Μυώντας το μικρό μας στα παρακάτω 8 βήματα, έχουμε δομήσει την βάση για το προφίλ του σωστού μελλοντικού πολίτη του κόσμου.
Ζούμε σ’ ένα μεταβαλλόμενο κόσμο με συνεχώς αναπτυσσόμενη τεχνολογία που σημαίνει ότι η δική μας παιδική ηλικία, έτσι όπως την βιώσαμε, δεν έχει καμία σχέση με αυτή των παιδιών μας. Σε έναν τέτοιο κόσμο λοιπόν, ένα από τα μεγαλύτερα «δώρα» που μπορούμε να κάνουμε στα παιδιά μας είναι να τα διδάξουμε πώς να λειτουργήσουν και να αναπτυχθούν σε μια εξελισσόμενη παγκόσμια αγορά. Και ο καλύτερος τρόπος για να το καταφέρουμε αυτό είναι να τα εμπνεύσουμε, να «ιντριγκάρουμε» την περιέργεια τους και να τα μάθουμε, με ευρύτητα αντίληψης να καλλιεργήσουν το πνεύμα και τις γνώσεις τους, να εκτιμούν και να σέβονται άλλους πολιτισμούς και διαφορετικές παραδόσεις και ιδεολογίες.
Κι επειδή η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, ο αυριανός πολίτης του κόσμου γαλουχείται από παιδί, μαθαίνει και εκπαιδεύεται στις μελλοντικές ανάγκες και απαιτήσεις του όπως μαθαίνει να περπατά, να μιλά, να συμπεριφέρεται. Μυώντας το μικρό μας στα παρακάτω 8 βήματα, έχουμε δομήσει τη βάση για το προφίλ του σωστού μελλοντικού πολίτη.
Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν τα εκπληκτικά οφέλη της εθελοντικής εργασίας. Τα παιδιά που ασχολούνται με εθελοντικές δραστηριότητες παρουσιάζουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο, έχουν αυξημένη ενσυναίσθηση και αλτρουισμό. Ο εθελοντισμός επιτρέπει στα παιδιά να προσεγγίζουν ευπαθή κοινότητες και να συμβάλλουν με ουσιαστικό τρόπο σ’ αυτές. Μπορούν να αλληλεπιδράσουν με ανθρώπους που έχουν πολύ διαφορετικό υπόβαθρο και να αναπτύξουν δεξιότητες ζωής που δεν θα πάρουν πουθενά αλλού. Τα παιδιά χρειάζονται έκθεση σε ανθρώπους όλων των υποβάθρων, των χρωμάτων του δέρματος και των πολιτιστικών παραδόσεων. Οι εθελοντές μαθαίνουν να προσφέρουν ανιδιοτελώς, χωρίς να περιμένουν οποιανδήποτε υλική ή πνευματική επιβράβευση. Αγαπούν τον συνάνθρωπο τους, προσπαθούν με κάθε τρόπο να παρέχουν τη βοήθεια τους και είναι πολύ πιο εύκολο για αυτούς να αποκτήσουν φίλους και μεγάλο κοινωνικό περίγυρο. Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό ο εθελοντισμός να αναπτυχθεί από την παιδική ηλικία, κάτι το οποίο μόνο ευεργετικά αποτελέσματα θα έχει στη μετέπειτα εξέλιξη των παιδιών.
Μάθηση μιας ξένης γλώσσας
Οι σημερινοί μαθητές ζουν σε μια κοινωνία όπου επικρατεί η κινητικότητα εργαζομένων και επιστημόνων. Η κοινωνία αυτή έχει διεθνή χαρακτήρα, είναι ήδη διαφορετική από αυτή που βιώσαμε εμείς, και μέσα σε αυτό το πλαίσιο η καλή γνώση τουλάχιστον μίας ξένης γλώσσας, είναι πλέον όρος επιβίωσης. Για το λόγο αυτό, η χρησιμότητά της κρίνεται απαραίτητη σε όλο και μικρότερες ηλικίες, πράγμα που προκαλεί πολλά και σημαντικά ερωτήματα, αφού κοινός στόχος όλων είναι η καλύτερη μετάδοση των γνώσεων, χωρίς ψυχολογική επιβάρυνση ή άλλες επιπτώσεις στη γενικότερη πρόοδο των παιδιών. Εντάσσοντας τα παιδιά μας σε άλλη γλώσσα, θα το βοηθήσουμε στην κατανόησή των διάφορων πολιτισμών. Διότι το να μιλούν μια ξένη γλώσσα σημαίνει πως μπορούν πλέον να εισχωρήσουν σ ‘ένα κόσμο ανθρώπων που σκέφτονται διαφορετικά, έχουν διαφορετικό τρόπο ζωής, διαφορετική ιστορία, κουλτούρα, πολιτισμική κληρονομιά. Ανακαλύπτουν επίσης καινούριες ανθρώπινες συμπεριφορές, παύουν να έχουν προκαταλήψεις και επαναπροσδιορίζουν την στάση τους στην κοινωνία. Αρχίζουν να εκτιμούν την διαφορετικότητα. Η εκμάθηση γλωσσών συντελεί στην ανάπτυξη της ανεκτικότητας και της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των λαών με διαφορετικό πολιτισμό.
