Κόκκινα ματάκια, φαγούρα, βήχας και φτερνίσματα είναι συμπτώματα που μπορεί να παρουσιάσει και το δικό σας παιδί την άνοιξη. Κι αυτό γιατί οι αλλεργιογόνοι παράγοντες αυξάνονται αυτήν την εποχή, κυρίως λόγω της γύρης των φυτών και της σκόνης που αιωρείται, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται τα παιδιά που έχουν σχετική ευαισθησία. Μελέτες αναφέρουν ότι ένα στα τέσσερα παιδιά ταλαιπωρείται από κάποιου είδους αλλεργία. Στις βασικές αλλεργικές παθήσεις περιλαμβάνονται η αλλεργική ρινίτιδα, η επιπεφυκίτιδα, το αλλεργικό άσθμα, η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα). Επί της ουσίας πρόκειται για αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε διάφορες ουσίες, όπως η γύρη των φυτών, που φυσιολογικά δεν θεωρούνται επιβλαβείς.
Ποιες ουσίες μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες
Εκτός από τα τροφικά αλλεργιογόνα, που περιλαμβάνουν κυρίως πρωτεΐνες που προέρχονται από το γάλα, το αβγό, το ψάρι, τα θαλασσινά, τους ξηρούς καρπούς και συγκεκριμένα φρούτα και λαχανικά (πχ η ντομάτα), τα συχνότερα αλλεργιογόνα είναι εκείνα που μεταφέρονται από τον αέρα, όπως η γύρη ή η σκόνη, και για τον λόγο αυτό οι αλλεργίες είναι ιδιαίτερα έντονες την άνοιξη. Προσοχή θα πρέπει να δίνεται, επίσης, στα ακάρεα της οικιακής σκόνης (που βρίσκονται στο στρώμα, τα κλινοσκεπάσματα, τα χνουδωτά παιχνίδια), τα κατοικίδια ζώα και τη μούχλα.
Πώς εκδηλώνεται η αλλεργία
Η αλλεργική ρινίτιδα εμφανίζεται με τη μορφή ρινικής καταρροής (διαυγής έκκριση) και συμφόρηση (μπούκωμα), φταρνίσματα και φαγούρα στη μύτη. Τα συμπτώματα μοιάζουν με του κοινού κρυολογήματος, αλλά δεν υπάρχει πυρετός ή κιτρινοπράσινη έκκριση. Υπάρχει, δε, το ενδεχόμενο τα συμπτώματα αυτά να συνδυάζονται με εκείνα της επιπεφυκίτιδας, δηλαδή το κοκκίνισμα στα μάτια, τη φαγούρα ή ακόμη και δακρύρροια. Στην περίπτωση της επιπεφυκίτιδας συχνά παρατηρείται και οίδημα (φούσκωμα) στα βλέφαρα. Αν η αλλεργική ρινίτιδα δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα το παιδί μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα άσθματος (βάρος στο στήθος, βήχας, σφύριγμα στην αναπνοή ή ακόμη και δύσπνοια). Το αλλεργικό άσθμα είναι χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος με κύριο χαρακτηριστικό τη δύσπνοια, το βήχα και τον συριγμό (τα «γατάκια» στο στήθος), που μπορεί να παρουσιάσει επιδείνωση την άνοιξη. Τα συμπτώματα του αλλεργικού αλλά και του μη αλλεργικού άσθματος είναι τα ίδια: το παιδί παραπονιέται για βάρος στο στήθος, δυσκολεύεται στην αναπνοή, έχει ξηρό βήχα που μπορεί να επιδεινώνεται από τις μεταβολές της θερμοκρασίας, την υγρασία, τις έντονες μυρωδιές, τον καπνό του τσιγάρου και την άσκηση. Σε βρέφη και μικρά παιδιά μπορεί να εμφανιστεί ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα. Αν και τα ακριβή αίτια που την προκαλούν δεν είναι γνωστά, θεωρείται ότι καθοριστικοί παράγοντες εκτός της κληρονομικότητας είναι ερεθιστικές ουσίες όπως καλλυντικά και συνθετικά ρούχα, μεταβολές της θερμοκρασίας, η υγρασία, το έντονο στρες. Τα συμπτώματα είναι η έντονη φαγούρα και κνησμός, κοκκίνισμα, ξηρότητα και ξεφλούδισμα της επιδερμίδας. Στα βρέφη οι εκζεματικές βλάβες εντοπίζονται κυρίως στα μάγουλα και το κεφάλι, ενώ στα μεγαλύτερα παιδιά σε αγκώνες και γόνατα. Ειδικά η κνίδωση είναι μια αλλεργία κυρίως της άνοιξης καθώς προκαλείται από το χνούδι της τσουκνίδας. Στην ίδια κατηγορία εμπίπτουν τα τσιμπήματα από σφήκα ή μέλισσα, ή από τα τριχίδια της κάμπιας. Σε ό,τι αφορά τα τσιμπήματα από σφήκα ή μέλισσα θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, καθώς το παιδί μπορεί να παρουσιάσει αναφυλαξία, που είναι η πιο σοβαρή και επικίνδυνη μορφή αλλεργικής αντίδρασης. Αν δεν αναγνωρισθεί και αντιμετωπισθεί άμεσα μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε θάνατο, ειδικά εάν εκδηλωθεί στο αναπνευστικό (βρογχόσπασμος, οίδημα λάρυγγα, δύσπνοια) και το κυκλοφορικό (πτώση πίεσης, απώλεια αισθήσεων).
