Ο τρόπος που μιλάμε στα παιδιά μας επιδρά άμεσα στο πώς μαθαίνουν και στην ικανότητα που αποκτούν στο πώς είναι σαν ακροατές. Το πώς τους φερόμαστε, είναι και ο τρόπος που και εκείνα θα ανταποκρίνονται σε εμάς. Συνήθως υπάρχουν 3 διαφορετικά μοντέλα επικοινωνίας: το επιθετικό στιλ με πολλές φωνές, προσβολές και αδιαφορία ή θυμός από την πλευρά των παιδιών. Το δεύτερο στιλ είναι το παθητικό. Οι γονείς δεν φωνάζουν, δεν αντιδρούν και δεν λένε τίποτα, αλλά όταν τα όρια ξεπεραστούν πολύ γίνονται ξαφνικά επιθετικοί. Η τρίτη μορφή επικοινωνίας περιλαμβάνει επικοινωνία με σεβασμό, θετική και ζεστή χροιά και ευγένεια. Τα παιδιά μαθαίνουν να μην φοβούνται τους γονείς και να συζητούν μαζί τους για όλα. Κι εσείς μπορείτε να το πετύχετε με τους παρακάτω απλούς τρόπους.
- Χρησιμοποιήστε το όνομα του παιδιού. Τα παιδιά θέλουν να ακούνε το όνομά τους όπως ακριβώς κι εσείς. Φωνάξτε το [παιδί με το όνομά του μέχρι να απαντήσει. Και να θυμάστε ότι μπορεί να συγκεντρωθεί σε ένα πράγμα τη φορά.
- Χρησιμοποιήστε θετική γλώσσα. Αποφύγετε τα συχνά ‘όχι’ και ‘μη’ και επιλέξτε προτάσεις που έχουν κατάφαση και όχι άρνηση. Αντί να πείτε ‘μην τρέχεις μέσα στο σπίτι’, προτιμήστε το ‘μόνο περπάτημα μέσα στο σπίτι’. Και φυσικά δεν χρησιμοποιούμε ποτέ επικριτικές ή μειωτικές λέξεις για να το μαλώσουμε.
- Συνδεθείτε με το παιδί με την οπτική επαφή και αν χρειαστεί, καθίστε στο πάτωμα για να είστε στο ίδιο ύψος και δεν σας βλέπει σαν απειλή.
- Μην φωνάζετε. Αν το παιδί είναι θυμωμένο και ουρλιάζει, μην ανεβάζετε τη δική σας ένταση γιατί δεν πρόκειται να σας ακούσει. Ούτε να δίνετε εντολές από άλλο δωμάτιο. Όταν θέλετε κάτι, περιμένετε να του περάσει η ένταση και μιλήστε απλά και κατανοητά.
- Δώστε επιλογές και εναλλακτικές στο παιδί. Αν θέλετε να ντυθεί, πείτε του ότι ‘θα βγεις έξω μόνο όταν ντυθείς’. Επίσης μπορείτε να το ρωτήσετε ποιο βιβλίο θέλει να διαβάσετε ή ποιο παιχνίδι θέλει να παίξετε. Του δίνετε τη δυνατότητα επιλογής αλλά και των συμβιβασμών.
- Δώστε απλές οδηγίες. Τα παιδιά μπερδεύονται αν τους ζητήσετε πολλά πράγματα μαζί οπότε ζητήστε ένα πράγμα τη φορά με απλές και κατανοητές λέξεις, ανάλογες της ηλικίας τους.
- Θέστε πρόγραμμα. Αντί να γκρινιάζετε και να φωνάζετε για τις δουλειές, φτιάξτε ένα πρόγραμμα στην αρχή της εβδομάδας ώστε να ξέρουν τι πρέπει να κάνουν. Έτσι δεν θα τους διακόπτετε από το παιχνίδι και θα το κάνουν όταν τους βολεύει.
- Γίνετε το παράδειγμα. Το παιδί δεν θα μάθει να λέει ευχαριστώ και παρακαλώ αν δεν δει ότι το κάνετε εσείς με τους άλλους ανθρώπους.
- Μείνετε σταθερή στην απόφασή σας αλλά με ευγένεια. Μην αλλάξετε το πλάνο σας επειδή το παιδί γκρινιάζει, αλλά μπορείτε να το συζητήσετε μαζί του.
- Κάντε ‘ανοιχτές’ ερωτήσεις. Αυτό σημαίνει ότι δεν κάνουμε ερωτήσεις που έχουν ως απάντηση το ναι ή όχι. Ρωτάμε το παιδί κάτι που μπορεί να απαντήσει πιο ανοιχτά εκθέτοντας τις ιδέες και τα συναισθήματά τους.
- Σιγουρευτείτε ότι καταλαβαίνει. Μην πάτε στο επόμενο θέμα αν δεν ελέγξετε ότι το παιδί μπορεί να επαναλάβει τι είπατε. Αν διαπιστώσετε ότι δεν κατάλαβε, ξαναπείτε τα ίδια με πιο απλές και εύκολες λέξεις.
- Εξηγήστε πώς νιώθετε με το ‘εγώ’. Αν λέτε στο παιδί ‘εγώ ανησυχώ όταν τρέχεις στο σούπερ μάρκετ, αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα των άλλων και τα λαμβάνει υπόψιν του.
- Ενημερώστε το παιδί όταν πρέπει να φύγετε. Αν είναι σε ένα πάρτι ή μια άλλη δραστηριότητα και είναι η ώρα να φύγετε, ενημερώστε πρώτα το παιδί ώστε να προετοιμαστεί ψυχολογικά.
- Δώστε όλη την προσοχή σας όταν μιλάτε. Αν είστε απασχολημένη, αφήστε το για αργότερα. Είναι προτιμότερο από το να κάνετε κάτι άλλο και να φαίνετε ότι δεν σας ενδιαφέρει.
- Αποδεχτείτε το. Τα παιδιά χρειάζονται αγάπη και αποδοχή για να γίνουν υγιείς και λειτουργικοί ενήλικες. Αν τα κρίνετε συνέχεια και δεν τα ενθαρρύνετε, μην περιμένετε να επικοινωνούν μαζί σας ή να αλλάξουν προς το καλύτερο.