Ταξίδια στο εξωτερικό
Προφανώς και δεν μπορείτε να αφήσετε το τρίχρονο παιδάκι σας να αποφασίσει για τον προορισμό προγραμματισμό του ταξιδιού γιατί οι διακοπές σας θα αρχίσουν και θα τελειώσουν έξω από το παγωτατζίδικο. Αλλά καθώς τα παιδιά σας μεγαλώνουν, οι επιλογές των ταξιδιών θα πρέπει να γίνονται με γνώμονα και τις δικές τους ανάγκες και ενδιαφέροντα. Παρόλη την οικονομική μας δυσχέρεια, ένα ταξίδι στο εξωτερικό είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για τα παιδιά. Τα παιδιά θα μπουν σε διαδικασία να μάθουν για την χώρα που θα επισκεφτούν, τον πολιτισμό της, την ιστορία της, τους ανθρώπους της, τις δραστηριότητες που θα ήθελαν να ακολουθήσουν και με την βοήθειά σας να προγραμματίσετε μαζί κάθε λεπτομέρεια του ταξιδιού. Η επαφή με ένα άλλο λαό, με διαφορετική κουλτούρα, ήθη και έθιμα ανοίγει τους ορίζοντες στο παιδί, του χαρίζει καινούριες εικόνες και του συστήνει διαφορετικούς πολιτισμούς, δηλαδή εμπειρίες ανεκτίμητες που χτίζουν την προσωπικότητα, οξύνουν την αντίληψη, διευρύνουν και εμπνέουν τα ενδιαφέροντά του.
Επισκέψεις σε βιβλιοθήκες
Οι βιβλιοθήκες μπορούν κάλλιστα να χαρακτηριστούν σαν «θησαυροφυλάκιο πληροφοριών & γνώσεων». Σε αρκετές από αυτές λειτουργούν και πολλά εργαστήρια εικαστικών, και δημιουργικής απασχόλησης. Τα παιδιά μέσα από την επαφή τους με την βιβλιοθήκη, δοκιμάζουν νέους τρόπους προσέγγισης της ανάγνωσης, αποκτούν τη χαρά του να μαθαίνεις κι όχι την άχαρη υποχρεωτικότητα του να διαβάζεις, δημιουργούν μαζί άλλα παιδιά δικές τους βιβλιοθήκες-φυτώρια νέων ιδεών, οργανώνοντας την προσωπική τους εκστρατεία μάθησης, ανάγνωσης και ανακάλυψης νέων ιδεών, διαφορετικών τρόπων γραφής και έκφρασης
Παρακολούθηση πολιτισμικών φεστιβάλ
Στην περίπτωση που δεν ζείτε στην επαρχία, οι πιθανότητες στην πόλη σας να υπάρχουν πολλά πολιτιστικά φεστιβάλ και δρώμενα από άλλες χώρες, είναι πολύ εφικτό. Ακόμα και στην βόλτα με το παιδί σας, βλέποντας έναν αφρικανό μουσικό να παίζει με το τύμπανό του, σταματήστε και αφήστε το παιδί να ζήσει την εμπειρία, να ακούσει μια μελωδία τόσο διαφορετική από αυτή της χώρας του. Οι εμπειρίες αυτές δεν πρέπει να περιορίζονται. Μπορείτε μέσα από το διαδίκτυο να ενημερώνεστε για πολιτισμικές εκδηλώσεις και να τις παρακολουθήσετε. Εάν εμπλακείτε με πολυπολιτισμικά χόμπι, τα παιδιά σας θα ακολουθήσουν. Τα παιδιά μιμούνται, οπότε αν σας δουν ότι είστε «ανοικτοί» σε δραστηριότητες με ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών και νοοτροπιών, θα το εκλάβουν ως κάτι το φυσιολογικό και θα κάνουν το ίδιο.
