηλασμός μπορεί πράγματι να είναι μια από τις καλύτερες επενδύσεις που μπορούμε να κάνουμε για τη ζωή των παιδιών μας. Ωστόσο επικρατούν διάφορες απόψεις που συχνά απέχουν από την αλήθεια.
Ο θηλασμός πρέπει να αρχίσει αμέσως μετά τον τοκετό. Αυτό αποτελεί κανόνα αλλά και την βάση για την ομαλή πορεία του θηλασμού. Να ενημερώσετε το μαιευτήριο ότι επιθυμείτε τον αποκλειστικό θηλασμό του βρέφους σας, προκειμένου να προγραμματίσουν και προετοιμάσουν κατάλληλα τις σχετικές «επισκέψεις» του μωρού σας, αλλά και να μην το εντάξουν σε κάποιο πρόγραμμα σίτισης με μπιμπερό με ξένο γάλα. Αμέσως μετά τον τοκετό αρχίζει να εκκρίνεται το πρωτόγαλα το οποίο είναι πάρα πολύ περιεκτικό και θεωρείται ένα πανίσχυρο εμβόλιο για το μωρό σας. Να γνωρίζετε, για να μη νοιώθετε ότι δεν έχετε γάλα, ότι από την πρώτη μέρα το βρέφος σας έχει ανάγκη μόνο 35ml μητρικού γάλακτος την μέρα. Από την 3η μέρα θέλει από 25ml ανά γεύμα και από την 7η μέρα…50 ml ανά γεύμα. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το ένστικτο του θηλασμού είναι έντονο από την πρώτη κιόλας στιγμή…, είναι η πρώτη επαφή, η πρώτη γνωριμία μεταξύ εσάς και του μωρού σας. Είναι ο πρώτος δυνατός κρίκος στην πιο μεγάλη, την πιο μαγική σχέση της ζωής σας.
Θηλάστε εναλλάξ: 10 λεπτά από το ένα στήθος και 10 λεπτά από το άλλο.
Είναι πιο σωστό σε κάθε θηλασμό το μωρό σας να θηλάζει μόνο από τον ένα μαστό και στον επόμενο από τον άλλον. Αυτό συντελεί στο να χορταίνει καλύτερα το μωρό, γιατί το γάλα που παράγεται από το μαστό στην αρχή του θηλασμού είναι πιο λεπτόρρευστο ενώ προς το τέλος του θηλασμού είναι περισσότερο παχύρρευστο και με περισσότερα λιπαρά. Αυτό σημαίνει ότι αν διακόψετε τον θηλασμό από τον ένα μαστό και ξαναρχίσετε από τον άλλο, το μωρό σας θα πάρει μόνο το αρχικό λεπτόρευστο γάλα και όχι το παχύρρευστο που περιέχει περισσότερο λίπος και την πλήρη σύστασή του. Επίσης, δεν μετράμε τα λεπτά της ώρας αλλά παρατηρούμε το μωρό μας. Καταπίνει; Έχει γάλα στο στοματάκι του; Αδειάζει το στήθος μου; Κοιμάται ήρεμο;
Το μωρό πρέπει να θηλάζει κάθε 3 ώρες.
Αν είστε από εκείνους που θέλουν να προγραμματίζουν τα γεύματα του μωρού, μάλλον θα σας απογοητεύσουμε. Και αυτό γιατί το μωρό που θηλάζει έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο για το πότε θα φάει! Ο θηλασμός οφείλει να είναι απεριόριστος και χωρίς ωράριο. Δηλαδή το μωρό θηλάζει μέρα-νύχτα όποτε θέλει και όσο θέλει. Μη σας ανησυχήσει αν άλλες φορές θηλάζει περισσότερο χρόνο και άλλες λιγότερο. Τα γεύματα δεν είναι ποτέ ισόχρονα. Τα περισσότερα μωρά θηλάζουν κάθε δυο ώρες. Άλλα μωρά περνούν διαστήματα της ημέρας, θηλάζοντας σχεδόν συνεχώς ή με διάλειμμα μισής ώρας, κάτι εντελώς αναμενόμενο και φυσιολογικό. Το κάθε μωρό είναι διαφορετικό από το άλλο και την ίδια ποσότητα γάλακτος την παίρνει σε διαφορετικό χρόνο. Το κλειδί για έναν επιτυχημένο θηλασμό είναι ο «ελεύθερος θηλασμός» δηλαδή, το να προσφέρεται το στήθος σας στο μωρό όποτε πεινάει και για όσο χρόνο χρειάζεται.
