Ηθική ανάπτυξη: Τα παιδιά νοιάζονται περισσότερο για τους άλλους μεγαλώνοντας

Το σχολείο παρακολουθεί και καλλιεργεί την ακαδημαϊκή ανάπτυξη των παιδιών, τη μέτρηση της εγγραμματοσύνης και της αριθμητικής. Αλλά τι γίνεται με την ηθική ανάπτυξη των παιδιών; Μια νέα μελέτη έχει διαπιστώσει ότι και αυτή αναπτύσσεται επίσης με την πάροδο του χρόνου. Αν και η αίσθηση της ηθικής των ενηλίκων έχει χαρτογραφηθεί προηγουμένως, μέχρι στιγμής ξέρουμε ελάχιστα για τα πράγματα για τα οποία νοιάζονται τα παιδιά ή πώς μπορεί να αλλάξει αυτό καθώς μεγαλώνουν. Η ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Queensland εξέτασε πρόσφατα την αύξηση της ηθικής ανησυχίας (φροντίδα για την ευημερία κάποιου άλλου) στα παιδιά και διαπίστωσε ότι τα παιδιά γίνονται πιο ανοιχτά σχετικά με το ποιος και τι τα ενδιαφέρει καθώς μεγαλώνουν. Ηθική ανάπτυξη στην παιδική ηλικία Στο πλαισίο έρευνας, ζητήθηκε από 151 παιδιά – ηλικίας τεσσάρων έως δέκα ετών – να καταγράψουν για πόσα νοιάζονται από μια σειρά με 24 πράγματα. Αυτά τα πράγματα περιλάμβαναν διάφορους ανθρώπους, ζώα και άψυχα αντικείμενα. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να κατατάξουν το καθένα σε τρεις «ηθικούς κύκλους», αναφέροντας αν τα ενδιαφέρει πολύ, λίγο ή καθόλου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά συμπεριέλαβαν περισσότερα στους ηθικούς κύκλους τους καθώς μεγάλωναν. Η ικανότητά τους να επεκτείνουν την ανησυχία τους σε νέα πράγματα βελτιώνει την ανάπτυξή τους, όπως οι δεξιότητες αριθμητικής και αλφαβητισμού.  Άλλωστε, είμαστε εκ φύσεως κοινωνικά όντα. Από μικρή ηλικία τα παιδιά τείνουν να μοιράζονται, να βοηθούν και να γίνονται αρεστά από τους άλλους. Οι βοηθητικές συμπεριφορές μπορούν να εμφανιστούν ήδη από την ηλικία των 18 μηνών και να γίνουν συνηθισμένες από την ηλικία των 3 ετών. Αυτές οι συμπεριφορές γενικά συμβαίνουν μόνο σε καταστάσεις όπου η βοήθεια δεν έρχεται με άμεσο κόστος για το ίδιο το παιδί (για παράδειγμα, να πρέπει να παραιτηθεί από κάτι που του αρέσει, όπως ένα αγαπημένο παιχνίδι). Μόνο στα μεταγενέστερα στάδια, ηλικίας 7 έως 8 ετών τα παιδιά αρχίζουν να έχουν αλτρουιστικές συμπεριφορές. Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά γίνονται πιο δεκτικά στους κανόνες περί κοινωνικής δικαιοσύνης. Θα δείξουν δυσαρέσκεια όχι μόνο στην περίπτωση όπου λαμβάνουν λιγότερα από άλλα παιδιά, αλλά και όταν λαμβάνουν περισσότερα από ένα άλλο παιδί. Αυτή η ικανότητα ενσωμάτωσης της εμπειρίας των άλλων στη δική μας λήψη αποφάσεων είναι η ουσία της ηθικής λογικής. Αυτή είναι η ικανότητα που μπορεί επίσης να εξηγήσει γιατί τα μεγαλύτερα παιδιά ανέφεραν ότι ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο για τα ευάλωτα μέλη της κοινωνίας – όπως οι άρρωστοι και τα άτομα με αναπηρίες. Το να γίνεις μια ηθική οντότητα είναι ένα αρκετά μεγάλο έργο, και χρειάζεται χρόνο. Αν λοιπόν το τετράχρονό σας φαίνεται να ανησυχεί περισσότερο για το τι υπάρχει μπροστά του από ό,τι για τους ανθρώπους που χρειάζονται φροντίδα, δώστε του χρόνο – θα φτάσει εκεί.