Πρόγραμμα ανταλλαγής μαθητών
Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να διερευνήσουν τους τρόπους των σπουδών τους. Μια καλή ιδέα είναι το πρόγραμμα ανταλλαγής και φιλοξενίας μαθητών ή και φοιτητών Έχοντας έναν φοιτητή ανταλλαγής στο σπίτι σας για ένα χρονικό διάστημα σας «εκθέτει» το παιδί σας σε εντελώς διαφορετικούς τρόπους ζωής. Γνωρίζουν συνομηλίκους από άλλες χώρες, ανταλλάσσουν επισκέψεις, εκπαιδεύονται στην εκμάθηση της γλώσσας, επικοινωνούν αργότερα με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γνωρίζουν διαφορετικά ήθη και έθιμα, συνήθειες, νοοτροπίες, τρόπους ζωής. Βγαίνουν από τον μικρόκοσμο τους και εκτιμούν τη διαφορετικότητα, αναπτύσσοντας παράλληλα χαρίσματα ευγένειας, κουλτούρας και κοσμοπολιτισμού.
Πρόσβαση στο internet
Τα οφέλη από τη χρήση ενός υπολογιστή -φυσικά πάντα με την επίβλεψή σας- από μικρή ηλικία είναι πολλά. Οι δυνατότητες ενός παιδιού και αργότερα εφήβου να εκπαιδευτεί, να μάθει και να ανακαλύψει μέσα στο διαδίκτυο είναι απεριόριστες. Έτσι, μπορεί να συνδεθεί με εγκυκλοπαίδειες, υλικά αναφοράς και «ειδικούς», να βρει εκπαιδευτικές πηγές, να συνδεθεί με διάφορα μέρη απ’ όλο τον κόσμο και να προσεγγίσει άλλες χώρες και νέες κουλτούρες. Μπορεί να διασκεδάζει μοιράζοντας τα ενδιαφέροντα και τις εμπειρίες του με φίλους. Όσο περισσότερο μπαίνει στο διαδίκτυο, τόσο πιο εύκολα βρίσκει την πληροφορία που του χρειάζεται χωρίς να χάνει χρόνο σε άσκοπες περιπλανήσεις. Επιπλέον: Μπορεί να κάνει εικονικές βόλτες σε νέες χώρες, νέες κουλτούρες και σε μουσεία σ’ όλον τον κόσμο. Αποκτά επίσης τεχνικές γνώσεις, απαραίτητες για την μελλοντική του ζωή. Εξασκείται στα αγγλικά, αφού στο Internet η πλειονότητα των δικτυακών τόπων είναι στην αγγλική γλώσσα.
Ωστόσο…όλα θα πρέπει να γίνονται με μέτρο. Η απεριόριστη και μη ελεγχόμενη χρήση του διαδικτύου, μπορεί να θέσει τα παιδιά σε κίνδυνο εκφοβισμού, καταδίωξης και εθισμού. Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν πώς λειτουργεί το διαδίκτυο. Πρέπει επίσης να μάθουν να έχουν κριτική σκέψη, να μάθουν πώς να αναγνωρίζουν τους πιθανούς κινδύνους και να είναι σε θέση να ξεχωρίσουν την σωστή από τη λάθος πληροφορία.
Διερεύνηση της δικής τους κληρονομιάς
Προκειμένου τα παιδιά μας να αισθάνονται και να λειτουργούν άνετα στον κόσμο, πρέπει να νιώθουν σταθερά γειωμένα στο «σπίτι», στη «βάση» τους. Πρέπει να γνωρίζουν καλά τις ρίζες τους. Τις πολιτισμικές παραδόσεις του λαού μας, την ιστορία μας. Θα πρέπει να αναπτύξουμε και να διερευνήσουμε μαζί τους τη δική μας κληρονομιά. Γι’ αυτό αναζητήστε βιβλία με χαρακτήρες από το δικό σας υπόβαθρο ή εθνικότητα και διαβάστε τα με το παιδί σας. Γιορτάστε τις εθνικές παραδόσεις και μυήστε το στις παραδοσιακές τέχνες, τα ήθη και τα έθιμά μας. Γνωρίζοντας την δική τους πολιτισμική κληρονομιά, τη δική τους ξεχωριστή ταυτότητα, νιώθουν ακόμα πιο δυνατά, πιο θωρακισμένα με γνώση και γι’ αυτό πιο σίγουρα και θετικά στο να γνωρίσουν και να αποδεχτούν άλλες κουλτούρες και παραδόσεις.
Γιατί το παιδί μέσα σε έναν τέτοιο κόσμο θα ζήσει «αύριο», και πρέπει να το προετοιμάσουμε κατάλληλα ώστε να μη φοβάται το ξένο, το καινούργιο, το διαφορετικό, αλλά να βρίσκει τον τρόπο να το ενσωματώνει, να το δέχεται, να αντλεί τον πλούτο που μπορεί αυτό να φέρει και να πορεύεται μαζί του όσο πιο δημιουργικά μπορεί, με συναισθήματα φιλικά και γεμάτα σεβασμό.