Τι πρέπει να κάνουμε
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συμβουλευτούμε τον παιδίατρό μας για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης μορφής αλλεργίας που παρουσιάζει το παιδί μας. Εκείνος είναι ο μόνος αρμόδιος για να συστήσει την κατάλληλη θεραπεία ανάλογα με την περίπτωση. Σε γενικές γραμμές πάντως, συνιστάται η χρήση ειδικών σπρέι για την αλλεργική ρινίτιδα, εισπνεόμενων βρογχοδιασταλτικών για το άσθμα, αντισταμινικών από το στόμα για την κνίδωση και την ατοπική δερματίτιδα και κολλυρίου ή τεχνητών δακρύων για την επιπεφυκίτιδα. Σε ό,τι αφορά την πρόληψη, πάντως, μπορούμε να λάβουμε κάποια μέτρα για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας: Να αποφεύγουμε τις βόλτες στην εξοχή πολύ νωρίς το πρωί (07:00 – 10:00) και πολύ νωρίς το απόγευμα (15:00 – 17:00), καθώς εκείνες τις ώρες παρατηρείται η μεγαλύτερη παραγωγή γύρης. Να αερίζουμε καλά τα κλινοσκεπάσματα και να μην στεγνώνουμε τα ρούχα σε εξωτερικό χώρο όταν αιωρείται γύρη ή σκόνη Να χρησιμοποιούμε κλιματιστικά με φίλτρα υψηλής απόδοσης στο σπίτι και το αυτοκίνητο Να μην έχουμε γλάστρες με χώμα στο εσωτερικό του σπιτιού και να χρησιμοποιούμε αφυγραντήρα, καθώς η υγρασία ευνοεί τους μύκητες και τις αλλεργίες Να πλένουμε τα κλινοσκεπάσματα σε υψηλή θερμοκρασία (60οC ), ώστε να απολυμαίνονται από τα ακάραια της οικιακής σκόνης Να αποφεύγουμε τα λούτρινα παιχνίδια για τα παιδιά με προδιάθεση σε αλλεργίες Να αποφεύγουμε να έχουμε κατοικίδια μέσα στο σπίτι Να καθαρίζουμε με ηλεκτρική σκούπα ακόμη και κάθε δεύτερη ημέρα, ώστε να μην υπάρχουν υψηλές συγκεντρώσεις σκόνης Να μην φέρνουμε το παιδί μας σε επαφή με τον καπνό από τσιγάρο
Tip!
Τα παιδιά που πιπιλάνε το δάκτυλό τους ή τρώνε τα νύχια τους είναι λιγότερο πιθανό να εκδηλώσουν αλλεργικές ευαισθησίες, υποστηρίζουν νεοζηλανδοί ερευνητές σε άρθρο που δημοσίευσαν στο επιστημονικό έντυπο Pediatrics. Και αν μάλιστα έχουν και τις δύο αυτές «κακές» συνήθειες τότε είναι ακόμα λιγότερο πιθανό να είναι αλλεργικά σε παράγοντες, όπως τα ακάρεα της σκόνης, το γρασίδι, τα κατοικίδια ζώα και οι αερομεταφερόμενοι μύκητες.