Πολλά παιδιά φοβούνται το σκοτάδι και νομίζουν ότι υπάρχει ένα τέρας κάτω από το κρεβάτι ή ο μπαμπούλας μέσα στην ντουλάπα. Κι ενώ οι γονείς ανησυχούν και θεωρούν παράλογους αυτούς τους παιδικούς φόβους, οι ειδικοί μας ενημερώνουν ότι είναι απόλυτα φυσιολογικά. Ο,τιδήποτε είναι νέο και πρωτόγνωρο, έχει το φόβο του αγνώστου και δημιουργεί άγχος. Για τα παιδιά, αυτό είναι ένα καθημερινό φαινόμενο. Όταν ξεκινά να αναπτύσσεται η φαντασία τους αλλά δεν μπορούν να την διαχωρίσουν από την πραγματικότητα, γύρω στα 2 με 3 έτη, αρχίζουν να φοβούνται το σκοτάδι. Όταν νυχτώνει, το παιδικό (όπως και το ενήλικο) μυαλό δέχεται λιγότερες εξωτερικές επιδράσεις και ένα παιδί που λειτουργεί κανονικά μέσα στη μέρα, μπορεί να αποκτήσει μεγάλη φοβία όταν πέφτει το σκοτάδι.
Από πού προκύπτει συνήθως ο φόβος του σκοταδιού; Η τηλεόραση είναι ο μεγαλύτερος ‘κίνδυνος’ και οι γονείς δείχνουν να μην το καταλαβαίνουν. Μπορεί να αφήνουν το παιδί να βλέπει τα πάντα χωρίς επίβλεψη ή να κάθεται μαζί με μεγαλύτερα αδέρφια και φίλους και να παρακολουθεί προγράμματα που του δημιουργούν τρόμο. Ακόμα και κάποια παραμύθια με ‘σκοτεινές’ εικόνες πυροδοτούν τη φαντασία του παιδιού και ξυπνούν φόβους. Για να μην αναφερθούμε φυσικά στους γονείς που θέλουν να πειθαρχήσουν τα παιδιά τους με το να τους λένε ‘να είναι καλά παιδιά αλλιώς θα τους φάει ο μπαμπούλας’.
Πώς να το χειριστείτε. Καταρχάς με σεβασμό και κατανόηση. Μην κοροϊδεύετε και πειράζετε τα παιδιά γι αυτήν τους τη φοβία γιατί θα νιώσουν ντροπιασμένα και ενοχικά. Βρείτε μαζί τρόπους για να μειώσετε το φόβο του και να το κάνετε να νιώσει πιο ασφαλές. Βάλτε ένα φωτάκι νυκτός ή τσεκάρετε αν είναι καλά κάθε μισή ώρα. Είναι καλύτερο να τηρήσετε τα όρια και να μην βάζετε το παιδί στο κρεβάτι σας γιατί έτσι δεν θα μπορέσει ποτέ να επιστρέψει στο δικό του. Εναλλακτικά, προετοιμάστε το για ύπνο με ένα χαλαρωτικό μπάνιο, χαμηλό φωτισμό και ένα παραμύθι που δεν έχει τρομακτικές εικόνες ή πλοκή. Τέλος, μην φοβίζετε περισσότερο το παιδί. Η τακτική ‘αν είσαι καλό παιδί, το τέρας θα φύγει’ λειτουργεί μόνο αρνητικά και κάνει το παιδί να τρέμει στην ιδέα του τι θα γίνει αν κάνει κάτι λάθος. Αν δείτε ότι είναι μία φοβία που δεν περνά, μπορείτε να ζητήσετε τη βοήθεια παιδοψυχολόγου γιατί ίσως υπάρχει κάποιος βαθύτερο αίτιο που δεν γνωρίζετε και να είναι αυτό που πυροδοτεί τις φοβίες του παιδιού.