Δώστε στο παιδί “συμπλήρωμα” ξένου γάλακτος, για να είστε σίγουρη ότι είναι χορτάτο.
Το ξένο γάλα (φόρμουλα) δεν είναι καθόλου απαραίτητο και δεν θα πρέπει να θεωρείται εναλλακτική λύση, εκτός εάν υπάρχει ειδικός ιατρικός λόγος. Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι μητέρες πολύ συχνά εγκαταλείπουν το θηλασμό ή επιλέγουν εξαρχής να δώσουν στα μωρά τους ξένο γάλα, είναι το γεγονός ότι λανθασμένα έχουν την εντύπωση ότι δεν έχουν αρκετό γάλα και το μωρό τους είναι πιο ικανοποιημένο και χορτάτο από το μητρικό. Επίσης η ανάγκη να ξέρουν πόσο ακριβώς έχει φάει. Το μητρικό γάλα είναι το μόνο γάλα κατάλληλο για το μωρό και τις μεταβαλλόμενες ανάγκες του. Το μητρικό γάλα αποτελείται από ειδικά λίπη, πρωτεΐνες και υδατάνθρακες, στις κατάλληλες ποσότητες, τα οποία είναι εύκολο να επεξεργαστεί και να απορροφήσει το πεπτικό σύστημα του μωρού. Επίσης, τελευταίες έρευνες έδειξαν ότι το μητρικό γάλα μεταβάλλει το μικροβίωμα του εντέρου, έχει πλήθος ανοσοποιητικών παραγόντων, ορμονών, κυττάρων και εκτός από την θρεπτική του αξία, προστατεύει στο ανοσοποιητικό σύστημα, συμβάλει στην καλή λειτουργία του εντέρου και μπορεί ακόμα να μεταβάλλει την εμφάνιση γενετικών χαρακτηριστικών. Σαν αποτέλεσμα αυτού, είναι πιο εύκολο για τα μωρά να χωνέψουν και να απορροφήσουν το μητρικό γάλα, αντίθετα με το ξένο γάλα το οποίο δεν περιέχει τα ίδια συστατικά. Το αν το γάλα σας είναι αρκετό ή όχι για το μωρό σας φαίνεται από την ανάπτυξη και τη ζωηράδα του. Ελέγχετε το βάρος του κάθε 10 ημέρες στην αρχή, και έπειτα κάθε μήνα. Το νεογνό θα πρέπει να έχει φτάσει το βάρος της γέννησής του τις 15 πρώτες ημέρες της ζωής του και μετά, για τους επόμενους 3 μήνες, θα πρέπει να παίρνει 150-200 γραμμάρια την εβδομάδα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά αποκλειστικό θηλασμό των βρεφών μας για 6 μήνες.
Απαιτείται σχολαστικός καθαρισμός του στήθους πριν από κάθε θηλασμό.
Το μητρικό γάλα περιέχει έναν μαγικό συνδυασμό από αντιμικροβιακούς παράγοντες, οπότε δεν χρειάζεται κανένας πρόσθετος καθαρισμός του στήθους. Ότι τεχνητό κάνετε θα τις ξεράνει και θα σας πονούν. Η μόνη περιποίηση των θηλών είναι να τρέχει επάνω τους νερό καθώς κάνετε μπάνιο ή ντους. Τις άλλες ώρες αφήνετε το γάλα να στεγνώσει επάνω τους μετά το θηλασμό: αυτό τις καθαρίζει με τον πιο σωστό τρόπο. Φροντίστε μόνο να φοράτε καθαρά ρούχα και να πλένετε τα χέρια σας τακτικά, έτσι θα είναι πάντα καθαρά για να πάρετε το μωρό αγκαλιά και να το θηλάσετε ανά πάσα στιγμή.
Πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα το διαιτολόγιό μας.
Δεν είναι απαραίτητος κανένας ιδιαίτερος περιορισμός στη διατροφή σας. Οι οδηγίες που κατά καιρούς ακούτε, προσθέτουν δυσκολίες στη ζωή σας, χωρίς λόγο. Μια φυσιολογική, ισορροπημένη διατροφή, με ποικιλία, είναι το μόνο που χρειάζεται για να ξαναβρείτε τους ρυθμούς σας και να αρχίσετε να απολαμβάνετε το μωρό σας. Οι σούπες, τα άνοστα φαγητά και η αποφυγή ενός τεράστιου καταλόγου συγκεκριμένων τροφίμων δεν έχουν καμιά επιστημονική βάση. Αποφεύγετε μόνο το αλκοόλ και την καφεΐνη. Σε γενικές γραμμές, ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο παρόμοιο με εκείνο της εγκυμοσύνης σας καλύπτει τις ανάγκες σας.
Συστήνεται η διακοπή θηλασμού αν χρειαστεί να πάρετε κάποια φαρμακευτική αγωγή.
Δεν είναι απίθανο κατά την περίοδο θηλασμού να χρειαστεί να ακολουθήσετε κάποια φαρμακευτική αγωγή. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα πως θα πρέπει να σταματήσετε τον θηλασμό. Η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα φάρμακα είναι συμβατά με το θηλασμό. Παρόλα αυτά οι χημικές ουσίες περνάνε στο μητρικό γάλα, όμως ελάχιστα είναι αυτά που μπορούν να βλάψουν το βρέφος και αντενδείκνυνται στη γαλουχία. Σε τι ποσοστό περνάει στο γάλα και κατά πόσο βλάπτει ένα φάρμακο το μωρό που θηλάζει εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως είναι: η σύσταση και η δόση του φαρμάκου, οι ώρες και ο τρόπος λήψης του, η ηλικία του μωρού (π.χ. ένα πρόωρο μωράκι είναι πιο ευάλωτο ή ένα νεογέννητο) κλπ. Σε κάθε περίπτωση η χορήγηση του φαρμάκου πρέπει να γίνεται μόνο κατόπιν εντολής του γιατρού σας.
Ο θηλασμός πρέπει να σταματάει με στους 6 μήνες.
Κάθε μέρα θηλασμού παραπάνω είναι κέρδος για μωρό και μητέρα. Όλοι οι διεθνείς οργανισμοί διαβεβαιώνουν ότι ο θηλασμός έχει μεγάλη αξία και μετά τους έξι μήνες της ζωής του μωρού, κι αυτό γιατί η σύσταση του ανθρώπινου γάλακτος αλλάζει για να ανταποκριθεί στις διαφορετικές ανάγκες που έχει το μωρό καθώς μεγαλώνει.
για τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του. Παράλληλα με την εισαγωγή στερεών τροφών, μετά τους 6 μήνες- συστήνεται η συνέχιση του θηλασμού κατά τον 1ο έτος της ζωής και το 2ο και για όσο διάστημα επιθυμεί η μητέρα και το παιδί. Το μητρικό γάλα έχει όλα τα πλεονεκτήματα για την σωστή ανάπτυξη του βρέφους και μετά την ηλικία των 6 μηνών.
Με την συνεργασία της κας Ιωάννας Αντωνιάδου-Κουμάτου (Αναπτυξιακή παιδίατρος – Διευθύντρια Κοινωνικής & Αναπτυξιακής Παιδιατρικής Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού – υπεύθυνη του έργου «Αλκυόνη»)